• ARCHIWUM KRESOWE
  • PODRÓŻE PO KRESACH
  • BIBLIOTEKA KRESOWA
  • KUCHNIA KRESOWA
  • Niepodległość
  • KALENDARIUM
    • Styczeń w Historii Kresów
    • Luty w Historii Kresów
    • Marzec w Historii Kresów
    • Kwiecień w Historii Kresów
    • Maj w Historii Kresów
    • Czerwiec w Historii Kresów
    • Lipiec w Historii Kresów
    • Sierpień w Historii Kresów
    • Wrzesień w Historii Kresów
    • Październik w Historii Kresów
    • Listopad w Historii Kresów
    • Grudzień w Historii Kresów
  • POLACY NA WSCHODZIE
  • HISTORIA I WSPOMNIENIA
  • WYSZUKIWARKA KRESOWA
  • GAZETY KRESOWE
    • Archiwum “Magazynu Polskiego”
    • Archiwum “Głosu znad Niemna”
    • Archiwum “Echa Polesia”
    • Archiwum “Polaka na Łotwie”
    • Archiwum “Kuriera Galicyjskiego”
    • Archiwum “Słowa Polskiego”
    • Archiwum “Monitora Wołyńskiego”
    • Archiwum “Głosu Polonii”
    • Archiwum “Polonii Charkowa”
    • Archiwum “Dziennika Kijowskiego”
    • Archiwum “Krynicy”
    • Archiwum “Gazety Polskiej Bukowiny”
    • Archiwum “Wołanie z Wołynia”
    • Archiwum “Naszych Dróg”
    • Archiwum “Tęczy Żytomierszczyzny”
    • Archiwum “Lwowskich Spotkań”
    • Archiwum “Polaków Donbasu”
    • Archiwum “Mozaiki Berdyczowskiej”
    • Archiwum “Słowa Życia”
  • TV Kresy24.pl
Kresy24.pl – Wschodnia Gazeta Codzienna
  • 01 Mar 2021
  • Ukraina
  • Białoruś
  • Rosja
  • Litwa
  • Azja i Zakaukazie
  • Region Bałtyku
  • Trójmorze
  • русский
  • yкраїнська
Kresy24.pl - Wschodnia Gazeta Codzienna
  • ARCHIWUM KRESOWE
  • PODRÓŻE PO KRESACH
  • BIBLIOTEKA KRESOWA
  • KUCHNIA KRESOWA
  • Niepodległość
  • KALENDARIUM
    • Styczeń w Historii Kresów
    • Luty w Historii Kresów
    • Marzec w Historii Kresów
    • Kwiecień w Historii Kresów
    • Maj w Historii Kresów
    • Czerwiec w Historii Kresów
    • Lipiec w Historii Kresów
    • Sierpień w Historii Kresów
    • Wrzesień w Historii Kresów
    • Październik w Historii Kresów
    • Listopad w Historii Kresów
    • Grudzień w Historii Kresów
  • POLACY NA WSCHODZIE
  • HISTORIA I WSPOMNIENIA
  • WYSZUKIWARKA KRESOWA
  • GAZETY KRESOWE
    • Archiwum “Magazynu Polskiego”
    • Archiwum “Głosu znad Niemna”
    • Archiwum “Echa Polesia”
    • Archiwum “Polaka na Łotwie”
    • Archiwum “Kuriera Galicyjskiego”
    • Archiwum “Słowa Polskiego”
    • Archiwum “Monitora Wołyńskiego”
    • Archiwum “Głosu Polonii”
    • Archiwum “Polonii Charkowa”
    • Archiwum “Dziennika Kijowskiego”
    • Archiwum “Krynicy”
    • Archiwum “Gazety Polskiej Bukowiny”
    • Archiwum “Wołanie z Wołynia”
    • Archiwum “Naszych Dróg”
    • Archiwum “Tęczy Żytomierszczyzny”
    • Archiwum “Lwowskich Spotkań”
    • Archiwum “Polaków Donbasu”
    • Archiwum “Mozaiki Berdyczowskiej”
    • Archiwum “Słowa Życia”
  • TV Kresy24.pl
Home
Historyczne Kalendarium Kresowe
Czerwiec w Historii Kresów

12 czerwca w Historii Kresów

12 Cze 2020 Czerwiec w Historii Kresów, Historyczne Kalendarium Kresowe 1 comments

1611 – w nocy z 12 na 13 czerwca polska armia ruszyła do ostatecznego szturmu na oblegany od 20 miesięcy potężny Smoleńsk, zdobywając go następnego dnia po krwawej walce.

