• ARCHIWUM KRESOWE
  • PODRÓŻE PO KRESACH
  • BIBLIOTEKA KRESOWA
  • KUCHNIA KRESOWA
  • Niepodległość
  • KALENDARIUM
    • Styczeń w Historii Kresów
    • Luty w Historii Kresów
    • Marzec w Historii Kresów
    • Kwiecień w Historii Kresów
    • Maj w Historii Kresów
    • Czerwiec w Historii Kresów
    • Lipiec w Historii Kresów
    • Sierpień w Historii Kresów
    • Wrzesień w Historii Kresów
    • Październik w Historii Kresów
    • Listopad w Historii Kresów
    • Grudzień w Historii Kresów
  • POLACY NA WSCHODZIE
  • HISTORIA I WSPOMNIENIA
  • WYSZUKIWARKA KRESOWA
  • GAZETY KRESOWE
    • Archiwum “Magazynu Polskiego”
    • Archiwum “Głosu znad Niemna”
    • Archiwum “Echa Polesia”
    • Archiwum “Polaka na Łotwie”
    • Archiwum “Kuriera Galicyjskiego”
    • Archiwum “Słowa Polskiego”
    • Archiwum “Monitora Wołyńskiego”
    • Archiwum “Głosu Polonii”
    • Archiwum “Polonii Charkowa”
    • Archiwum “Dziennika Kijowskiego”
    • Archiwum “Krynicy”
    • Archiwum “Gazety Polskiej Bukowiny”
    • Archiwum “Wołanie z Wołynia”
    • Archiwum “Naszych Dróg”
    • Archiwum “Tęczy Żytomierszczyzny”
    • Archiwum “Lwowskich Spotkań”
    • Archiwum “Polaków Donbasu”
    • Archiwum “Mozaiki Berdyczowskiej”
    • Archiwum “Słowa Życia”
  • TV Kresy24.pl
Kresy24.pl – Wschodnia Gazeta Codzienna
  • 01 Mar 2021
  • Ukraina
  • Białoruś
  • Rosja
  • Litwa
  • Azja i Zakaukazie
  • Region Bałtyku
  • Trójmorze
  • русский
  • yкраїнська
Kresy24.pl - Wschodnia Gazeta Codzienna
  • ARCHIWUM KRESOWE
  • PODRÓŻE PO KRESACH
  • BIBLIOTEKA KRESOWA
  • KUCHNIA KRESOWA
  • Niepodległość
  • KALENDARIUM
    • Styczeń w Historii Kresów
    • Luty w Historii Kresów
    • Marzec w Historii Kresów
    • Kwiecień w Historii Kresów
    • Maj w Historii Kresów
    • Czerwiec w Historii Kresów
    • Lipiec w Historii Kresów
    • Sierpień w Historii Kresów
    • Wrzesień w Historii Kresów
    • Październik w Historii Kresów
    • Listopad w Historii Kresów
    • Grudzień w Historii Kresów
  • POLACY NA WSCHODZIE
  • HISTORIA I WSPOMNIENIA
  • WYSZUKIWARKA KRESOWA
  • GAZETY KRESOWE
    • Archiwum “Magazynu Polskiego”
    • Archiwum “Głosu znad Niemna”
    • Archiwum “Echa Polesia”
    • Archiwum “Polaka na Łotwie”
    • Archiwum “Kuriera Galicyjskiego”
    • Archiwum “Słowa Polskiego”
    • Archiwum “Monitora Wołyńskiego”
    • Archiwum “Głosu Polonii”
    • Archiwum “Polonii Charkowa”
    • Archiwum “Dziennika Kijowskiego”
    • Archiwum “Krynicy”
    • Archiwum “Gazety Polskiej Bukowiny”
    • Archiwum “Wołanie z Wołynia”
    • Archiwum “Naszych Dróg”
    • Archiwum “Tęczy Żytomierszczyzny”
    • Archiwum “Lwowskich Spotkań”
    • Archiwum “Polaków Donbasu”
    • Archiwum “Mozaiki Berdyczowskiej”
    • Archiwum “Słowa Życia”
  • TV Kresy24.pl
Home
Historyczne Kalendarium Kresowe
Czerwiec w Historii Kresów

