• ARCHIWUM KRESOWE
  • PODRÓŻE PO KRESACH
  • BIBLIOTEKA KRESOWA
  • KUCHNIA KRESOWA
  • NEWSY Z LAMUSA
  • KALENDARIUM
    • Styczeń w Historii Kresów
    • Luty w Historii Kresów
    • Marzec w Historii Kresów
    • Kwiecień w Historii Kresów
    • Maj w Historii Kresów
    • Czerwiec w Historii Kresów
    • Lipiec w Historii Kresów
    • Sierpień w Historii Kresów
    • Wrzesień w Historii Kresów
    • Październik w Historii Kresów
    • Listopad w Historii Kresów
    • Grudzień w Historii Kresów
  • POLACY NA (BLISKIM) WSCHODZIE
  • HISTORIA I WSPOMNIENIA
  • WYSZUKIWARKA KRESOWA
  • FILMY TV KRESY
  • GAZETY KRESOWE
    • Archiwum „Magazynu Polskiego”
    • Archiwum „Głosu znad Niemna”
    • Archiwum „Echa Polesia”
    • Archiwum „Polaka na Łotwie”
    • Archiwum „Kuriera Galicyjskiego”
    • Archiwum „Słowa Polskiego”
    • Archiwum „Monitora Wołyńskiego”
    • Archiwum „Głosu Polonii”
    • Archiwum „Polonii Charkowa”
    • Archiwum „Dziennika Kijowskiego”
    • Archiwum „Krynicy”
    • Archiwum „Gazety Polskiej Bukowiny”
    • Archiwum „Wołanie z Wołynia”
    • Archiwum „Naszych Dróg”
    • Archiwum „Tęczy Żytomierszczyzny”
    • Archiwum „Lwowskich Spotkań”
    • Archiwum „Polaków Donbasu”
    • Archiwum „Mozaiki Berdyczowskiej”
    • Archiwum „Słowa Życia”
  • Konkursy
Kresy24.pl – Wschodnia Gazeta Codzienna
  • 21 Lut 2019
  • Ukraina
  • Białoruś
  • Rosja
  • Litwa
  • Azja i Zakaukazie
  • Region Bałtyku
Kresy24.pl - Wschodnia Gazeta Codzienna
  • ARCHIWUM KRESOWE
  • PODRÓŻE PO KRESACH
  • BIBLIOTEKA KRESOWA
  • KUCHNIA KRESOWA
  • NEWSY Z LAMUSA
  • KALENDARIUM
    • Styczeń w Historii Kresów
    • Luty w Historii Kresów
    • Marzec w Historii Kresów
    • Kwiecień w Historii Kresów
    • Maj w Historii Kresów
    • Czerwiec w Historii Kresów
    • Lipiec w Historii Kresów
    • Sierpień w Historii Kresów
    • Wrzesień w Historii Kresów
    • Październik w Historii Kresów
    • Listopad w Historii Kresów
    • Grudzień w Historii Kresów
  • POLACY NA (BLISKIM) WSCHODZIE
  • HISTORIA I WSPOMNIENIA
  • WYSZUKIWARKA KRESOWA
  • FILMY TV KRESY
  • GAZETY KRESOWE
    • Archiwum „Magazynu Polskiego”
    • Archiwum „Głosu znad Niemna”
    • Archiwum „Echa Polesia”
    • Archiwum „Polaka na Łotwie”
    • Archiwum „Kuriera Galicyjskiego”
    • Archiwum „Słowa Polskiego”
    • Archiwum „Monitora Wołyńskiego”
    • Archiwum „Głosu Polonii”
    • Archiwum „Polonii Charkowa”
    • Archiwum „Dziennika Kijowskiego”
    • Archiwum „Krynicy”
    • Archiwum „Gazety Polskiej Bukowiny”
    • Archiwum „Wołanie z Wołynia”
    • Archiwum „Naszych Dróg”
    • Archiwum „Tęczy Żytomierszczyzny”
    • Archiwum „Lwowskich Spotkań”
    • Archiwum „Polaków Donbasu”
    • Archiwum „Mozaiki Berdyczowskiej”
    • Archiwum „Słowa Życia”
  • Konkursy
Home
Historyczne Kalendarium Kresowe
Sierpień w Historii Kresów

6 sierpnia w Historii Kresów

06 Sie 2013 Historyczne Kalendarium Kresowe, Sierpień w Historii Kresów 6 comments

Bohdan Chmielnicki

Bohdan Chmielnicki. Autor: Artur Orlonow / Wikipedia

1657 – w Czehryniu zmarł Bohdan Chmielnicki – ukraiński hetman kozacki, przywódca powstania przeciwko Rzeczypospolitej w latach 1648-1654, bohater narodowy Ukrainy.

