25 mar 20251310
1957 – władze PRL zawarły z ZSRR umowę o drugiej fali wysiedleń Polaków z Kresów Wschodnich. Do Polski przyjechało ponad 200 tys. osób.
Po śmierci Stalina z sowieckich łagrów zaczęto stopniowo wypuszczać więźniów. Na fali tych zwolnień w 1955 r. przyjechało do Polski ok. 6,5 tys. osób. Rok później już...
21 mar 2025667
1799 – w Pawołoczy koło Berdyczowa urodził się Franciszek Kowalski - polski poeta, walczył w Powstaniu Listopadowym w Legii Litewsko-Wołyńskiej.
W czasie Powstania brał udział w obronie Zamościa, po jego upadku więziony w Kamieńcu Podolskim. Autor tekstu pieśni "Tam na błoniu błyszczy kwiecie" ("Ułan na...
17 mar 20251434
1916 – w Wilnie urodził się - wybitny aktor, jeden z czołowych amantów polskiego kina i teatru.
Pochodził z artystycznej rodziny - jego ojciec był tancerzem. Na scenie teatralnej aktor zadebiutował jesienią 1939 roku w Grodnie w sztuce “Panna Maliczewska”. W 1940 r. ukończył Studio Aktorskie przy ówczesnym...
16 mar 2025833
1927 – we Lwowie urodził się Stanisław Dulz - polski reżyser filmów animowanych. Twórca "Bolka i Lolka" i "Porwania Baltazara Gąbki".
Pochodził z rodziny, która na skutek sowieckich wysiedleń wyjechała w 1946 r. ze Lwowa, osiadając w Wałbrzychu. Początkowo Stanisław Dulz pracował jako górnik. Talent plastyczny...
15 mar 20251122
1945 - rozpoczęła się wielka pacyfikacja Polaków przez sowieckie NKWD na Grodzieńszczyźnie i koło Mołodeczna. Przez 2 miesiące aresztowano 7.245 osób, z których 109 rozstrzelano na miejscu.
Zbrodni dokonały 6 i 10 dywizja NKWD. Była to już druga pacyfikacja Polaków przez NKWD na tych terenach po tzw. "wyzwoleniu"....
13 mar 20251241
1923 – w Wilnie urodził się Emil Karewicz - polski aktor. Znany przede wszystkim z roli Hermanna Brunnera w "Stawce większej niż życie".
Nie ma w Polsce osoby, która nie znałaby tego serialu, a wielu oglądało go nawet kilkanaście razy. Na całym świecie obejrzał go podobno łącznie 1 miliard osób. I chociaż -...
08 mar 2025905
1822 – urodził się Ignacy Łukasiewicz - wynalazca lampy naftowej, pionier przemysłu naftowego. To w jego lwowskiej aptece w 1853 r. po raz pierwszy na świecie rozbłysła lampa naftowa.
Nie ulega wątpliwości, że ten wielki człowiek Kresów zmienił losy ludzkiej cywilizacji. Jego lampa była kilkakrotnie wydajniejsza od...
27 lut 20251074
1839 – w Wilnie Rosjanie rozstrzelali Szymona Konarskiego - działacza niepodległościowego, członka organizacji Młoda Polska i Stowarzyszenia Ludu Polskiego.
Szymon Konarski urodził się w 1808 r. we wsi Dobkiszki w pobliżu Sejn. Jego ojciec walczył w wojnie z Rosją i w Insurekcji Kościuszkowskiej, on sam z kolei w...
25 lut 20251653
1634 – wojna polsko-rosyjska: kapitulacja Rosjan w Bitwie pod Smoleńskiem - jedno z największych polskich zwycięstw nad Rosją.
Armia rosyjska zaatakowała Rzeczpospolitą w 1632 r. Miał to być odwet za głębokie upokorzenie, jakiego Rosja doznała w czasie poprzedniej wojny z Polską w latach 1609-1618, kiedy to m.in....
22 lut 20251324
1992 – zmarł Tadeusz Łomnicki - polski aktor teatralny i filmowy z Kresów, reżyser, pedagog, założyciel i dyrektor warszawskiego Teatru Na Woli. Odtwórca roli Pana Wołodyjowskiego.
Łomnicki urodził się w 1927 r. w Podhajcach. Jego ogromny dorobek artystyczny obejmuje 82 role sceniczne, 51 ról filmowych, w tym...
20 lut 2025738
1963 – zmarł książę Eustachy Sapieha - minister spraw zagranicznych II RP, polityk konserwatywny. Urodzony w 1881 r. w Biłce Szlacheckiej pod Lwowem.
W listopadzie 1918 r. stał na czele Komitetu Obrony Kresów Wschodnich. Potem walczył w wojnie polsko - bolszewickiej. Był przedstawicielem Polski na rokowania z Litwą w...
18 lut 2025865
1966 – zmarł Stanisław "Cat" Mackiewicz - publicysta, polityk, premier RP na uchodźstwie, konserwatysta ze stronnictwa "Żubrów Kresowych", monarchista.
Urodzony w 1896 r. Starszy brat pisarza Józefa Mackiewicza. Członek ZET i POW. Podczas wojny polsko - bolszewickiej 1919–1920 wstąpił ochotniczo do partyzanckiego...
