14 paź 2024999
1942 – formalnie powstała Ukraińska Powstańcza Armia - faszystowska ludobójcza formacja zbrojna stworzona przez frakcję banderowską Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów odpowiedzialna za zamordowanie co najmniej 120 tys. cywilnych Polaków na Kresach, w tym kobiet i dzieci.
Pierwszym dowódcą UPA był Dmytro...
09 paź 20241366
1610 - zwycięskie polskie chorągwie pod wodzą hetmana Stanisława Żółkiewskiego wkroczyły na Kreml. Rozpoczęła się dwuletnia okupacja Moskwy przez armię Rzeczypospolitej.
Hetman Stanisław Żółkiewski, po rozgromieniu 5-krotnie liczniejszej armii rosyjskiej w bitwie pod Kłuszynem 4 lipca 1610 r., wkroczył...
24 sie 2025538
870 – urodził się Leon Wasilewski, pochodzący z Witebszczyzny bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego, działacz PPS, architekt przedwojennej polskiej polityki wschodniej.
Wasilewski działał w PPS w Galicji, a potem przez kilka lat w Londynie wydawał pismo „Przedświt”. Należał do Polskiej Organizacji...
07 sie 2025678
1655 - początek 2-dniowej bitwy pod Wilnem. Wojska polsko-litewskie daremnie próbowały powstrzymać Rosjan, którzy zniszczyli miasto i dokonali rzezi 20 tys. mieszkańców.
Był to dla ludności Wilna straszny czas - po raz pierwszy w historii miasto zostało opanowane przez wroga. Wojska polsko-litewskie pod wodzą Janusza...
02 sie 2025902
Krystyna „Danuta” Krahelska/ ZDJĘCIA ARCHIWUM IPN1519 – wojska polsko-litewskie poniosły klęskę w bitwie z Tatarami pod Sokalem nad Bugiem. Poległo 1200 polskich rycerzy.
Bitwa ta miała miejsce w czasie wielkiego najazdu tatarskiego na Rzeczpospolitą pod wodzą syna chana - Mehmeda I Bogatyra Gireja. Licząca nawet 18...
29 cze 20251305
1941 - drugi dzień masakry dokonanej przez sowietów we Lwowie na 7 tys. Polaków. Tego samego dnia Niemcy zajęli miasto i rozpoczęli wraz z Ukraińcami masowe mordy Żydów.
Mordy i wywózki ludności polskiej Lwowa trwały od samego początku okupacji sowieckiej we wrześniu 1939 r. Jednak po ataku Niemiec na Sowiety -...
13 cze 20251275
1915 – 2 szwadron ułanów II Brygady Legionów brawurową szarżą przełamał trzy linie rosyjskiej obrony pod wsią Rokitna. Poległ dowódca - rotmistrz Zbigniew Dunin-Wąsowicz.
Atak miał na celu zdobycie pozycji w okolicy wsi Rokitna, zaciekle bronionych przez Rosjan. Rotmistrz Dunin-Wąsowicz osobiście poprowadził...
12 cze 2025818
1611 - w nocy z 12 na 13 czerwca polska armia ruszyła do ostatecznego szturmu na oblegany od 20 miesięcy potężny Smoleńsk, zdobywając go następnego dnia po krwawej walce.
W tamtych czasach Smoleńsk uchodził za twierdzę nie do zdobycia - jego grube na 6 metrów, wysokie nawet na 19 metrów i ciągnące się na...
24 maj 2025770
1878 – w majątku Kurczyce na Wołyniu urodziła się Helena Mniszkówna - polska pisarka, autorka m.in. "Trędowatej" i "Ordynata Michorowskiego".
Po ślubie Mniszkówna przeprowadziła się do Platerowa na Litwie, gdzie zrodził się pomysł "Trędowatej". Drukiem książka ukazała się w 1909 r. i od razu wzbudziła furorę....
08 kwi 2025785
1909 – zmarła Helena Modrzejewska - aktorka uważana za jedną z najpiękniejszych kobiet swojej epoki. Na dużej scenie debiutowała we Lwowie, występowała też w innych kresowych teatrach.
Urodziła się w 1840 r. w Krakowie. Właściwie nazywała się Jadwiga Helena Misel, a po ślubie Chłapowska. Na Kresach występowała...
20 mar 2025884
1875 – zmarł January Suchodolski - polski malarz batalista okresu romantyzmu, oficer wojsk polskich. Urodzony w 1797 r. w Grodnie.
Był bratem poety Rajnolda Suchodolskiego. Walczył w Powstaniu Listopadowym w bitwach pod Wawrem, Grochowem i Iganiami. W wolnym czasie szkicował żołnierzy. Był jednym z założycieli...
11 mar 20251017
1646 – w Brodach zmarł książę Stanisław Koniecpolski herbu Pobóg - hetman wielki koronny, wcześniej hetman polny koronny. Jeden z największych wodzów I Rzeczypospolitej.
Urodził się w 1591 r. Po ojcu był potomkiem samego Zawiszy Czarnego. Walczył w wojnie polsko-rosyjskiej w latach 1609-1618, w wyprawie na...
