2 sierpnia w Historii Kresów

2 sierpnia 2013

1519 – wojska polsko-litewskie poniosły klęskę w bitwie z Tatarami pod Sokalem nad Bugiem. Poległo 1200 polskich rycerzy.

Bitwa ta miała miejsce w czasie wielkiego najazdu tatarskiego na Rzeczpospolitą pod wodzą syna chana – Mehmeda I Bogatyra Gireja. Licząca nawet 18 tys. tysięcy wojowników armia tatarska złupiła województwo ruskie, bełskie i lubelskie, docierając nad Bug. Powstrzymać Tatarów miało pospolite ruszenie pod wodzą marszałka Stanisława Chodeckiego i wojewody podolskiego Marcina Kamienieckiego oraz oddziały wołyńskie dowodzone przez hetmana wielkiego litewskiego Konstantego Ostrogskiego – łącznie wojska polsko-litewskie były 2,5-krotnie mniej liczne niż najeźdźcy. Przeczytaj więcej o wielkich bitwach hetmana Ostrogskiego.

Hetman Ostrogski, który był dobrym strategiem, radził poczekać z atakiem do czasu nadejścia większych sił polskich. Jednak – mimo jego rad – wojska koronne ruszyły do ataku. Nie zdołały jednak rozwinąć szyku bitewnego, zasypane gradem strzał tatarskich. Ostrogski przeprawił więc żołnierzy brodem przez Bug i związał Tatarów walką, co pozwoliło wreszcie wojskom koronnym rozwinąć się do bitwy. Nie na wiele jednak to się zdało, gdyż przewaga liczebna Tatarów była tak duża, że oskrzydlili oni wojska polsko-litewskie, a dodatkowo teren nie był dogodny do prowadzenia walki przez polską ciężką jazdę.

W końcu siły polsko-litewskie musiały wyrwać się z okrążenia i wycofać z pola walki. Poległo 1200 żołnierzy polskich i WKL. O stratach Tatarów wiadomo jedynie, że „także były duże”.

1664 – wojska litewskie hetmana Michała Paca doznały porażki w walce z armią rosyjską pod Szkłowem.

1881 – w Biłce Szlacheckiej pod Lwowem urodził się Eustachy Sapieha – minister spraw zagranicznych II Rzeczypospolitej, polityk konserwatywny. Brał udział w wojnie polsko – bolszewickiej. Był przedstawicielem Polski na rokowania z Litwą w Brukseli 6 maja 1921 r. Przedstawił tam Litwinom projekt Józefa Piłsudskiego stworzenia Litwy kantonalnej na wzór szwajcarski, pozostającej w ścisłej unii państwowej z Polską. Był jednym z najaktywniejszych zwolenników zbliżenia Piłsudskiego ze środowiskiem ziemiaństwa kresowego – stronnictwem tzw. „Żubrów Kresowych”. Mieszkał w majątku na Grodzieńszczyźnie. Zmarł w 1963 r. Przeczytaj więcej o tym wybitnym Polaku.

1932 – w Oświęcimiu zmarł Aleksander Orłowski – urzędnik pocztowy, radny, działacz plebiscytowy, dyrygent chórów, kompozytor i organizator życia muzycznego. Kierownik chóru „Echo-Macierz” we Lwowie. Urodzony w 1862 r. w Kozowie w powiecie brzeżańskim.

1944 – w Powstaniu Warszawskim poległa Krystyna Krahelska – polska etnograf, poetka, żołnierz AK, harcerka. Autorka m.in. pieśni „Hej, chłopcy, bagnet na broń!”. Urodzona w 1914 r. w rodzinnym majątku w Mazurkach nad rzeką Szczarą. Przeczytaj więcej o Krystynie Krahelskiej, polecamy też artykuł o niej „Symbol Warszawy ma kresową twarz”.

1944 – w Powstaniu Warszawskim poległ Józef Rożniecki vel Różniecki – polski prawnik, polityk, wojewoda lwowski, uczestnik wojny polsko – bolszewickiej. Ukończył Wydział Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. W latach 1921-1927 był dowódcą wojskowym we Lwowie. Urodzony w 1890 r.

Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe – 2 sierpnia