12 lut 2025930
1798 – w Petersburgu zmarł Stanisław August Poniatowski - ostatni władca Rzeczypospolitej, król Polski i wielki książę litewski. Urodzony w 1732 r. w Wołczynie na terenie dzisiejszej Białorusi.
Zanim został królem był stolnikiem wielkim litewskim i starostą przemyskim. Od 1777 r. należał do masonerii. Nie będziemy...
11 lut 2025736
1972 – na emigracji w Anglii zmarł Marian Hemar - polski pisarz, satyryk, komediopisarz, dramaturg, tłumacz poezji, autor tekstów piosenek, urodzony w 1901 r. we Lwowie.
Studiował medycynę i filozofię na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. W czasie II wojny walczył m.in. pod Tobrukiem. Po wojnie pozostał w Londynie,...
08 lut 2025864
1951 – w więzieniu na warszawskim Mokotowie został rozstrzelany major Zygmunt Szendzielarz "Łupaszka" - legendarny dowódca 5 Wileńskiej Brygady AK zwanej też "Brygadą Śmierci".
Ten najbardziej chyba znany z Żołnierzy Wyklętych urodził się w 1910 r. w Stryju jako najmłodszy syn Karola Szendzielarza i Eufrozyny z...
24 sty 2025866
1843 – została założona Politechnika Lwowska - najstarsza po szkole górniczej w Kielcach polska uczelnia techniczna.
Od założenia do otwarcia Politechniki Lwowskiej 4 listopada 1844 r. minęły jednak prawie dwa lata. Wtedy zresztą nazywała się inaczej - Akademia Techniczna we Lwowie i miała 6 katedr: Matematyki,...
22 sty 20251286
1863 – wybuchło Powstanie Styczniowe przeciwko Rosji - największe powstanie narodowe w dziejach Polski. W 1200 bitwach i potyczkach zginęło kilkadziesiąt tysięcy polskich powstańców. Cześć ich pamięci.
Wybuch Powstania - w odpowiedzi na nasilający się rosyjski terror i brankę do carskiego wojska - został...
21 sty 2025605
1940 – wybuchło powstanie przeciw sowietom w Czortkowie - pierwszy zryw zbrojny Polaków na Kresach pod sowiecką okupacją. Wielu powstańców schwytało i zamordowało NKWD.
W odpowiedzi na nasilające się represje pod sowiecką okupacją, w październiku 1939 r. powstała w Czortkowie konspiracyjna polska organizacja...
18 sty 20251318
1943 - oddział Jana Piwnika "Ponurego" rozbił niemieckie więzienie w Pińsku. Była to jedna z najbardziej brawurowych akcji Armii Krajowej.
Jan Piwnik - wtedy w stopniu porucznika - był zrzuconym do Polski tzw. "cichociemnym" - skoczkiem wyszkolonym do działań dywersyjnych w Anglii. Komendant Główny AK gen. Stefan Rowecki...
15 sty 20251050
1944 - 27 Wołyńska Dywizja Piechoty Armii Krajowej rozpoczęła Akcję "Burza" na Wołyniu przeciwko wojskom niemieckim.
W okresie od stycznia do czerwca 1944 r. w operacji tej wzięło udział 6,5 tys. żołnierzy AK. Dywizja stoczyła ponad 100 walk z Niemcami. Poległo ponad 600 polskich partyzantów. Straty wroga -...
14 sty 2025759
1770 - urodził się książę Adam Jerzy Czartoryski - mąż stanu Królestwa Polskiego i Powstania Listopadowego, zasłużony dla polskich szkół na Kresach.
Pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych Rosji (1804-1806) i senatora-wojewody Królestwa Polskiego. W 1803 r. car Aleksander I mianował go kuratorem wileńskiego...
09 sty 2025404
Cztery dni później sowieci przypuścili szturm na wieżę telewizyjną bronioną przez cywilów litewskich, skąd nadawano program niepodległej Litwy. Zginęło wtedy 14 osób.
1801 – we wsi Brzostowica Wielka koło Grodna urodził się Józef Kowalewski - polski orientalista, badacz języka mongolskiego i lamaizmu....
04 sty 2025737
2010 – w Świdniku zmarł gen. Tadeusz Edward Góra - legendarny pilot RAF i szybownik - rekordzista. Zaczynał karierę w Aeroklubie Wileńskim.
Urodzony w 1918 r. Szkolenie lotnicze rozpoczynał w czerwcu 1934 r. na szybowisku Grzegorzewo należącym do Aeroklubu Wileńskiego. W 1938 r. Góra jako pierwszy na świecie został...
31 gru 2024230
Franciszka Urszula Radziwiłłowa jest pierwszą w historii polskiej literatury poetką i dramatopisarką. Była ostatnią przedstawicielką rodu Wiśniowieckich.
Urodziła się 13 lutego 1705 roku, a jej rodzicami byli wojewoda i kasztelan krakowski Janusz Antoni Wiśniowiecki i Teofila Leszczyńska. Otrzymała doskonałe...