W tamtych czasach Smoleńsk uchodził za twierdzę nie do zdobycia – jego grube na 6 metrów, wysokie nawet na 19 metrów i ciągnące się na 6,5 kilometra mury najeżone były 38 potężnymi basztami i dodatkowo chronione fortyfikacjami ziemnymi. Broniący Smoleńska Rosjanie zdążyli uprzednio spalić przedmieścia, by nie dawały osłony nadciągającym wojskom Rzeczypospolitej. Rosyjska załoga pod dowództwem Michała Szeina liczyła 20 tys. żołnierzy i mieszczan, a wspomagało ją 500 Szwedów. Miasto miało 40 tys. mieszkańców.


Oblężenie rozpoczęło się 29 września 1609 r., gdy pod miasto podeszły wojska litewskie Lwa Sapiehy. Wkrótce przybyli także hetman Stanisław Żółkiewski i król Zygmunt III Waza. W porównaniu z Rosjanami nasze siły były początkowo skromne – 8,4 tys. jazdy,  4,5 tys. piechoty i 30 armat. Wkrótce dołączyło do nich 5 tys. Kozaków zaporoskich i kolejne 4,2 tys. żołnierzy polskich i litewskich.

Pierwszy szturm w dniu 4 października zakończył się zupełną klapą. Rosjanie odparli również trzy kolejne ataki w dniach 5-8 października. W tej sytuacji Żółkiewski postanowił rozpocząć prace oblężnicze i podkopy oraz ostrzeliwanie miasta z dział, choć grubym murom zupełnie to nie szkodziło. Od czasu do czasu Rosjanie próbowali robić wypady, które były jednak sprawnie odpierane przez Polaków.


Wkrótce w mieście zaczęło brakować wody i opału, zaczęły się szerzyć choroby, głównie szkorbut. Polacy i Litwini byli w niewiele lepszej sytuacji – fatalna jesienna pogoda i choroby obniżały morale. W lipcu 1610 r. do oblegających dołączyło kolejne 15 tys. Kozaków. Zniecierpliwiony Jan Potocki, który w międzyczasie przejął dowództwo z rąk Żółkiewskiego, podjął 21 sierpnia ponowną próbę szturmu. Zakończyła się ona kolejną klęską i dużymi stratami.

W drugiej połowie 1610 r. polskie wojska sprowadziły pod Smoleńsk ciężkie działa burzące. Ich salwy częściowo uszkodziły mury, ale liczne polskie podkopy i zasadzki nadal nie przynosiły skutku. W tym czasie zmarł Jan Potocki, a dowodzenie siłami oblężniczymi przejął Jakub Potocki. Zapasy twierdzy były już doszczętnie wyczerpane – oprócz żywności Rosjanom zaczęło brakować amunicji. Z garnizonu przy życiu pozostało tylko kilkuset żołnierzy i mieszczan.

2 czerwca 1611 r. Polacy przeprowadzili szturm z zaskoczenia. Pod osłoną nocy piechota podeszła pod mury i ustawiła drabiny, zaś z drugiej strony zrobiono wyłomy w słabych częściach murów wskazanych przez jednego z mieszczan. Niestety, także ten atak obrońcy odparli.

W końcu w nocy z 12 na 13 czerwca wojska polsko-litewskie ruszyły do ostatecznego szturmu. Bartłomiej Nowodworski włożył minę w kanał odprowadzający z twierdzy nieczystości – eksplozja zniszczyła znaczną część murów. Podłożono również miny pod kilka innych baszt. Smoleńsk ogarnął pożar. Szturmujący wpadli na ulice miasta. Rosjanie skapitulowali. Najdłużej broniła się położona przy Dnieprze 31-metrowa Baszta Frołowska. Jej załoga poddała się dopiero wieczorem 13 czerwca.

Po 20 miesiącach i 11 dniach oblężenia utracony przed 97 laty (w 1514 roku) Smoleńsk wrócił do Wielkiego Księstwa Litewskiego. Przeczytaj także artykuły o innych wielkich wydarzeniach tej wojny: o Bitwie pod Kłuszynem, zajęciu Kremla przez Polaków, Hołdzie Ruskim. Polecamy też artykuł “Pokonaliśmy Rosję, zajęliśmy Kreml”.

1786 – w Kocku urodził się Aleksander Graybner – polski polityk, prezydent Warszawy. Był synem kapitana artylerii konnej i szambelana króla Stanisława Augusta Poniatowskiego – Jana Henryka Graybnera. Studiował fizykę, matematykę wyższą i stosowaną na Uniwersytecie Wileńskim. Zmarł w 1847 r.

1835 – we Lwowie odbyła się premiera komedii “Dożywocie” Aleksandra Fredry.

