17 czerwca w Historii Kresów

17 czerwca 2013

1934 – prezydent Ignacy Mościcki wydał zarządzenie o utworzeniu Obozu Odosobnienia w Berezie Kartuskiej dla osób zagrażających porządkowi i bezpieczeństwu Polski.

W propagandzie sowieckiej i wszelkiej maści propagandzie lewackiej przedwojenny obóz w Berezie Kartuskiej urósł do miana „polskiego sanacyjnego obozu koncentracyjnego”, co oczywiście nie ma nic wspólnego z prawdą historyczną. (Zobacz artykuł Zdzisława Juliana Winnickiego „Bereza Kartuska – jak było naprawdę?”).

Do jego utworzenia pewnie w ogóle by nie doszło, gdyby nacjonaliści ukraińscy nie zamordowali w 1934 r. w Warszawie ministra spraw wewnętrznych Bronisława Pierackiego, zmuszając tym polskie władze do zaostrzenia bezpieczeństwa. Przeczytaj artykuł o zamachu na Pierackiego.

Pomysłodawcą obozu był premier Leon Kozłowski, pomysł zaakceptował Józef Piłsudski. Obóz mieścił się w dawnych carskich koszarach i był przeznaczony dla osób, których działalność uznano za zagrażającą bezpieczeństwu lub porządkowi publicznemu.

Oprócz wywrotowców i przeciwników politycznych sanacji więziono w nim przestępców gospodarczych, pospolitych recydywistów, osoby podejrzane o szpiegostwo na rzecz III Rzeszy, komunistycznych dywersantów białoruskich i ukraińskich. Obok komunistów w obozie przebywali prawicowi działacze z ONR i endecy.

W Berezie Kartuskiej osadzano na podstawie decyzji administracyjnej na 3 miesiące, z możliwością przedłużenia tego okresu, przy czym najdłuższe przypadki osadzenia trwały nie dłużej niż rok. W ciągu 5 lat istnienia przez obóz przewinęło się ok. 3 tys. osób, zmarło w nim – według różnych źródeł – od 4 do 20 osób.

Sowieckie informacje propagandowe o setkach ofiar śmiertelnych nie znajdują żadnego oparcia w źródłach historycznych.

1356 – miasto Lwów otrzymało od króla Kazimierza III Wielkiego przywilej lokacyjny.

1654 – armia rosyjska zdobyła broniony przez polskie wojska Połock.

1696 – zmarł Jan III Sobieski – król Polski i wielki książę litewski od 1674 r., hetman wielki koronny. Przez Turków zwany Lwem Lechistanu, a przez chrześcijan Obrońcą Wiary. Urodzony w 1629 r. w Olesku. Przeczytaj artykuł o Janie III Sobieskim.

1793 – w Grodnie rozpoczął się ostatni sejm Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

1831 – Powstanie Listopadowe: rozpoczęła się bitwa pod Kockiem.

1835 – zmarła księżna Izabela Czartoryska – pisarka, żona księcia Adama Kazimierza Czartoryskiego, przez którego weszła do stronnictwa Familii. W okresie Sejmu Czteroletniego związana ze Stronnictwem Patriotycznym. Urodzona w 1746 r.

1913 – w Kijowie urodził się Bolesław Płotnicki – polski aktor. Ukończył Politechnikę Lwowską, brał udział w Kampanii Wrześniowej. Zmarł w 1988 r.

1930 – w Wilnie urodził się Romuald Twardowski – polski kompozytor, pedagog.

1938 – we Lwowie urodził się Zdzisław Bubnicki – polski inżynier elektryk, specjalista automatyki, informatyki i robotyki. Zmarł w 2006 r.

1940 – Armia Czerwona zaatakowała Litwę, Łotwę i Estonię.

2004 – zmarł Jacek Kuroń – polski historyk, polityk, minister pracy i pomocy społecznej w rządzie Mazowieckiego. Założyciel tzw. „czerwonego harcerstwa”. Jeden z głównych działaczy „Solidarności”. Urodzony w 1934 r. we Lwowie.

Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe – 17 czerwca