09 sie 2025583
1883 - we Lwowie urodził się Roman Longchamps de Bérier - prawnik, członek Komisji Kodyfikacyjnej RP, ostatni rektor Uniwersytetu Jana Kazimierza. Zamordowany przez Niemców.
Pochodził ze znanej rodziny lwowskiej pochodzenia francuskiego. W 1901 r. ukończył gimnazjum we Lwowie, a potem Wydział Prawa i Umiejętności...
07 sie 2025657
1655 - początek 2-dniowej bitwy pod Wilnem. Wojska polsko-litewskie daremnie próbowały powstrzymać Rosjan, którzy zniszczyli miasto i dokonali rzezi 20 tys. mieszkańców.
Był to dla ludności Wilna straszny czas - po raz pierwszy w historii miasto zostało opanowane przez wroga. Wojska polsko-litewskie pod wodzą Janusza...
06 sie 20251136
1657 – w Czehryniu zmarł Bohdan Chmielnicki - ukraiński hetman kozacki, przywódca powstania przeciwko Rzeczypospolitej w latach 1648-1654, bohater narodowy Ukrainy.
O kolejnych bitewnych epizodach Powstania Chmielnickiego piszemy przy okazji innych dat w naszym kalendarium. Tu zaś pokrótce streścimy tylko drogę...
05 sie 2025680
1772 – I rozbiór Polski: w Petersburgu Rosja, Prusy i Austria podpisały traktaty rozbiorowe ustalające granice zaborów. Polska straciła 211 tys. km kw. terytorium i 4,5 mln ludności.
W wyniku I Rozbioru Austria zawłaszczyła całą południową Polskę po Zbrucz ze Lwowem, ale bez Krakowa, a już dwa lata wcześniej...
01 sie 2025775
1943 – w lesie 5 km od Nowogródka Niemcy rozstrzelali 11 zakonnic Zgromadzenia Sióstr Najświętszej Rodziny z Nazaretu, zwanych nazaretankami, aresztowanych poprzedniego dnia. Ich szczątki ekshumowano 19 marca 1945 r. i przeniesiono do wspólnej mogiły przy nowogródzkiej farze. 5 marca 2000 r. zakonnice zostały beatyfikowane...
31 lip 20251036
1953 – zmarł Kornel Makuszyński - urodzony w Stryju polski prozaik, poeta i publicysta znany przede wszystkim jako autor „Przygód Koziołka Matołka”.
Ukończył filologię na Uniwersytecie we Lwowie. Był członkiem Polskiej Akademii Literatury. Pierwsze wiersze opublikował w lwowskim dzienniku „Słowo Polskie”...
30 lip 2025787
1941 – w Londynie podpisano układ Sikorski-Majski przywracający stosunki dyplomatyczne RP z ZSRR. Otwierał on drogę do utworzenia w Sowietach polskiej armii.
Przypomnijmy, że stosunki dyplomatyczne między obu państwami zostały zerwane 17 września 1939 r. po agresji ZSRR na Polskę. Obecny układ podpisany przez premiera...
25 lip 2025593
1908 – we Lwowie urodził się Stanisław Kasznica - podpułkownik i ostatni Komendant Główny Narodowych Sił Zbrojnych, zamordowany w więzieniu przez UB w 1948 roku.
Był synem Stanisława Kasznicy - wykładowcy prawa i senatora II RP, więzionego wcześniej przez carat na Pawiaku i w Cytadeli Warszawskiej, przez...
23 lip 2025878
1829 – zmarł Wojciech Bogusławski - aktor, dramaturg, dyrektor Teatru Narodowego. Organizował występy Grodnie, Wilnie, Dubnie i Lwowie. Autor pierwszej opery narodowej.
Ten wybitny twórca polskiej sceny urodził się w 1757 r. w Poznańskiem. Ale jego twórczość była przez lata związana z Kresami. Odnotujmy też, że...
22 lip 20251429
1654 – armia carska zdobyła broniony przez Rzeczpospolitą Mścisław dokonując tzw. Rzezi Trubeckiego. Rosjanie wymordowali 15 tys. mieszkańców, w tym kobiety i dzieci.
Wydarzenie to miało miejsce podczas wojny polsko-rosyjskiej z lat 1654-1667. Główne siły moskiewskie szły na Mińsk, a na południu wojska kniazia...
21 lip 2025789
1903 – zmarł książę Adam Stanisław Sapieha - wybitny polityk niepodległościowy i działacz gospodarczy w Galicji, wielokrotny poseł do Sejmu Krajowego, związany ze Lwowem.
Urodził się w 1828 r. Ukończył gimnazjum we Lwowie. Zaangażował się w uwieńczone sukcesem starania o autonomię Galicji. Podczas Powstania...
19 lip 2025882
1855 – w Kochaczynie pod Orszą zmarł Tomasz Zan - polski poeta i przyrodnik, współzałożyciel Towarzystwa Filomatów, Związku Promienistych, prezes Zgromadzenia Filaretów.
Urodził się w 1796 r. w Miasocie koło Mołodeczna. Jego dziadek był burmistrzem Radoszkowicz. Przez 5 lat Tomasz Zan uczył się w gimnazjum w...