O kolejnych bitewnych epizodach Powstania Chmielnickiego piszemy przy okazji innych dat w naszym kalendarium. Tu zaś pokrótce streścimy tylko drogę Chmielnickiego do wzniecenia buntu, który zachwiał stabilnością całej Rzeczypospolitej i za sprawą którego Kresy spłynęły krwią.


Urodził się w 1595 r. jako syn podstarościego czehryńskiego Michała. I od razu mamy pierwszą zagadkę: czy był szlachcicem? Pieczętował się wprawdzie herbem Abdank, ale jego dziad był podobno banitą pozbawionym szlachectwa. Również fakt, że w 1659 r. syn Bohdana – Jerzy otrzymał od Rzeczypospolitej szlachectwo wskazuje, że sam Bohdan był go pozbawiony. Zresztą czy w czasie powstania – będąc buntownikiem – mógł jednocześnie zachowywać tytuł szlachecki? Z drugiej strony trudno sądzić, że ojciec Bohdana mógłby piastować urząd sądowniczy, gdyby nie był szlachcicem.

Bohdan uczył się w kolegium jezuickim we Lwowie, gdzie ukończył klasy gramatyki, poetyki i retoryki. Nauce zawdzięczał znajomość w mowie i piśmie polskiego i łaciny. Pomimo pobytu w kolegium jezuickim zachował jednak prawosławie. Obaj Chmielniccy – ojciec i syn – służyli u boku hetmana Stanisława Żółkiewskiego. Walczyli też w bitwie pod Cecorą, w której Michał zginął, a Bohdan dostał się do tureckiej niewoli. Potem – według jednej wersji – zbiegł ze Stambułu, według innej – wykupiła go matka lub nawet król Zygmunt III Waza.


Powszechnie mówiło się, że tym, co popchnęło Chmielnickiego do buntu był fakt, że podstarości Daniel Czapliński uwiódł mu młodą żonę. Rzeczywiście najechał on i zagrabił chutor Chmielnickiego – Subotów i podobno uwiódł także wspomnianą drugą żonę oraz próbował zabić zarówno jego jak i jego syna. Chmielnicki bezskutecznie dochodził sprawiedliwości w polskich trybunałach, a nawet u króla. Faktycznym powodem buntu Chmielnickiego był chyba jednak fakt, że został on oskarżony o zdradę kiedy próbował na własną rękę zorganizować napad morski na Turków.

W grudniu 1647 r. zbiegł więc na Sicz, gdzie już wkrótce – głosząc hasła wyzwolenia spod władzy magnatów – stanął na czele wielkiego powstania jako hetman kozacki, zawierając przeciwko Rzeczypospolitej sojusz z Tatarami.

1827 – w Jawczu w powiecie rohatyńskim urodził się Łukasz Ostoja Solecki – polski biskup rzymskokatolicki, biskup diecezjalny przemyski w latach 1881–1900, profesor i rektor Uniwersytetu Lwowskiego. 15 sierpnia 1882 r. w obecności ok. 100 tysięcy wiernych dokonał koronacji obrazu Matki Boskiej Słuchającej w kościele franciszkanów w Kamieńcu Podolskim. Zmarł w 1900 r.

1892 – urodził się Henryk Józewski – polski polityk, działacz niepodległościowy i państwowy II Rzeczypospolitej, artysta malarz, piłsudczyk, minister spraw wewnętrznych, wojewoda wołyński w latach 1928–29 i 1930–38, wojewoda łódzki. Na Wołyniu prowadził politykę zmierzającą do zgodnego współżycia Polaków i Ukraińców. Przeczytaj więcej o Henryku Józewskim.

1892 – w Wilnie urodziła się Kazimiera Iłłakowiczówna – polska poetka. Zmarła w 1983 r.

1920 – w katastrofie lotniczej na lwowskim lotnisku Lewandówka zginął Stefan Bastyr – polski lotnik, który wykonał pierwszy lot bojowy w niepodległej Polsce.