13 czerwca w Historii Kresów

13 Cze 2020 Czerwiec w Historii Kresów, Historyczne Kalendarium Kresowe 3 comments

SZARŻA UŁANÓW POD ROKITNĄ, OBRAZ WOJCIECHA KOSSAKA 1934

1915 – 2 szwadron ułanów II Brygady Legionów brawurową szarżą przełamał trzy linie rosyjskiej obrony pod wsią Rokitna. Poległ dowódca – rotmistrz Zbigniew Dunin-Wąsowicz.

Atak miał na celu zdobycie pozycji w okolicy wsi Rokitna, zaciekle bronionych przez Rosjan. Rotmistrz Dunin-Wąsowicz osobiście poprowadził swoich ułanów do walki. Po przekroczeniu bagnistych brzegów Rokitnianki 3 szwadron pozostał w rezerwie, a 2 szwadron ruszył do ataku.


W ciągu zaledwie 15 minut ułani przedarli się aż przez 3 linie wroga. Z atakujących 64 ułanów wróciło tylko 6. Poległ również rotmistrz Dunin-Wąsowicz. Niestety, ta bohaterska szarża nie została wykorzystana militarnie – austriacka piechota zbyt słabo wsparła polskich ułanów. W szarży pod Rokitną brał udział – w stopniu wachmistrza – późniejszy generał Stanisław Rostworowski.

15 czerwca 1915 r. w Rarańczy odbył się pogrzeb ułanów. Trumnę Zbigniewa Dunin-Wąsowicza, który pochodził z kresowych Brzeżan, przykryto czerwonym suknem z wyszytym na nim polskim orłem i ułożono na niej ułańskie czako i złamaną szablę. Odśpiewano Boże coś Polskę. Po zakończeniu I wojny mogiłami ułanów, które znalazły się na terytorium Rumunii, opiekowali się huzarzy rumuńscy.


W 1923 r. szczątki sprowadzono do kraju i uroczyście pochowano na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie. W pogrzebie uczestniczyli Józef Piłsudski, biskup Adam Stefan Sapieha i generał Stanisław Szeptycki.

Szarżę pod Rokitną upamiętniono na  Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie. Stała się też inspiracją dla pieśni legionowych i ułańskich, jest wspominana w drugiej zwrotce pieśni “Czerwone maki na Monte Cassino”.

1611 – wojna polsko-rosyjska: po 20-miesięcznym oblężeniu wojska polskie zdobyły Smoleńsk. Przeczytaj artykuł o zdobyciu Smoleńska, a także o innych wielkich wydarzeniach tej wojny: o Bitwie pod Kłuszynem, zajęciu Kremla przez Polaków, Hołdzie Ruskim. Polecamy też artykuł “Pokonaliśmy Rosję, zajęliśmy Kreml”.

1638 – rozpoczęła się bitwa pod Żowninem w czasie powstania kozackiego Ostranicy, stłumionego przez Polaków.

1702 – w Ołyce na Wołyniu urodził się książę Michał Kazimierz Radziwiłł – wojewoda wileński i hetman wielki litewski, kasztelan wileński, wojewoda trocki, marszałek nadworny litewski. Zmarł w 1762 r. w Wilnie.

1775 – w Wilnie urodził się książę Antoni Henryk Radziwiłł – polski polityk, namiestnik Wielkiego Księstwa Poznańskiego, kompozytor. Zmarł w 1833 r.

