26 lis 2024530
1919 – w Białymstoku urodził się Ryszard Kaczorowski - w latach 1989–1990 ostatni Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie.
Od wczesnej młodości działał w harcerstwie. Po wybuchu wojny był w 1940 r. komendantem podziemnej chorągwi Szarych Szeregów w Białymstoku. W tym samym roku został aresztowany przez...
21 lis 2024735
1918 – na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie zginął 14-letni Jurek Bitschan - jeden z najmłodszych obrońców miasta. Pochowany w katakumbach na Cmentarzu Obrońców Lwowa.
Jurek stał nieprzerwanie na posterunku od wieczora 20 listopada do rana 21 listopada. Przez kilka ostatnich godzin życia walczył ostrzeliwany przez...
19 lis 2024680
1942 – gestapowiec zastrzelił w Drohobyczu Brunona Schulza - wybitnego polskiego pisarza i awangardowego grafika pochodzenia żydowskiego.
Bruno Schulz urodził się w Drohobyczu w 1892 r. w rodzinie zasymilowanych galicyjskich Żydów (w domu mówiono wyłącznie po polsku). Wychowywał się w nieistniejącym już dziś domu...
17 lis 2024738
1796 – zmarła Katarzyna II - caryca Rosji urodzona w 1729 r. w Szczecinie. Pozbawiła Polaków niepodległości na 123 lata.
Faktycznie była to Niemka - księżniczka anhalcka Zofia Fryderyka Augusta, wydana za późniejszego cara Piotra III. Rządziła krajem żelazną ręką, podporządkowując sobie stopniowo także...
30 paź 2024628
1904 – na Placu Mariackim we Lwowie z udziałem tłumów z całej Galicji została odsłonięta Kolumna Adama Mickiewicza autorstwa Antoniego Popiela.
Tak wydarzenie to opisywał obecny na uroczystości syn poety - Władysław:
O dziesiątej rano władze polskie, członkowie Sejmu, ciała naukowe, rada miejska i liczne...
18 paź 20241089
1632 – wojna polsko-rosyjska: rozpoczęło się rosyjskie oblężenie Smoleńska, które trwało półtora roku i zakończyło się kapitulacją Rosjan otoczonych przez polską odsiecz.
Przez cały ten czas licząca ok. 2.200 ludzi polska załoga Smoleńska, uzbrojona w 170 dział stawiała opór 30-tysięcznej armii rosyjskiej...
07 paź 20241292
1620 – podczas odwrotu po bitwie pod Cecorą zginął pod Mohylowem hetman Stanisław Żółkiewski - wybitny wódz w wojnach przeciwko Rosji, Szwecji, Turkom i Tatarom, pisarz.
Trudno zliczyć wszystkie kampanie i bitwy, które stoczył ten Wielki Polak. Był pierwszym Europejczykiem, który zdobył Moskwę i jedynym, który...
06 paź 2024934
1672 – Turcy w zamian za wielki okup zakończyli 17-dniowe oblężenie Lwowa. Wcześniej 1500-osobowa polska załoga odparła ataki 50-tysięcznej armii kozacko-tureckiej.
W czasie wojny polsko-tureckiej 1672-1676, po upadku Kamieńca Podolskiego, potężna armia złożona z Turków, Tatarów i Kozaków ruszyła w głąb Polski,...
04 paź 20241081
Pomimo trwającej wojny rozpętanej przez Rosję nawet 30 tys. chasydzkich pielgrzymów przybyło do ukraińskiego miasta Humań w obwodzie czerkaskim, aby świętować Rosz Haszana, żydowski Nowy Rok (w Polsce zwane też Świętem Trąbek lub Trąbkami). Chasydzi z całego świata pielgrzymują do Humania, by modlić się przy grobie...
03 paź 2024598
1882 – we wsi Tymoszówka na Ukrainie Naddnieprzańskiej urodził się Karol Szymanowski - najwybitniejszy, obok Chopina i Moniuszki polski kompozytor, a także pianista i pedagog.
Szymanowscy mieszkali na Kresach od XVIII wieku. Rodzina matki kompozytora, z domu Taube, pochodziła z Kurlandii. Tymoszówkę Karol...
02 paź 2024537
1413 – w Horodle zawarto unię potwierdzającą ścisły związek Litwy z Polską, zrównanie szlachty obu krajów, wspólną politykę, sejmy, zjazdy, urzędy wojewodów i kasztelanów.
Na mocy Unii w Horodle 50 rodów bojarskich zostało przyjętych do polskich herbów szlacheckich. Równocześnie wprowadzono instytucję...
23 wrz 2024860
1648 – Powstanie Chmielnickiego: pod Piławcami rozpoczęła się 3-dniowa bitwa z Kozakami - jedna z największych klęsk w dziejach oręża polskiego, zakończona ucieczką Polaków.
25 tysięcy Kozaków założyło dwa ufortyfikowane obozy - na prawym i lewym brzegu rzeki Ikwy, na granicy Wołynia i Podola. 30-tysięcznymi...