Urodzony w 1890 r. Ukończył Politechnikę Lwowską. W 1918 r. w czasie polsko-rosyjskich walk o Lwów przejmował lotnisko Lewandówka od władz austriackich. Mianowany komendantem lotniska przez Naczelnego Komendanta Obrony Lwowa Czesława Mączyńskiego. Następnie został dowódcą Lwowskiej Grupy Lotniczej. 8 listopada 1918 r. Bastyr wykonał pierwszy lot ze Lwowa do Krakowa w celu zorganizowania odsieczy dla Lwowa. Następnie wykonał jeszcze kilka lotów łącznikowych. Cały czas uczestniczył też w lotach bojowych w celu rozpoznania lub bombardowania ukraińskich pozycji. Pochowany na Cmentarzu Obrońców Lwowa w Kwaterze Dowódców.

1944 – w ramach akcji odwetowej UPA dokonała pierwszego napadu na Baligród. Zginęło 42 Polaków.

1944 – w Powstaniu Warszawskim poległ Tadeusz Jachimowski – polski duchowny katolicki, pułkownik Wojska Polskiego, kapelan Armii Krajowej, kapelan Wojska Polskiego na Wschodzie. Urodzony w 1892 r.

1944 – w Powstaniu Warszawskim poległa Krystyna Wańkowicz – polska sanitariuszka, żołnierz AK, córka pisarza Melchiora Wańkowicza. Urodzona w 1919 r.

1985 – zmarła Krystyna Ankwicz – polska aktorka. Przed wojną występowała m.in. w Teatrze Wielkim we Lwowie. Urodzona w 1907 r. we Lwowie.

Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe – 6 sierpnia

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na:

Powiązane wiadomości:

„Burza” na Kresach Odradza się zamek w Żółkwi
Tagi: Armia Krajowa Bitwa pod Cecorą Cerkiew prawosławna Chmielnicki Cmentarz Orląt Lwowskich Czapliński historia Kresów Wschodnich Iłłakowiczówna Józewski Kamieniec Podolski Kijów Kolegium Jezuickie Kościół katolicki Kozacy Kresy Wschodnie Lewandówka literatura polska lotnictwo Lwów Mączyński Obrona Lwowa Petlura poezja Polacy na Kresach Politechnika Lwowska Powiat Rohatyński Powstanie Chmielnickiego Powstanie Warszawskie Rohatyn Sicz Zaporoska Tatarzy teatry na Kresach Ukraińcy Uniwersytet Lwowski Wańkowicz Wilno Województwo Wołyńskie wojna polsko-bolszewicka Wojsko Polskie Wołyń zbrodnie ukraińskie Żółkiewski Zygmunt III Waza
  • Tags
  • Armia Krajowa
  • Bitwa pod Cecorą
  • Cerkiew prawosławna
  • Chmielnicki
  • Cmentarz Orląt Lwowskich
  • Czapliński
  • historia Kresów Wschodnich
  • Iłłakowiczówna
  • Józewski
  • Kamieniec Podolski
  • Kijów
  • Kolegium Jezuickie
  • Kościół katolicki
  • Kozacy
  • Kresy Wschodnie
  • Lewandówka
  • literatura polska
  • lotnictwo
  • Lwów
  • Mączyński
  • Obrona Lwowa
  • Petlura
  • poezja
  • Polacy na Kresach
  • Politechnika Lwowska
  • Powiat Rohatyński
  • Powstanie Chmielnickiego
  • Powstanie Warszawskie
  • Rohatyn
  • Sicz Zaporoska
  • Tatarzy
  • teatry na Kresach
  • Ukraińcy
  • Uniwersytet Lwowski
  • Wańkowicz
  • Wilno
  • Województwo Wołyńskie
  • wojna polsko-bolszewicka
  • Wojsko Polskie
  • Wołyń
  • zbrodnie ukraińskie
  • Żółkiewski
  • Zygmunt III Waza

6 komentarzy

  1. Vandal
    7 sierpnia 2015 o 06:42 Odpowiedz ↓

    ukrainski hetman kozacki, jaki ukrainski?, czy autor artykulu sie pomylil?
    to jest falszowanie historii !!!

