17 lis 20245703
1796 – zmarła Katarzyna II - caryca Rosji urodzona w 1729 r. w Szczecinie. Pozbawiła Polaków niepodległości na 123 lata.
Faktycznie była to Niemka - księżniczka anhalcka Zofia Fryderyka Augusta, wydana za późniejszego cara Piotra III. Rządziła krajem żelazną ręką, podporządkowując sobie stopniowo także...
16 lis 20240721
1944 – zmarła Maria Rodziewiczówna - polska pisarka przez całe życie związana z Kresami. Mieszkała i zarządzała majątkiem Hruszowa na Polesiu.
Urodziła się w 1863 r. we wsi Pieniucha na Grodzieńszczyźnie. Najlepsza powieść Marii Rodziewiczówny to "Dewajtis" - nagrodzona w 1888 r. w konkursie Kuriera...
12 lis 20240582
1623 – w Witebsku zginął z rąk mieszczan Jozafat Kuncewicz - święty, polski duchowny unicki, bazylianin, arcybiskup połocki, męczennik. Propagator Unii Kościoła wschodniego i zachodniego w Rzeczypospolitej - tzw. Unii Brzeskiej.
Dokonywał licznych nawróceń na całej Wileńszczyźnie. Urodzony około 1580 r. we...
11 lis 20240824
1673 – wielkie zwycięstwo pod Chocimiem: 30-tysięczna polska armia pod wodzą hetmana wielkiego koronnego Jana Sobieskiego rozbiła 35-tysięczne wojska tureckie Husejna Paszy.
Sobieski osobiście poprowadził żołnierzy do szturmu na umocniony obóz turecki. Po salwie armatniej piechota i dragoni wdarli się na wały i...
09 lis 20240660
1794 – Insurekcja Kościuszkowska: wojska rosyjskie wkroczyły do Warszawy.
1830 – w Jaszunach koło Wilna zmarł Jan Śniadecki - polski matematyk, astronom, filozof i polityk. Nazywany "arcykapłanem umiejętności na całą Polskę i Litwę".
Był członkiem utworzonej przez Napoleona Bonaparte Komisji Rządu...
01 lis 20244724
1918 - wybuchły polsko-ukraińskie walki o Lwów. Rankiem oddziały Ukraińskiego Komitetu Wojskowego, uprzedzając Polaków, opanowały główne gmachy. W odpowiedzi grupy polskiej młodzieży stawiły spontaniczny opór.
Dziś można powiedzieć, że gdyby nie te grupki słabo uzbrojonych, ale pełnych zapału dzieciaków, losy...
29 paź 20242871
1611 - Hołd Ruski - największy triumf Rzeczypospolitej. Na zamku w Warszawie car Rosji Wasyl Szujski, patriarcha Filaret, kniaziowie Dymitr i Iwan ukorzyli się przed polskim królem.
Na Zamku Królewskim w Warszawie, w czasie wspólnego posiedzenia Sejmu i Senatu, w obecności króla Zygmunta III Wazy, prymasa, biskupów i...
14 paź 20242782
1942 – formalnie powstała Ukraińska Powstańcza Armia - faszystowska ludobójcza formacja zbrojna stworzona przez frakcję banderowską Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów odpowiedzialna za zamordowanie co najmniej 120 tys. cywilnych Polaków na Kresach, w tym kobiet i dzieci.
Pierwszym dowódcą UPA był Dmytro...
13 paź 20240826
1937 - zmarł Kazimierz Nowak - słynny polski podróżnik urodzony w Stryju w 1897 r. W latach 1931-36 przebył samotnie Afrykę z północy na południe i z powrotem.
W czasie swojej wyprawy Nowak pokonał łącznie 40 tys. km rowerem, pieszo, konno, na wielbłądzie, czółnem oraz pociągiem. Relacje ze swoich podróży...
11 paź 20240558
1675 – odwrót wielotysięcznej armii tureckiej za Dniestr zakończył oblężenie heroicznie bronionej przez garstkę Polaków Trembowli.
Niewielki zamek w Trembowli położony na wysokim wzgórzu nad rzeką Hniezna był w czasie wojny z Turcją (1672-76) widownią wydarzeń niezwykle dramatycznych. Oblegany przez...
06 paź 20242880
1672 – Turcy w zamian za wielki okup zakończyli 17-dniowe oblężenie Lwowa. Wcześniej 1500-osobowa polska załoga odparła ataki 50-tysięcznej armii kozacko-tureckiej.
W czasie wojny polsko-tureckiej 1672-1676, po upadku Kamieńca Podolskiego, potężna armia złożona z Turków, Tatarów i Kozaków ruszyła w głąb Polski,...
03 paź 20241553
1882 – we wsi Tymoszówka na Ukrainie Naddnieprzańskiej urodził się Karol Szymanowski - najwybitniejszy, obok Chopina i Moniuszki polski kompozytor, a także pianista i pedagog.
Szymanowscy mieszkali na Kresach od XVIII wieku. Rodzina matki kompozytora, z domu Taube, pochodziła z Kurlandii. Tymoszówkę Karol...