16 wrz 2024813
1920 – bohaterska bitwa polskiego batalionu z dwoma brygadami bolszewickimi pod Dytiatynem na północ od Stanisławowa. Jedna z bitew nazwanych Polskimi Termopilami.
Bitwa rozegrała się w czasie ofensywy 6 Armii gen. Stanisława Hallera w Galicji Wschodniej. Wycofujący się sowieci stawiali zaciekły opór i kontratakowali....
14 wrz 2024365
2000 – w Maisons-Laffitte pod Paryżem zmarł Jerzy Giedroyć - pochodzący z Kresów polski publicysta i działacz emigracyjny, legendarny redaktor paryskiej "Kultury".
Urodził się w Mińsku w 1906 r. w książęcym rodzie herbu Hippocentaurus. Był synem farmaceuty Ignacego Giedroycia i Franciszki Starzyckiej....
08 wrz 2024807
1514 – pod Orszą wojska Polski i Litwy pod wodzą Konstantego Ostrogskiego rozgromiły 3-krotnie liczniejszych Rosjan. To jedno z największych zwycięstw w historii polskiego oręża.
Ta pamiętna bitwa - jedna z trzech zwycięskich bitew, które w XVI w. stoczyliśmy pod Orszą z Rosjanami (1508, 1514, 1564) - miała miejsce...
06 wrz 20241083
1941 – utworzono getto w Wilnie. We wrześniu 1943 r. wybuchło w nim powstanie żydowskie, po którym getto zlikwidowano. W czasie okupacji Niemcy i Litwini zgładzili ok. 70 tys. wileńskich Żydów.
Masowe egzekucje Żydów z Wilna zaczęły się jeszcze przed utworzeniem getta. Do początku września w lesie w Ponarach...
05 wrz 2024634
1915 – zmarł Stanisław Witkiewicz - malarz, pisarz, filozof, teoretyk sztuki z Kresów, twórca popularnego stylu zakopiańskiego w architekturze. Ojciec Stanisława Ignacego Witkiewicza.
Urodził się w 1851 r. w Poszawszu na Żmudzi w polskiej rodzinie szlacheckiej herbu Nieczuja. Był synem Ignacego – powstańca...
03 wrz 20241000
1928 - we wsi Guszczewina koło Narewki urodziła się- słynna sanitariuszka i łączniczka 5 Wileńskiej Brygady AK. Torturowana i zamordowana przez UB.
Była córką Wacława Siedzika i Eugenii z Tymińskich. Ojciec, leśniczy, został wywieziony przez Sowietów do łagru w 1940 r. w ramach pierwszej wywózki mieszkańców...
29 sie 2024811
Podjęta przez polskiego króla kampania miała na celu odzyskanie Inflant i Ziemi Połockiej, zagarniętych przez cara Iwana IV Groźnego. Batory poprowadził na Rosję najbardziej chyba wielonarodową armię w historii. Byli w niej Polacy, Litwini, Węgrzy, Niemcy, Inflantczycy, Rusini, Tatarzy litewscy i Szkoci.
Oblężenie...
28 sie 2024549
1919 – zwycięsko zakończyło się 6-dniowe Powstanie Sejneńskie - polscy powstańcy, wspierani przez polskie wojsko, wyparli wojska litewskie z Suwalszczyzny.
Przyjrzyjmy się krótko sytuacji poprzedzającej polski zryw. Po wycofaniu się wojsk niemieckich z tego regionu Rada Najwyższa Ententy wytyczyła linię...
24 sie 2024355
870 – urodził się Leon Wasilewski, pochodzący z Witebszczyzny bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego, działacz PPS, architekt przedwojennej polskiej polityki wschodniej.
Wasilewski działał w PPS w Galicji, a potem przez kilka lat w Londynie wydawał pismo „Przedświt”. Należał do Polskiej Organizacji...
19 sie 2024593
1506 – w Wilnie zmarł król Aleksander Jagiellończyk, wnuk Jagiełły, ostatni z Wielkich Książąt Litewskich znający język litewski. Dbał o rozwój Wilna i silną pozycję Księstwa.
Urodził się w 1461 r. Po śmierci Kazimierza Jagiellończyka od 1492 r. samodzielnie władał Wielkim Księstwem Litewskim i choć było...
12 sie 2024942
1654 - hetman wielki litewski Janusz Radziwiłł pobił wielokrotnie liczniejsze wojska rosyjskie w bitwie pod Szkłowem. Walka trwała w czasie prawie całkowitego zaćmienia Słońca.
Słynna ta bitwa miała miejsce podczas wojny polsko-rosyjskiej z lat 1654-1667. Inwazyjna armia rosyjska pod wodzą kniazia Jakowa Czerkaskiego w...
11 sie 20241332
1937 - szef NKWD Nikołaj Jeżow wydał rozkaz 00485 rozpoczęcia Operacji Polskiej - zgładzenia Polaków z Ukrainy i Białorusi sowieckiej. Zamordowano 111 tys., wywieziono 130 tys.
Operacja Polska NKWD była pierwszą w historii centralnie zaplanowaną zbrodnią ludobójczą w stosunku do jednego narodu....