1849 – urodził się Antoni Osuchowski – polski działacz narodowy, prawnik, publicysta. W listopadzie 1918 r. z jego inicjatywy i pod jego przewodnictwem powstał Warszawski Komitet Obrony Lwowa, który oprócz niesienia pomocy materialnej, wydawanymi odezwami nawoływał do zorganizowania odsieczy Lwowa.

Był współtwórcą i prezesem Macierzy Szkolnej w Warszawie. Założył też Towarzystwo Opieki Kulturalnej nad Polakami za Granicą im. Adama Mickiewicza. Zmarł w 1928 r.

1859 – w Lidzie urodził się Konstanty Gorski – polski kompozytor, skrzypek-wirtuoz, pedagog, dyrygent, działacz społeczny, autor pieśni, dwóch oper i wielu utworów instrumentalnych. Kształcił się w Grodnie, Wilnie oraz w konserwatoriach w Warszawie i Petersburgu.

W latach 1890–1917 mieszkał i pracował w Charkowie. Był jednym z założycieli Towarzystwa Kulturalnego “Dom Polski” w Charkowie oraz dyrygentem orkiestry symfonicznej i założonego przez siebie Chóru Polskiego i Kościelnego. Wielkim szacunkiem jako skrzypka darzył go Piotr Czajkowski. Zmarł w 1924 r.

1860 – urodził się Jan Bystroń – polski językoznawca zajmujący się historią języka polskiego, etnografią, lituanistyką. W latach 1889-91 uczył języka niemieckiego i języków klasycznych w gimnazjum w Stryju. Zmarł w 1902 r.

1864 – zmarł Henryk Dembiński – polski generał, uczestnik Powstania Listopadowego, podczas którego wyróżnił się zwłaszcza w wyprawie na Litwę. Urodzony w 1791 r.

1872 – w Rudnikach koło Mościsk urodził się Jan Szczepanik – wynalazca zwany “polskim Edisonem” i “galicyjskim geniuszem”. Opisany w dwóch artykułach przez Marka Twaina. Zmarł w 1926 r.

1884 – urodził się Leon Chwistek – polski pisarz, filozof, malarz, matematyk, logik, teoretyk sztuki. Wykładał m.in. na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Zmarł w 1944 r.

1890 – urodził się Aleksander Dębski, prawnik, polityk związany z obozem Narodowej Demokracji, działacz państwowy II Rzeczypospolitej, poseł na Sejm II kadencji. W latach 1925–1926 był wojewodą wołyńskim. Rozstrzelany przez Niemców w 1942 r.

1919 – we Lwowie zmarł Adam Krechowiecki – polski pisarz, krytyk i dramaturg urodzony w 1850 r. Pochodził z rodziny ziemiańskiej z Wołynia, po Powstaniu Styczniowym osiadłej we Lwowie. Studiował prawo na uniwersytetach w Kijowie i Lwowie. W latach 1883-1918 był redaktorem naczelnym “Gazety Lwowskiej”.

Od 1901 r. prezes Towarzystwa Dziennikarzy Polskich we Lwowie. Przyjaźnił się z Henrykiem Sienkiewiczem. Znany z konserwatywnych poglądów. Był inicjatorem budowy we Lwowie pomnika Adama Mickiewicza. Pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim.

1931 – we wsi Ugarsthal koło Stanisławowa urodził się Tadeusz Chudy – polski poeta, autor utworów dla dzieci.

1950 – zmarł Franciszek Ksawery Pruszyński – polski reporter, publicysta, literat, dyplomata, przedstawiciel literatury faktu. Urodzony w 1907 r. w Wolicy Kierekieszynej na Wołyniu.

Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe – 13 czerwca

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na:

Powiązane wiadomości:

23 stycznia w Historii Kresów 20 września w Historii Kresów 18 września w Historii Kresów 11 sierpnia w Historii Kresów 12 czerwca w Historii Kresów
Tagi: Brzeżany Charków Cmentarz Łyczakowski Czajkowski Dębski Dembiński Dom Polski dyplomacja filozofia Górski Grodno historia Kresów Wschodnich I wojna światowa Kijów kompozytor Kozacy Kraków Krechowiecki Kresy Wschodnie Legiony Polskie Lida literatura polska Lwów malarstwo Mickiewicz Mościska muzyka Narodowa Demokracja nauka Obrona Lwowa Ołyka Petersburg Piłsudski poezja Polacy na Kresach Polska Macierz Szkolna Powstanie Listopadowe Pruszyński Radziwiłł Rokitna Rumunia Sapieha Sienkiewicz Smoleńsk Stanisławów Stryj Szarża pod Rokitną Szeptycki Uniwersytet Lwowski Wilno Województwo Wołyńskie wojna polsko-rosyjska wojna polsko-ukraińska Wołyń zbrodnie niemieckie
  • Tags
  • Brzeżany
  • Charków
  • Cmentarz Łyczakowski
  • Czajkowski
  • Dębski
  • Dembiński
  • Dom Polski
  • dyplomacja
  • filozofia
  • Górski
  • Grodno
  • historia Kresów Wschodnich
  • I wojna światowa
  • Kijów
  • kompozytor
  • Kozacy
  • Kraków
  • Krechowiecki
  • Kresy Wschodnie
  • Legiony Polskie
  • Lida
  • literatura polska
  • Lwów
  • malarstwo
  • Mickiewicz
  • Mościska
  • muzyka
  • Narodowa Demokracja
  • nauka
  • Obrona Lwowa
  • Ołyka
  • Petersburg
  • Piłsudski
  • poezja
  • Polacy na Kresach
  • Polska Macierz Szkolna
  • Powstanie Listopadowe
  • Pruszyński
  • Radziwiłł
  • Rokitna
  • Rumunia
  • Sapieha
  • Sienkiewicz
  • Smoleńsk
  • Stanisławów
  • Stryj
  • Szarża pod Rokitną
  • Szeptycki
  • Uniwersytet Lwowski
  • Wilno
  • Województwo Wołyńskie
  • wojna polsko-rosyjska
  • wojna polsko-ukraińska
  • Wołyń
  • zbrodnie niemieckie

3 komentarzy

  1. Piotr Jakubiak
    25 listopada 2014 o 13:26 Odpowiedz ↓

    W Roku Czynu Niepodległościowego, w setną rocznicę wymarszu I Kompanii Kadrowej, powstała inicjatywa upamiętnienia miejsca najsłynniejszej bitwy kawalerii polskiej w I wojnie światowej. Jest to pole szarży pod Rokitną (obecnie Ukraina).
    Szarża wykonana przez 2 szwadron ułanów II Brygady Legionów Polskich miała miejsce 13 czerwca 1915 roku. W setną rocznicę tej wiekopomnej szarży, 13 czerwca 2015 roku, odbędzie się na polu bitwy uroczyste odsłonięcie pomnika wszystkich poległych pod Rokitną ułanów i legionistów II Brygady, z udziałem najwyższych władz Polski i Ukrainy oraz kompanii reprezentacyjnej Wojska Polskiego.
    Wykonania budowy pomnika podjął się Komitet Budowy Pomnika pod Rokitną, zawiązany w Polsce pod przewodnictwem st. inspektora Związku Strzeleckiego Romana Chandohy i dr Jerzego Bukowskiego z Porozumienia Organizacji Kombatanckich i Niepodległościowych w Krakowie.
    Budowa pomnika jest finansowana ze składek społecznych. Sugerujemy małe wpłaty w granicach 10-20 zł. Pomnożone przez tysiąc dadzą już dużą sumę. Kiedy każdy strzelec, który może, wpłaci choćby 5 zł, pod Rokitną stanie pomnik godny 40-milionowego narodu i wielkości czynu legionowego.
    Wpłat można dokonywać na konto ZW.STRZEL. STRZELEC- OSW, Bank Spółdzielczy w Trzebnicy.
    Nr konta: 69 9591 0004 2001 0000 5119 0001
    Tytuł wpłaty: Budowa Pomnika w Rokitnej.

