17 lip 2025827
1399 – zmarła święta Jadwiga Andegaweńska - królowa i patronka Polski, najwyższa księżna i apostołka Litwy, dziedziczka Rusi - żona Władysława II Jagiełły.
Urodzona w 1373 lub 1374 roku jako córka króla Ludwika Węgierskiego. Na królową Polski koronowana została w wieku 10 lat. Z Kresami była związana...
06 lip 2025824
1916 - koniec krwawej 3-dniowej bitwy Legionów Polskich z Rosjanami pod Kostiuchnówką na Wołyniu. Polacy bohatersko zapobiegli przerwaniu frontu, co mogło zmienić losy wojny.
Ta bitwa I wojny światowej miała miejsce w czasie rosyjskiej ofensywy Brusiłowa. Pod naporem armii rosyjskiej wojska austro-węgierskie wpadły w...
27 cze 2025908
1660 – początek 2-dniowej Bitwy pod Połonką zakończonej znakomitym zwycięstwem nad Rosjanami wojsk Rzeczypospolitej hetmana Pawła Sapiehy i wojewody Stefana Czarnieckiego.
Zdarzenie to miało miejsce podczas wojny polsko-rosyjskiej z lat 1654–1667. Obaj polscy dowódcy z 13 tysiącami żołnierzy szli na odsiecz twierdzy...
24 cze 2025831
1838 – urodził się Jan Matejko - genialny malarz historyczny, autor wielu obrazów "kresowych" - Batory pod Pskowem, Rejtan, Unia Lubelska, Chrzest Litwy, Śluby Jana Kazimierza.
Najbardziej znane arcydzieła Matejki to oczywiście Bitwa pod Grunwaldem, Hołd pruski, Konstytucja 3 Maja, Kościuszko pod Racławicami, Sobieski...
22 cze 2025924
1941 – na skutek niemieckiego bombardowania w Muzeum Adama Mickiewicza w Nowogródku spłonęły unikalne pamiątki, m.in. fotel i notatki poety.
Przypomnijmy pokrótce historię tego dworu, nad którym - co nie ulega wątpliwości - wisi jakieś "pożarowe przekleństwo". Plac pod jego budowę kupił w 1803 r. za 50 rubli...
25 maj 20251363
1948 – w więzieniu na Rakowieckiej w Warszawie UB zamordowało rotmistrza Witolda Pileckiego - wielkiego bohatera AK i podziemia antysowieckiego, obrońcę Kresów.
Urodził się w 1901 r. w Karelii, gdzie jego rodzina była przesiedlona za udział w Powstaniu Styczniowym. Wychowywał się w Wilnie, tam zdał maturę i...
20 maj 2025935
1881 – urodził się Władysław Sikorski - generał, minister spraw wewnętrznych i spraw wojskowych, premier RP, w czasie II wojny Naczelny Wódz polskich sił zbrojnych na Zachodzie.
Ostatnią klasę w Gimnazjum im. Franciszka Józefa i maturę zdał we Lwowie. W 1902 r. rozpoczął studia na Wydziale Inżynierii Dróg i...
13 maj 20251658
1944 – w bitwie pod Murowaną Oszmianką Armia Krajowa rozgromiła kolaboracyjny Litewski Korpus Lokalny biorąc do niewoli blisko 400 jeńców.
Atak na garnizon litewski był reakcją AK na liczne zbrodnie popełniane przez oddziały litewskie na polskiej ludności Wileńszczyzny. W nocy z 13 na 14 maja 1944 r. 600-osobowe...
01 maj 2025752
1576 – Anna Jagiellonka poślubiła na Wawelu Stefana Batorego i została wraz z nim koronowana. Panowanie Batorego to czas rozkwitu Kresów i zwycięstw Polski na Wschodzie.
Przypomnijmy, że książę Siedmiogrodu Stefan Batory wyprzedził w staraniach o rękę Anny Jagiellonki Maksymiliana II Habsburga. Chodziło, oczywiście, o...
21 kwi 2025740
1773 - Tadeusz Reytan, poseł z Nowogródczyzny na Sejm w Warszawie, usiłując nie dopuścić do zatwierdzenia I rozbioru Polski, położył się w drzwiach sali, by zatrzymać posłów.
Przypomnijmy, że Tadeusz Reytan herbu Rejtan urodził się 20 sierpnia 1742 r. w Hruszówce (dziś Białoruś) i tam też zginął śmiercią...
18 kwi 2025739
1944 - w rejonie chutoru Dobry Kraj na Wołyniu zginął major Jan Wojciech Kiwerski "Oliwa" - dowódca 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK.
Świetny dowódca, szanowany i lubiany przez podkomendnych. Został pochowany w rejonie gajówki Stężarzyce w Lasach Mosurskich na Wołyniu. Po ekshumacji w 1989 r. spoczął wśród mogił...
06 kwi 20251009
1922 – Sejm Ustawodawczy przyjął ustawę "O objęciu władzy państwowej nad Ziemią Wileńską". Litwa Środkowa została włączona do Polski.
Litwa Środkowa powstała po zaaranżowanym przez Józefa Piłsudskiego w październiku 1920 r. tzw. „buncie” 1 Dywizji Litewsko-Białoruskiej gen. Lucjana Żeligowskiego złożonej...