• ARCHIWUM KRESOWE
  • PODRÓŻE PO KRESACH
  • BIBLIOTEKA KRESOWA
  • KUCHNIA KRESOWA
  • Niepodległość
  • KALENDARIUM
    • Styczeń w Historii Kresów
    • Luty w Historii Kresów
    • Marzec w Historii Kresów
    • Kwiecień w Historii Kresów
    • Maj w Historii Kresów
    • Czerwiec w Historii Kresów
    • Lipiec w Historii Kresów
    • Sierpień w Historii Kresów
    • Wrzesień w Historii Kresów
    • Październik w Historii Kresów
    • Listopad w Historii Kresów
    • Grudzień w Historii Kresów
  • POLACY NA WSCHODZIE
  • HISTORIA I WSPOMNIENIA
  • WYSZUKIWARKA KRESOWA
  • GAZETY KRESOWE
    • Archiwum “Magazynu Polskiego”
    • Archiwum “Głosu znad Niemna”
    • Archiwum “Echa Polesia”
    • Archiwum “Polaka na Łotwie”
    • Archiwum “Kuriera Galicyjskiego”
    • Archiwum “Słowa Polskiego”
    • Archiwum “Monitora Wołyńskiego”
    • Archiwum “Głosu Polonii”
    • Archiwum “Polonii Charkowa”
    • Archiwum “Dziennika Kijowskiego”
    • Archiwum “Krynicy”
    • Archiwum “Gazety Polskiej Bukowiny”
    • Archiwum “Wołanie z Wołynia”
    • Archiwum “Naszych Dróg”
    • Archiwum “Tęczy Żytomierszczyzny”
    • Archiwum “Lwowskich Spotkań”
    • Archiwum “Polaków Donbasu”
    • Archiwum “Mozaiki Berdyczowskiej”
    • Archiwum “Słowa Życia”
  • TV Kresy24.pl
Kresy24.pl – Wschodnia Gazeta Codzienna
  • 10 Kwi 2021
  • Ukraina
  • Białoruś
  • Rosja
  • Litwa
  • Azja i Zakaukazie
  • Region Bałtyku
  • Trójmorze
  • русский
  • yкраїнська
Kresy24.pl - Wschodnia Gazeta Codzienna
  • ARCHIWUM KRESOWE
  • PODRÓŻE PO KRESACH
  • BIBLIOTEKA KRESOWA
  • KUCHNIA KRESOWA
  • Niepodległość
  • KALENDARIUM
    • Styczeń w Historii Kresów
    • Luty w Historii Kresów
    • Marzec w Historii Kresów
    • Kwiecień w Historii Kresów
    • Maj w Historii Kresów
    • Czerwiec w Historii Kresów
    • Lipiec w Historii Kresów
    • Sierpień w Historii Kresów
    • Wrzesień w Historii Kresów
    • Październik w Historii Kresów
    • Listopad w Historii Kresów
    • Grudzień w Historii Kresów
  • POLACY NA WSCHODZIE
  • HISTORIA I WSPOMNIENIA
  • WYSZUKIWARKA KRESOWA
  • GAZETY KRESOWE
    • Archiwum “Magazynu Polskiego”
    • Archiwum “Głosu znad Niemna”
    • Archiwum “Echa Polesia”
    • Archiwum “Polaka na Łotwie”
    • Archiwum “Kuriera Galicyjskiego”
    • Archiwum “Słowa Polskiego”
    • Archiwum “Monitora Wołyńskiego”
    • Archiwum “Głosu Polonii”
    • Archiwum “Polonii Charkowa”
    • Archiwum “Dziennika Kijowskiego”
    • Archiwum “Krynicy”
    • Archiwum “Gazety Polskiej Bukowiny”
    • Archiwum “Wołanie z Wołynia”
    • Archiwum “Naszych Dróg”
    • Archiwum “Tęczy Żytomierszczyzny”
    • Archiwum “Lwowskich Spotkań”
    • Archiwum “Polaków Donbasu”
    • Archiwum “Mozaiki Berdyczowskiej”
    • Archiwum “Słowa Życia”
  • TV Kresy24.pl
Home
Historyczne Kalendarium Kresowe
Wrzesień w Historii Kresów

3 września w Historii Kresów

03 Wrz 2020 Historyczne Kalendarium Kresowe, Wrzesień w Historii Kresów 4 comments

Foto: Archiwum rodzinne/The Facto

1928 – we wsi Guszczewina koło Narewki urodziła się Danuta Siedzikówna ps. “Inka” – słynna sanitariuszka i łączniczka 5 Wileńskiej Brygady AK. Torturowana i zamordowana przez UB.