    1. Michał Kalinowski
      6 sierpnia 2016 o 23:21 Odpowiedz ↓

      Jaki tam Hetman? W Rzeczypospolitej były 4 urzędy hetmańskie:
      Wielki Hetman Koronny, Polny Hetman Koronny, Wielki Hetman Litewski i Polny Hetman Litewski. Chmielnicki nie piastował żadnego z tych urzędów, ani z powodu urodzenia, ani nie posiadał nominacji królewskiej. Chachły i Bulbasze wybrały sobie herszta band kozackich, a nie hetmana. Był przywódcą rebelii, a nie powstania. Z punktu widzenia Króla i Sejmu był wielkim bandytą i tyle. Kazał wyrżnąć jeńców zupełnie jak w Katyniu sowieci. Słowo bohater w odniesieniu do niego to ogromne nadużycie.

  2. Barnaba
    7 sierpnia 2015 o 10:11 Odpowiedz ↓

    To jest typowa narracja historyczna charakterystyczna dla Ukraińców. Nie istniało coś takiego jak hetman ukraiński a jedynie kozacki. To raczej tekst opracowany na podstawie ukraińskiej wykipedii jak wszyscy wiemy wyjątkowo niewiarygodnej. Ja kiedyś we Lwowie dowiedziałem się nawet że Chmielnicki był ukraińskim szlachcicem. Do takiej konkluzji jeszcze na kresach24 nie doszli, ale idąc zgodnie z linią polityczną w zgodnie z ukraińskimi „historykami” może kiedyś dojść i do tego…

    1. Vandal
      7 sierpnia 2015 o 22:02 Odpowiedz ↓

      Przeciez to jest totalna bzdura, ukraina twor ostatnich 100lat to po pierwsze, po drugie senat RP obojga narodow Polski I Litwy, przyznal Chmielnickiemu bulawe hetmanska ustanawiajac go hetmanem kozakow zaporskich !!!
      Dziwie sie, ze Kresy24.pl taki bullshit przepuscily 🙁

      1. Vandal
        7 sierpnia 2015 o 22:23

        Korekta-Zaporoskich !

    2. Vandal
      9 sierpnia 2015 o 00:00 Odpowiedz ↓

      @Barnaba, oczywiscie, ze to typowe ukrainskie podejscie do historii, dlatego mam watpliwosci co do intencji Wschodniej Gazety Codziennej, do tej pory myslalem, ze jest to niezalezne polskie Pismo-a tu supriza, jak mowia ci ktorych tak samo kocham jak banderowcow!

Dodaj komentarz Anuluj

Najczęściej czytane w miesiącu
Szwedzcy eksperci: Rosja szykuje się do wojny na wielką skalę
Hakerzy opublikowali 175 GB rosyjskich dokumentów o wojnie w Donbasie i rosyjskiej Cerkwi
Kolejne sondaże prezydenckie na Ukrainie. Zaskakujące wyniki
Bank Światowy: Ukraina dogoni Polskę za 50 lat
W Warszawie odsłonięto tablicę upamiętniającą Ukraińską Republikę Ludową
Najnowsze
20 Lut
Azja i Zakaukazie

Netanjahu przekłada wizytę w Moskwie

20 Lut
Region Bałtyku

Ambasadorowie krajów UE zatwierdzili kompromis w sprawie Nord Stream 2

20 Lut
Rosja

Poroszenko w ONZ: Możliwa jest inwazja Rosji na pełną skalę

20 Lut
Rosja

MSZ Ukrainy: Od początku rosyjskiej agresji zginęło prawie 13 tys. ludzi

20 Lut
Białoruś

Kiedy wizy Schengen dla Białorusinów będą tańsze?

Dzisiejsze hashtagi
  • Polacy na Kresach
  • Białoruś
  • Mińsk
  • Putin
  • wojna na Ukrainie
  • polityka
  • Łukaszenka
  • Rosja
  • wideo
  • wojsko

Zadanie współfinansowane w ramach sprawowania opieki Senatu Rzeczypospolitej Polskiej nad Polonią i Polakami za granicą w 2018 r.
© Kresy24.pl 2018. Wszelkie Prawa Zastrzeżone.  Kontakt | Polityka prywatności
Produkcja: Fundacja Wolność i Demokracja

Drogi Użytkowniku,

w związku z obowiązywaniem Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) przypominamy podstawowe informacje z zakresu przetwarzania danych dostarczanych przez Ciebie podczas korzystania z naszej strony. Zamykając ten komunikat (kliknięcie w przycisk "Przejdź do serwisu") oświadczasz, że zapoznałeś się z treścią Polityki Prywatności i zgadzasz się na wskazane w wymienionym dokumencie działania.

Przejdź do serwisu