16 listopada w Historii Kresów

16 listopada 2013

1944 – zmarła Maria Rodziewiczówna – polska pisarka przez całe życie związana z Kresami. Mieszkała i zarządzała majątkiem Hruszowa na Polesiu.

Urodziła się w 1863 r. we wsi Pieniucha na Grodzieńszczyźnie. Najlepsza powieść Marii Rodziewiczówny to „Dewajtis” – nagrodzona w 1888 r. w konkursie Kuriera Warszawskiego. Jej zaściankowo-dworska akcja toczy się na Żmudzi i klimatem przypomina wydaną w tym czasie powieść Elizy Orzeszkowej „Nad Niemnem”. Na życie bohaterów składa się sprawa utrzymania ziemi, dziedzictwa i własnej tożsamości narodowej.

W latach 1919–1920 pisarka inicjowała szereg przedsięwzięć społecznych w okolicy Hruszowej, m.in. założenie kółka rolniczego, budowę łaźni parowej, odbudowę chederu w Antopolu. W okresie wojny polsko – bolszewickiej pełniła obowiązki sekretarki w Komitecie Głównym PCK w Warszawie i została mianowana komendantką Kobiecego Komitetu Ochotniczej Odsieczy Lwowa na miasto Warszawę. Po zakończeniu wojny wróciła do Hruszowej, gdzie współzałożyła i wspierała Związek Szlachty Zagrodowej. Pisała o miłości do Ojczyzny, walce o niepodległość, sławiła życie na wsi.

1892 – w Samborze urodził się Wiktor Biegański – polski aktor, reżyser teatralny i filmowy. Pracował w Teatrze Miejskim we Lwowie. Zmarł w 1974 r.

1918 – notyfikowano powstanie Państwa Polskiego.

1975 – zmarł Juliusz Poniatowski – polski ekonomista, polityk, minister rolnictwa, piłsudczyk związany z PSL „Wyzwolenie”. Wychował się w Wilnie.

Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe – 16 listopada