Była córką Wacława Siedzika i Eugenii z Tymińskich. Ojciec, leśniczy, został wywieziony przez Sowietów do łagru w 1940 r. w ramach pierwszej wywózki mieszkańców Kresów. Potem przedostał się do Armii Andersa. Zmarł w 1943 r. Matka została zamordowana przez Gestapo za współpracę z polskim podziemiem. Po tej tragedii Danuta wraz z siostrą Wiesławą wstąpiła do Armii Krajowej i odbyła szkolenie medyczne w AK.


W czasie drugiej okupacji sowieckiej pracowała w nadleśnictwie Hajnówka. W czerwcu 1945 r. została aresztowana przez grupę KNWD-UB za współpracę z antykomunistycznym podziemiem. Z konwoju odbił ją jeden z patroli wileńskiej AK. Została sanitariuszką w kolejnych oddziałach AK podległych Zygmuntowi Szendzielarzowi “Łupaszce”. Przez pewien czas jej przełożonym był m.in. zastępca “Łupaszki” – por. Leon Beynar “Nowina”, znany potem jako Paweł Jasienica.

W czerwcu 1946 r. ppor. Olgierd Christa “Leszek” wysłał “Inkę” po zaopatrzenie medyczne do Gdańska. Tam, na skutek zdrady, została 20 lipca aresztowana przez bezpiekę w jednym z lokali kontaktowych 5 Brygady Wileńskiej. W czasie śledztwa prowadzonego UB-eków Jana Wołkowa i Józefa Bika była bita i poniżana, mimo to odmówiła składania zeznań obciążających innych członków AK i nikogo nie wydała.


Na wniosek prokuratora Wacława Krzyżanowskiego sędzia Adam Gajewski skazał ją 3 sierpnia na śmierć na podstawie fałszywych oskarżeń o rzekome zamordowanie funkcjonariuszy UB i MO. Nie wzięto pod uwagę faktu, że była tylko sanitariuszką oraz że była nieletnia. Rozstrzelano ją 28 sierpnia 1946 r. wraz z innym AK-owcem – Feliksem Selmanowiczem ps. “Zagończyk”.

Bezpośrednim wykonawcą tej zbrodni sądowej był pluton egzekucyjny ppor. Franciszka Sawickiego. Według relacji przymusowego świadka egzekucji, ks. Mariana Prusaka, ostatnie słowa “Inki” brzmiały: Niech żyje Polska! Niech żyje “Łupaszko”! W ostatnim przed śmiercią grypsie z więzienia napisała: Powiedzcie mojej babci, że zachowałam się jak trzeba.

1612 – wojna polsko-rosyjska: bitwa pod Moskwą – nieudana próba odsieczy oblężonej na Kremlu polskiej załogi podjęta przez hetmana wielkiego litewskiego Jana Karola Chodkiewicza.

1846 – zmarł hrabia Stanisław Chołoniewski – polski duchowny katolicki, publicysta, pisarz. Przyjaciel Adama Mickiewicza. Urodzony w 1791 r. Ukończył Uniwersytet Wileński. Od 1832 r. przebywał głównie w Kamieńcu Podolskim, gdzie od 1842 r. administrował diecezją. Jako znakomity kaznodzieja działał na rzecz religijnego odrodzenia Podola, wolne chwile poświęcając literaturze.

1863 – Powstanie Styczniowe: wygrana powstańców w bitwie pod Panasówką.

1880 – urodził się książę Janusz Franciszek Radziwiłł – polski polityk konserwatywny, w latach 1935–1939 senator II Rzeczypospolitej, XIII ordynat na Ołyce, pretendent do tronu polskiego i litewskiego. Właściciel licznych dóbr i budynków, m.in. ordynacji ołyckiej, pałacu w Nieborowie i majątku Szpanów na Wołyniu. W 1939 r. i 1945 r. aresztowany i przesłuchiwany przez NKWD. W 1940 r. za wiedzą rządu londyńskiego wyjechał do Berlina aby interweniować na rzecz zmniejszenia represji hitlerowskich w Polsce u marszałka Rzeszy Hermanna Göringa. Mimo osobistej z nim znajomości sprzed wojny interwencja nie przyniosła rezultatu. Zmarł w 1967 r.