Józef Brandt - "Z Dzikich Pól"

Józef Brandt – “Z Dzikich Pól”

1915 – zmarł Józef Brandt – wybitny polski malarz-batalista. Autor wielu arcydzieł o tematyce kresowej i patriotycznej, m.in. Bitwa pod Chocimiem, Jarmark na Podolu, Bogurodzica. Konie, Kozacy, Tatarzy, potyczki na stepie i chwała polskiego oręża – to był malarski żywioł Józefa Brandta, w którym nie dorównał mu nikt. Realizm, wspaniała kolorystyka i mistrzowskie oddanie ruchu przez artystę wywarły wielki wpływ na całe pokolenia polskich malarzy, ale także na literaturę, w tym na “Trylogię” Henryka Sienkiewicza.

Józefa Brandta uważano za przywódcę tzw. monachijskiej szkoły malarstwa polskiego, z którą byli związani m.in. Aleksander Gierymski, Alfred Wierusz-Kowalski, Tadeusz Ajdukiewicz, Wojciech Kossak czy Leon Wyczółkowski.

1918 – zmarł Bolesław Leszczyński – polski aktor urodzony w 1837 r. na zesłaniu w Tiemnoleskoje na Kaukazie. Syn Hipolita Leszczyńskiego – majora wojsk polskich.

1927 – w Hołoskowie urodził się Jerzy Szpunar – polski aktor.

1941 – Niemcy rozstrzelali w Palmirach w Puszczy Kampinoskiej Witolda Hulewicza – polskiego pisarza, tłumacza. W 1925 r. w klasztorze pobazyliańskim w Wilnie odkrył pomieszczenie, w którym władze carskie więziły filomatów, w tym młodego Mickiewicza – tzw. Celę Konrada. Hulewicz zaczął urządzać tam “Literackie Środy”. Był też współzałożycielem (z Czesławem Jankowskim i Władysławem Zahorskim) i sekretarzem wileńskiego Związku Zawodowego Literatów Polskich. Od 1927 r. był kierownikiem programowym Rozgłośni Wileńskiej Polskiego Radia (piątej uruchomionej w Polsce). Po ostrym konflikcie ze Stanisławem Catem-Mackiewiczem przeniósł się do Warszawy. Urodzony w 1895 r.

1941 – Niemcy rozstrzelali w Palmirach w Puszczy Kampinoskiej Stanisława Piaseckiego – polskiego pisarza. Urodzony w 1900 r. we Lwowie. Brał udział w walkach o Lwów w latach 1918-1919 oraz w wojnie polsko – bolszewickiej. Studiował architekturę na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie oraz prawo na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu. Członek Młodzieży Wszechpolskiej. W 1935 r. roku założył własny tygodnik literacko – artystyczny “Prosto z Mostu” prezentujący polską myśl nacjonalistyczną i zawierający także teksty antysemickie. Zobacz artykuł o Stanisławie Piaseckim.

1942 – w Wysokim Litewskim (ob. Białoruś) urodził się Jarosław Markiewicz – polski malarz, poeta, współzałożyciel Wydawnictwa Przedświt. Zmarł w 2010 r.

1943 – Niemcy rozstrzelali ostatnich 1,4 tys. Żydów z getta w Brzeżanach w Województwie Tarnopolskim.

1965 – zmarł Tymon Niesiołowski – polski malarz, grafik, pedagog. Przedstawiciel formistów w grupie Rytm. Od 1926 r. mieszkał w Wilnie, pracował jako nauczyciel w Szkole Rzemiosł Artystycznych. Od 1937 r. był docentem malarstwa monumentalnego na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Od 1940 r. był prezesem Związku Plastyków Wileńskich, a następnie profesorem Akademii Sztuki w sowieckiej Litwie. Urodzony w 1882 r. we Lwowie.

Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe – 12 czerwca

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na:

Powiązane wiadomości:

9 października w Historii Kresów 7 października w Historii Kresów 4 lipca w Historii Kresów 13 czerwca w Historii Kresów 9 czerwca w Historii Kresów
Tagi: Ajdukiewicz Bitwa pod Chocimiem Bitwa pod Kłuszynem Brandt Brzeżany Cat-Mackiewicz Dniepr Filomaci Fredro historia Kresów Wschodnich Hołd Ruski Hołosków Hulewicz II wojna światowa Jankowski Kaukaz klasztory na Kresach Kossak Kozacy Kozacy Zaporoscy Kresy Wschodnie Leszczyński literatura polska Lwów Mackiewicz malarstwo Markiewicz Mickiewicz Młodzież Wszechpolska nauka Niesiołowski Oblężenie Smoleńska Obrona Lwowa Piasecki Polacy na Kremlu Polacy na Kresach Polskie Radio Wilno Potocki Sienkiewicz Smoleńsk Szein Szwedzi Tatarzy teatry na Kresach Uniwersytet Lwowski Uniwersytet Wileński Wielkie Księstwo Litewskie Wilno Województwo Tarnopolskie wojna polsko-bolszewicka wojna polsko-rosyjska wojna polsko-ukraińska Zahorski zbrodnie niemieckie Żółkiewski Zygmunt III Waza
  • Tags
  • Ajdukiewicz
  • Bitwa pod Chocimiem
  • Bitwa pod Kłuszynem
  • Brandt
  • Brzeżany
  • Cat-Mackiewicz
  • Dniepr
  • Filomaci
  • Fredro
  • historia Kresów Wschodnich
  • Hołd Ruski
  • Hołosków
  • Hulewicz
  • II wojna światowa
  • Jankowski
  • Kaukaz
  • klasztory na Kresach
  • Kossak
  • Kozacy
  • Kozacy Zaporoscy
  • Kresy Wschodnie
  • Leszczyński
  • literatura polska
  • Lwów
  • Mackiewicz
  • malarstwo
  • Markiewicz
  • Mickiewicz
  • Młodzież Wszechpolska
  • nauka
  • Niesiołowski
  • Oblężenie Smoleńska
  • Obrona Lwowa
  • Piasecki
  • Polacy na Kremlu
  • Polacy na Kresach
  • Polskie Radio Wilno
  • Potocki
  • Sienkiewicz
  • Smoleńsk
  • Szein
  • Szwedzi
  • Tatarzy
  • teatry na Kresach
  • Uniwersytet Lwowski
  • Uniwersytet Wileński
  • Wielkie Księstwo Litewskie
  • Wilno
  • Województwo Tarnopolskie
  • wojna polsko-bolszewicka
  • wojna polsko-rosyjska
  • wojna polsko-ukraińska
  • Zahorski
  • zbrodnie niemieckie
  • Żółkiewski
  • Zygmunt III Waza

Dodaj komentarz Anuluj

Najczęściej czytane
Bestialskie tortury w rosyjskiej kolonii karnej. Wyciekły nagrania

Bestialskie tortury w rosyjskiej kolonii karnej. Wyciekły nagrania

"Kijów wyczerpał zdolności do przesuwania się na Zachód w oparciu o Niemcy"

"Kijów wyczerpał zdolności do przesuwania się na Zachód w oparciu o Niemcy"

Białoruska TV: Niemiecki terror z II wojny światowej doskonałym wzorcem dla utrzymania porządku w kraju (WIDEO)

Białoruska TV: Niemiecki terror z II wojny światowej doskonałym wzorcem dla utrzymania porządku w kraju (WIDEO)

Łukaszenka podzielił się władzą z 45- letnim synem

Łukaszenka podzielił się władzą z 45- letnim synem

Zapomniane polskie państwo między Rosją i Chinami

Zapomniane polskie państwo między Rosją i Chinami

Gerard Depardieu podejrzany o gwałt

Gerard Depardieu podejrzany o gwałt

Amnesty International nie uznaje już Aleksieja Nawalnego za więźnia sumienia. Z powodu jego wypowiedzi sprzed kilkunastu lat

Amnesty International nie uznaje już Aleksieja Nawalnego za więźnia sumienia. Z powodu jego wypowiedzi sprzed kilkunastu lat

Zaproszenie na konferencję: ZBRODNIA W KUROPATACH 1937–1941: PRAWDA I WOLNOŚĆ

Zaproszenie na konferencję: ZBRODNIA W KUROPATACH 1937–1941: PRAWDA I WOLNOŚĆ

Пшемислав Журавський вель Граєвський: Чи поняття «Креси» сьогодні потребує уточнення і дискусії? (II)

Пшемислав Журавський вель Граєвський: Чи поняття «Креси» сьогодні потребує уточнення і дискусії? (II)

Zełenski ostrzegł Dudę, że Nord Stream 2 to pułapka dla całej Europy

Zełenski ostrzegł Dudę, że Nord Stream 2 to pułapka dla całej Europy

Najnowsze
01 Mar
Historyczne Kalendarium Kresowe

1 marca w Historii Kresów

28 Lut
Rosja

Naprzeciw rosyjskiego konsulatu w Charkowie pojawił się wymowny baner z Półwyspem Krymskim

28 Lut
Rosja

Na Krymie wyschły dwa zbiorniki wodne

28 Lut
Rosja

Krawczuk: zaostrzenie sytuacji w Donbasie to wynik sankcji wobec Medwedczuka

28 Lut
Ukraina

W szpitalu w Czerniowcach doszło do ekspozji i pożaru instalacji tlenowej. Zmarły dwie osoby

28 Lut
Historia i Wspomnienia

Teresa Zachara: Trudna historia upamiętnień w Hucie Pieniackiej

28 Lut
Białoruś

Białoruś protestuje przeciwko organizacji marszu „tzw. żołnierzy wyklętych” w Hajnówce

Publikacje wyrażają jedynie poglądy autora/ów i nie mogą być utożsamiane z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

© Kresy24.pl 2018. Wszelkie Prawa Zastrzeżone.  Kontakt | Polityka prywatności
Produkcja: Fundacja Wolność i Demokracja