31 grudnia w Historii Kresów

31 grudnia 2013

1856 – urodził się Wojciech Kossak – wybitny autor obrazów historycznych i batalistycznych, współautor Panoramy Racławickiej.

Stworzył wiele obrazów przedstawiających okres wojen napoleońskich i Powstania Listopadowego (m.in. dzieła „Sowiński na szańcach Woli” czy „Olszynka Grochowska”). Jego autorstwa są też słynne „Orlęta Lwowskie – obrona cmentarza”, „Szarża pod Rokitną” i wiele innych ponadczasowych dzieł. Malował również scenki rodzajowe, portrety i konie. Zmarł w 1942 r.

1655 – zmarł Janusz Radziwiłł – wojewoda wileński, hetman wielki litewski, najpotężniejszy magnat swojej epoki. Znany większości Polaków z „Potopu” Henryka Sienkiewicza. Zobacz oddzielny artykuł o Januszu Radziwille.

1669 – zmarł Bogusław Radziwiłł – książę, chorąży wielki litewski, koniuszy wielki litewski, generalny namiestnik Prus Książęcych. Urodzony w 1620 r.

1682 – w Krasnymstawie urodził się Kacper Niesiecki – polski heraldyk, leksykograf, pisarz, jezuita, teolog. W 1710 r. otrzymał święcenia kapłańskie i stanowisko profesora retoryki oraz poetyki w Jarosławiu, gdzie też był kronikarzem tamtejszego Kolegium. Był kaznodzieją m.in. we Lwowie. Zmarł w 1744 r.

1873 – powstało Galicyjskie Towarzystwo Tatrzańskie.

1873 – zmarł Józef Wysocki – polski dowódca wojskowy, generał, uczestnik Powstania Listopadowego. Urodził się w 1809 r. w Tulczynie na Podolu.

1888 – w Debreczynie koło Jampola urodził się Andrzej Pronaszko – polski malarz, scenograf, reprezentant awangardowej sztuki lat 20. i 30. XX wieku. Wystawiał m.in. w salonie Związku Zawodowego Polskich Artystów Plastyków we Lwowie. Zmarł w 1961 r.

1905 – w Siekierzyńcach pod Ostrogiem urodził się Tadeusz Breza – polski pisarz. Zmarł w 1970 r.

1908 – w Buczaczu urodził się Szymon Wiesenthal – austriacki dziennikarz, pisarz, działacz na rzecz tropienia niemieckich zbrodniarzy wojennych. Przyczynił się do ujęcia m.in. Adolfa Eichmanna. Ukończył gimnazjum w Buczaczu. Studiował na wydziale architektury Politechniki Lwowskiej. Wojnę przeżył we Lwowie. Najpierw wykupił się NKWD od zsyłki na Syberię, potem cudem uniknął śmierci w czasie likwidacji getta przez Niemców. Zmarł w 2005 r.

1916 – zmarł Kazimierz Alchimowicz – polski malarz. Uczestnik Powstania Styczniowego na Litwie, zesłaniec syberyjski. Autor obrazów o wątkach historycznych i legendarnych, pejzaży Wileńszczyzny i Tatr, scen rodzajowych i religijnych. Duży zbiór jego prac znajduje się w Muzeum Narodowym w Warszawie. Urodzony w 1840 r. w Dziembrowie na Wileńszczyźnie.

2002 – zmarł Kazimierz Dejmek – polski reżyser teatralny, aktor, polityk, prezes ZASP, minister kultury i sztuki, urodzony w 1924 r. w Kowlu.

Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe – 31 grudnia