1886 – urodził się Juliusz Drapella – polski dowódca. W okresie międzywojennym był m.in. szefem oddziału ogólnego w Sztabie Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VI we Lwowie, później dowódca piechoty w 27 Dywizji Piechoty w Kowlu. Zmarł w 1946 r.

1901 – we Lwowie urodził się Antoni Falkiewicz – polski kardiolog, rektor Akademii Medycznej we Wrocławiu. Pracował w uniwersyteckiej Klinice Chorób Wewnętrznych. Od 1935 r. na stanowisku prymariusza Oddziału Wewnętrznego Państwowego Szpitala Powszechnego we Lwowie. Po wkroczeniu Niemców prowadził prywatną praktykę lekarską. Zmarł w 1977 r.

1914 – I wojna światowa: Rosjanie zajęli Lwów.

1929 – zmarł Jan Kanty Steczkowski – polski ekonomista, prawnik, polityk, minister skarbu, premier Rady Regencyjnej. Urodzony w 1862 r. Ukończył Uniwersytet Wileński. Od 1906 r. był dyrektorem austriackiej Instytucji dla Handlu i Przemysłu we Lwowie i prezesem Centralnej Kasy Krajowej dla Spółek Rolniczych. Równocześnie w latach 1913-1920 był dyrektorem Banku Krajowego we Lwowie. W 1915 r. wszedł w skład Komitetu Generalnego Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce.

1974 – zmarł Romuald Gutt – polski architekt, laureat Honorowej Nagrody SARP. Autor wielu budynków prywatnych i publicznych m.in. w Warszawie. Przed wybuchem II wojny światowej zajmował się przebudową domu i parku marszałka Józefa Piłsudskiego w Zułowie na Wileńszczyźnie oraz budową kopca Piłsudskiego w Krakowie. Urodzony w 1888 r.

Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe – 3 września

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na:

Powiązane wiadomości:

Default Thumbnail4 października w Historii Kresów Default Thumbnail29 września w Historii Kresów Default Thumbnail10 września w Historii Kresów Default Thumbnail11 sierpnia w Historii Kresów Default Thumbnail25 maja w Historii Kresów
Tagi: "Inka" "Łupaszko" architektura Kresów Armia Andersa Armia Krajowa Beynar Chodkiewicz Chołoniewski Christa deportacje Gajewski Gestapo historia Kresów Wschodnich I wojna światowa II wojna światowa Jasienica Kamieniec Podolski Kościół katolicki Kowel Kreml Kresy Wschodnie Krzyżanowski literatura polska Lwów Mickiewicz Nieborów NKWD Nowina okupacja sowiecka Ołyka pałace na Kresach Piłsudski Podole Polacy na Kremlu Polacy na Kresach Powstanie Styczniowe Rada Regencyjna Radziwiłł Sawicki Siedzikówna służby specjalne Szendzielarz Szpanów szpital Uniwersytet Wileński Wileńska Brygada AK Wileńszczyzna wojna polsko-rosyjska Wołków Wołyń wywózki wywózki na Sybir zbrodnie niemieckie zbrodnie sowieckie zbrodnie UB zdrowie Żołnierze Wyklęci Zułów
  • Tags
  • "Inka"
  • "Łupaszko"
  • architektura Kresów
  • Armia Andersa
  • Armia Krajowa
  • Beynar
  • Chodkiewicz
  • Chołoniewski
  • Christa
  • deportacje
  • Gajewski
  • Gestapo
  • historia Kresów Wschodnich
  • I wojna światowa
  • II wojna światowa
  • Jasienica
  • Kamieniec Podolski
  • Kościół katolicki
  • Kowel
  • Kreml
  • Kresy Wschodnie
  • Krzyżanowski
  • literatura polska
  • Lwów
  • Mickiewicz
  • Nieborów
  • NKWD
  • Nowina
  • okupacja sowiecka
  • Ołyka
  • pałace na Kresach
  • Piłsudski
  • Podole
  • Polacy na Kremlu
  • Polacy na Kresach
  • Powstanie Styczniowe
  • Rada Regencyjna
  • Radziwiłł
  • Sawicki
  • Siedzikówna
  • służby specjalne
  • Szendzielarz
  • Szpanów
  • szpital
  • Uniwersytet Wileński
  • Wileńska Brygada AK
  • Wileńszczyzna
  • wojna polsko-rosyjska
  • Wołków
  • Wołyń
  • wywózki
  • wywózki na Sybir
  • zbrodnie niemieckie
  • zbrodnie sowieckie
  • zbrodnie UB
  • zdrowie
  • Żołnierze Wyklęci
  • Zułów

4 komentarzy

  1. SyøTroll
    3 września 2015 o 11:54 Odpowiedz ↓

    Wojna domowa powoduje, że na ogół cierpią niewinne ofiary. Tamta, polska, nie różniła się od innych. Szkoda, że po “odzyskaniu niepodległości” rozpoczął się okres rewizjonizmu, tym razem narodowego, dopuszczającego jedynie objawioną prawdę, “historyków IPN”.