    1. glossa
      13 czerwca 2017 o 13:08 Odpowiedz ↓

      Polskie pomniki na ziemi Ukraińskiej …
      może jednak w Polsce.

      Skoro;
      “W 1923 r. szczątki sprowadzono do kraju i uroczyście pochowano na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie. W pogrzebie uczestniczyli Józef Piłsudski, biskup Adam Stefan Sapieha i generał Stanisław Szeptycki.”

      to czy nie stosownej byłoby spowodować uczczenie pamięci ś.p. rotmistrza Zbigniewa Dunin-Wąsowicz i poległych polskich ułanów 2 szwadron II Brygady Legionów pomnikiem na krakowskim Sowińcu.

      Dr Jerzy Bukowski, współprzewodniczący Komitetowi Budowy Pomnika pod Rokitną, jest również;
      – przewodniczącym Komitetu Opieki nad Kopcem Józefa Piłsudskiego,
      – wiceprezesem Ogólnopolskiej Federacji Piłsudczyków,
      – oraz rzecznikiem Porozumienia Organizacji Kombatanckich i Niepodległościowych w Krakowie.

      Lub na którymś cmentarzy wojennych żołnierz poległych w I wojnie światowej – chociażby w województwie Małopolskim.

  2. glossa
    13 czerwca 2017 o 16:47 Odpowiedz ↓

    Dla spokojnej myśli i perspektywicznej refleksji przytaczam fragment doświadczeń Jerzego Janickiego z biogrfaicznej książki „Czkawka” wydanej w 2000 roku.

    Autor w sierpniu 1980 roku – a nie było wtedy wolnej Ukrainy – odwiedził grób Matki w Buczaczu.

    “4 sierpnia [1980]
    Wjazd do Buczacza od strony Strusowa. …
    5 sierpnia
    …
    Wreszcie przekraczamy bramę buczackiego cmentarza. … Właściwiej powiedzieć – cmentarz cmentarza. … Brodzimy po tym buszu, zanurzeni po pas w zielskach i pnączach, deptanych po raz ostatni ludzką stopą może trzydzieści, może i więcej lat temu. Ci, którzy tu mają swoich bliskich, znicze zapalają teraz w Opolu, w Oławie, w Środzie..
    … Przed nami trójkątny fronton grobowca, zwieńczony kamiennym krzyżem, o który wspiera się chylący się ze starości konar lipy. Ryty w kamieniu napis: ”Grobowiec rodziny aptekarza Lewickiego”. A w nim po sublokatorsku przygarnięta w czas wojny Mamusia. Jej wnuczka składa wiązankę polnych kwiatów, zrywanych na łące. Zapalamy światełka. Obowiązek podjęty w zakopiańskim szpitalu – spełniony.
    …
    7 sierpnia
    A więc przełazimy przez mur. I naraz uczucie, jakbym tu wcale nie był zaledwie przed dwoma dniami. … Jeszcze dwa dni temu krzyż, który wieńczył fronton grobowca, teraz leży u naszych stóp rozpłatany na dwoje, … Wokół tego rumowiska – poprzewracane dnem do góry spodeczki wypalonych do cna zniczy. …
    W tej samej chwili dobiega mnie strwożony głos Krysi. [żona autora] Stoi nad grobem, którego płytę zdobiła jeszcze przedwczoraj kamienna figurka Matki Boskiej. Teraz jest to już tylko kupka gruzu – ktoś potłukł ją mozolnie obuchem młotka, raz koło razu, solennie i systematycznie. …
    Pięć metrów dalej nazwisko na płycie zryte jakimś narzędziem, i to tak starannie, że nigdy już nikt nie odczyta, czyjego spokoju strzegła ta lastrikowa płyta. I znów różyczka. Do bramy wejściowej aż osiem takich tajemniczych znaków zapytania, rozpiętych na szlaku brama – grobowiec Lewickich. pomału zaczynałem pojmować kod tego szyfru, rozpisanego w intencji, abym go mógł odczytać jako adresat. Już nie ulega wątpliwości, że nadawca zadawał mi pytanie: po coś tu, bratku, przyjeżdżał? To dialog miasta ze mną, może i grafomański w formie dzięki tym różyczkom, ale jakże za to brutalnie wymowny w treści. Oto co dla nas warta jest wasza kamienna pamięć, którą jednym uderzeniem młotka można zamienić w pył zapomnienia.”

