29 stycznia w Historii Kresów

1655 – krwawa bitwa pod Ochmatowem z Rosjanami i Kozakami zakończona zwycięstwem wojsk polskich pod wodzą hetmanów Stanisława „Rewery” Potockiego i Stanisława Lanckorońskiego. Poległo 9 tys. Rosjan.

Była to jedna z najstraszniejszych bitew polsko – rosyjskiej wojny z lat 1654-1667, toczona na siarczystym mrozie. Przeciwko 20-tysięcznej armii polskiej wspieranej przez 15 tys. Tatarów Krymskich stanęła 50-tysięczna armia rosyjsko – kozacka Bohdana Chmielnickiego, Wasyla Szeremietiewa i Wasyla Buturlina, która szła na odsiecz Humaniowi obleganemu przez armię Rzeczypospolitej.

Porażka wojsk rosyjskich byłaby o wiele bardziej dotkliwa, gdyby nie szaleńczy kontratak Chmielnickiego, który osłonił Rosjan. Dalsza walka była niemożliwa z powodu bardzo silnego mrozu. Polakom udało się natomiast zdobyć 30 rosyjskich dział.

1402 – odbył się ślub Władysława II Jagiełły z Anną Cylejską.

1770 – konfederaci barscy ponieśli klęskę w bitwie z Rosjanami pod Kcynią.

1831 – Powstanie Listopadowe: Sejm powołał Rząd Narodowy.

1856 – w Brzeżanach urodził się Aleksander Brückner – polski filolog, historyk kultury. Studiował we Lwowie, następnie pracował na Uniwersytecie Lwowskim. Był członkiem Akademii Umiejętności, Akademii Nauk w Petersburgu i Towarzystwa Naukowego we Lwowie. Zmarł w 1939 r.

1893 – w Spiczyńcach urodził się Wacław Jędrzejewicz – polski polityk, minister, działacz niepodległościowy i państwowy II Rzeczypospolitej. W 1915 r. walczył w Batalionie Warszawskim na Wołyniu. W 1920 r., podczas wypełniania lotniczej misji wywiadowczej na trasie Lida-Wilno, dostał się do niewoli bolszewickiej. Po udanej ucieczce przez Litwę powrócił do Polski. Uczestniczył jako ekspert w rokowaniach nad Traktatem Ryskim. Zmarł w 1993 r.

1893 – urodził się Roman Umiastowski – polski wojskowy, teoretyk i historyk wojskowości, pisarz, szef propagandy Sztabu Naczelnego Wodza. Zmarł w 1982 r.

1913 – we Lwowie zmarł Władysław Bełza – polski poeta neoromantyczny i patriotyczny, publicysta, animator życia kulturalnego i oświaty. Autor tzw. katechizmu polskiego dziecka („Kto Ty jesteś?”). Pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Łyczakowskim. Urodzony w 1847 r.

1919 – Roman Dmowski – przewodniczący Polskiego Komitetu Narodowego – przedstawił na konferencji w Paryżu polskie postulaty dotyczące przebiegu granicy polskiej po I wojnie światowej.

1919 – Stany Zjednoczone jako pierwszy kraj na świecie uznały niepodległość Polski.

1944 – partyzanci radzieccy (Rosjanie i Litwini) Genrikasa Zimanasa i żydowscy Jaakowa Prennera dokonali pogromu na mieszkańcach wsi Koniuchy. Zamordowali 38 polskich mieszkańców, najmłodsza ofiara miała 2 lata. Atak na Koniuchy i wymordowanie ludności cywilnej był największą z szeregu podobnych akcji prowadzonych w 1943 i 1944 przez oddziały partyzantki radzieckiej w Puszczy Rudnickiej i Nalibockiej.

Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe – 29 stycznia