20 lis 2025933
1898 - na Wałach Hetmańskich we Lwowie odsłonięto pomnik króla Jana III Sobieskiego. Jego autorem był lwowski rzeźbiarz Tadeusza Barącz.
Do postaci króla pozował lwowski przedsiębiorca Marian Stipal. Pomnik odlała w brązie firma Krupp z Wiednia. Dla mieszkańców Lwowa pomnik ten miał szczególne znaczenie, gdyż...
18 lis 20251382
1860 – w Kuryłówce na Podolu urodził się Ignacy Jan Paderewski – wybitny polski pianista, kompozytor, polityk, premier Polski i wybitny działacz niepodległościowy. Profesor konserwatorium w Warszawie.
Biografia tego Wielkiego Polaka jest dobrze znana, więc przypomnimy tu tylko jego kresowe dzieciństwo. Matka...
14 lis 2025642
2007 – Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przyjął uchwałę w sprawie ustanowienia dnia 13 kwietnia Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.
Dzień ten jest obchodzony w rocznicę opublikowania przez Niemców w 1943 r. informacji o odkryciu w Rosji masowych grobów oficerów Wojska Polskiego pomordowanych przez...
07 lis 2025476
1790 – w Żyrmunach (dzisiejsza Białoruś) urodził się Karol Podczaszyński - polski architekt, profesor Uniwersytetu Wileńskiego. Studiował na Cesarskim Uniwersytecie Wileńskim.
Podczaszyński był także pierwszym Polakiem studiującym architekturę w Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu. Autor m.in. przebudowy...
03 paź 2025766
1882 – we wsi Tymoszówka na Ukrainie Naddnieprzańskiej urodził się Karol Szymanowski - najwybitniejszy, obok Chopina i Moniuszki polski kompozytor, a także pianista i pedagog.
Szymanowscy mieszkali na Kresach od XVIII wieku. Rodzina matki kompozytora, z domu Taube, pochodziła z Kurlandii. Tymoszówkę Karol...
30 sie 20251777
1943 – Rzeź Wołyńska: w Woli Ostrowieckiej grupa bandytów z UPA dokonała masakry 628 Polaków, w tym 220 dzieci do lat 14 i 7 Żydów. Tego dnia masakry ludności polskiej przez Ukraińców miały także miejsce w Gaju, Budach Ossowskich, Jankowcach, Kątach i Ostrówkach.
W mordzie w Woli Ostrowieckiej - oprócz bandytów...
19 sie 2025739
1506 – w Wilnie zmarł król Aleksander Jagiellończyk, wnuk Jagiełły, ostatni z Wielkich Książąt Litewskich znający język litewski. Dbał o rozwój Wilna i silną pozycję Księstwa.
Urodził się w 1461 r. Po śmierci Kazimierza Jagiellończyka od 1492 r. samodzielnie władał Wielkim Księstwem Litewskim i choć było...
29 cze 20251312
1941 - drugi dzień masakry dokonanej przez sowietów we Lwowie na 7 tys. Polaków. Tego samego dnia Niemcy zajęli miasto i rozpoczęli wraz z Ukraińcami masowe mordy Żydów.
Mordy i wywózki ludności polskiej Lwowa trwały od samego początku okupacji sowieckiej we wrześniu 1939 r. Jednak po ataku Niemiec na Sowiety -...
25 cze 20251571
1941 – litewscy zbrodniarze i niemiecka Sipo zamordowali w Kownie 3.800 Żydów. Był to największy z pogromów dokonanych z udziałem Litwinów w czasie II wojny światowej.
Inspiratorem pogromu był dowódca Einsatzgruppe A - Franz Stahlecker, zaś mordem dowodził szef miejscowych litewskich oddziałów...
07 cze 2025683
2011 – w Mejszagole zmarł Józef Obrembski - wybitny polski ksiądz katolicki, nazywany Patriarchą Wileńszczyzny i duchowym pasterzem Polaków na Litwie.
Urodził się w 1906 r. na Ziemi Łomżyńskiej. Ukończył Seminarium Duchowne w Wilnie, kształcił się na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Stefana Batorego. W 1932 r....
19 maj 2025992
1827 – w Lisowie koło Maniewicz na Wołyniu urodził się Zygmunt Sierakowski - polski generał armii rosyjskiej, dowódca Powstania Styczniowego na Żmudzi.
Należał do konspiracyjnego Koła Oficerów Polskich w Petersburgu, związanego z organizacją "czerwonych" w Kongresówce. Po wybuchu Powstania Styczniowego...
13 maj 20251727
1944 – w bitwie pod Murowaną Oszmianką Armia Krajowa rozgromiła kolaboracyjny Litewski Korpus Lokalny biorąc do niewoli blisko 400 jeńców.
Atak na garnizon litewski był reakcją AK na liczne zbrodnie popełniane przez oddziały litewskie na polskiej ludności Wileńszczyzny. W nocy z 13 na 14 maja 1944 r. 600-osobowe...