    Jak jest obecnie … kto chce – albowiem nie każdy – widzi i słyszy i czyta.

Dodaj komentarz Anuluj

Najczęściej czytane
Bestialskie tortury w rosyjskiej kolonii karnej. Wyciekły nagrania

Bestialskie tortury w rosyjskiej kolonii karnej. Wyciekły nagrania

"Kijów wyczerpał zdolności do przesuwania się na Zachód w oparciu o Niemcy"

"Kijów wyczerpał zdolności do przesuwania się na Zachód w oparciu o Niemcy"

Białoruska TV: Niemiecki terror z II wojny światowej doskonałym wzorcem dla utrzymania porządku w kraju (WIDEO)

Białoruska TV: Niemiecki terror z II wojny światowej doskonałym wzorcem dla utrzymania porządku w kraju (WIDEO)

Łukaszenka podzielił się władzą z 45- letnim synem

Łukaszenka podzielił się władzą z 45- letnim synem

Zapomniane polskie państwo między Rosją i Chinami

Zapomniane polskie państwo między Rosją i Chinami

Gerard Depardieu podejrzany o gwałt

Gerard Depardieu podejrzany o gwałt

Amnesty International nie uznaje już Aleksieja Nawalnego za więźnia sumienia. Z powodu jego wypowiedzi sprzed kilkunastu lat

Amnesty International nie uznaje już Aleksieja Nawalnego za więźnia sumienia. Z powodu jego wypowiedzi sprzed kilkunastu lat

Zaproszenie na konferencję: ZBRODNIA W KUROPATACH 1937–1941: PRAWDA I WOLNOŚĆ

Zaproszenie na konferencję: ZBRODNIA W KUROPATACH 1937–1941: PRAWDA I WOLNOŚĆ

Пшемислав Журавський вель Граєвський: Чи поняття «Креси» сьогодні потребує уточнення і дискусії? (II)

Пшемислав Журавський вель Граєвський: Чи поняття «Креси» сьогодні потребує уточнення і дискусії? (II)

Zełenski ostrzegł Dudę, że Nord Stream 2 to pułapka dla całej Europy

Zełenski ostrzegł Dudę, że Nord Stream 2 to pułapka dla całej Europy

Najnowsze
01 Mar
Białoruś

Jak na masowe protesty zareagował Łukaszenka (VIDEO)

01 Mar
Historia i Wspomnienia

Tadeusz Płużański: To on wywoził Wyklętych na „Łączkę”

01 Mar
Region Bałtyku

Niemieckie media: Niemcy mogą zrezygnować z Nord Stream 2 i wesprzeć Ukrainę

01 Mar
Białoruś

Dziś Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych

01 Mar
Azja i Zakaukazie

„Wall Street Journal”: USA powróciły, ale Europie nie po drodze

01 Mar
Historyczne Kalendarium Kresowe

1 marca w Historii Kresów

28 Lut
Historia i Wspomnienia

Prezydent Duda w 77. rocznicę zagłady Huty Pienickiej

Publikacje wyrażają jedynie poglądy autora/ów i nie mogą być utożsamiane z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

© Kresy24.pl 2018. Wszelkie Prawa Zastrzeżone.  Kontakt | Polityka prywatności
Produkcja: Fundacja Wolność i Demokracja