    1. Vandal
      3 września 2015 o 18:57 Odpowiedz ↓

      “wojna domowa”?………,to byla kontynuacja wojny z kacapskim najezdzca i jego polskojezycznymi pacholkami !………nie trolluj! kacapski du..lizie !!!

      1. SyøTroll
        4 września 2015 o 14:35

        Z polskiego punktu widzenia była wojna domowa, Polacy walczyli przeciw Polakom, obie strony różniła jedynie wizja odrodzonej Polski.

  2. fanjan
    3 września 2016 o 10:10 Odpowiedz ↓

    Oczywiście z bratnią pomocą armii sowieckiej

Dodaj komentarz Anuluj

Najczęściej czytane
Uderzające w rząd PIS billboardy na Białorusi przy granicy z Polską

Uderzające w rząd PIS billboardy na Białorusi przy granicy z Polską

Żołnierze NATO przybędą na Ukrainę na ćwiczenia

Żołnierze NATO przybędą na Ukrainę na ćwiczenia

Łukaszenka i Putin odbyli długą, „wyjątkowo treściwą” rozmowę. Między innymi o Polsce

Łukaszenka i Putin odbyli długą, „wyjątkowo treściwą” rozmowę. Między innymi o Polsce

Szwedzcy analitycy kreślą scenariusz wojny Rosji z NATO w regionie Morza Bałtyckiego

Szwedzcy analitycy kreślą scenariusz wojny Rosji z NATO w regionie Morza Bałtyckiego

Łukaszenka o „ostatniej kropli, która przelała czarę cierpliwości” w stosunkach z Polską

Łukaszenka o „ostatniej kropli, która przelała czarę cierpliwości” w stosunkach z Polską

Białoruś wysyła wojska na granicę z Ukrainą (WIDEO)

Białoruś wysyła wojska na granicę z Ukrainą (WIDEO)

Uwaga! Nowe zasady przekraczania granicy

Uwaga! Nowe zasady przekraczania granicy

Prowadząca rosyjski program propagandowy tak się rozindyczyła w ataku na Ukrainę, że spadła ze sceny i złamała rękę (WIDEO)

Prowadząca rosyjski program propagandowy tak się rozindyczyła w ataku na Ukrainę, że spadła ze sceny i złamała rękę (WIDEO)

Historia kawy dzieli narody: Jerzy Franciszek, Georg Franz, a może Ю́рій-Франц? Kulczyckiego wszyscy chcą

Łukaszenka: polskie organizacje na Białorusi „pod nóż”

Łukaszenka: polskie organizacje na Białorusi „pod nóż”

Najnowsze
10 Kwi
Białoruś

MSZ Białorusi: to Ukraina nie chce wypełniać porozumień mińskich

10 Kwi
Rosja

Rosja oskarża Niemcy o to, że stoją za filmem o “pałacu Putina”

10 Kwi
Azja i Zakaukazie

Wizyta Zełenskiego w Turcji: Ukraina i Turcja będą wspólnie reagowały na kryzysy w regionie Morza Czarnego

10 Kwi
Białoruś

Skromne obchody 11. rocznicy katastrofy smoleńskiej i 81. rocznicy zbrodni katyńskiej w Grodnie (ZDJĘCIA)

10 Kwi
Litwa

“Prezydent Lech Kaczyński i jego żona Maria byli prawdziwymi przyjaciółmi Litwy”

10 Kwi
Polacy na Wschodzie

Obchody rocznicy katastrofy smoleńskiej i zbrodni katyńskiej na Ukrainie

10 Kwi
Historia i Wspomnienia

Uroczystości w Katyniu. 81. rocznica zbrodni na polskich oficerach

Publikacje wyrażają jedynie poglądy autora/ów i nie mogą być utożsamiane z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

© Kresy24.pl 2018. Wszelkie Prawa Zastrzeżone.  Kontakt | Polityka prywatności
Produkcja: Fundacja Wolność i Demokracja