21 sty 20240453
1940 – wybuchło powstanie przeciw sowietom w Czortkowie - pierwszy zryw zbrojny Polaków na Kresach pod sowiecką okupacją. Wielu powstańców schwytało i zamordowało NKWD.
W odpowiedzi na nasilające się represje pod sowiecką okupacją, w październiku 1939 r. powstała w Czortkowie konspiracyjna polska organizacja...
20 sty 20241732
1616 – urodził się Jerzy Sebastian Lubomirski - marszałek wielki koronny, hetman polny koronny. Wielki wódz, który uratował Polskę przed Potopem szwedzkim.
Postać wybitna i warta przypomnienia z wielu względów. Przede wszystkim jako jedyny polski arystokrata nie złożył hołdu szwedzkiemu królowi Karolowi Gustawowi...
11 sty 20240786
1582 – biskup wileński Jerzy Radziwiłł założył w Wilnie Seminarium Duchowne, które działało tu do likwidacji przez sowietów w 1945 r.
Przez dwa wieki seminarium mieściło się w pałacu biskupim. Nauka trwała cztery lata, a klerycy byli także słuchaczami Uniwersytetu Wileńskiego. W 1774 r. biskup Masalski...
31 gru 20231487
Stworzył wiele obrazów przedstawiających okres wojen napoleońskich i Powstania Listopadowego (m.in. dzieła "Sowiński na szańcach Woli" czy "Olszynka Grochowska"). Jego autorstwa są też słynne "Orlęta Lwowskie - obrona cmentarza", "Szarża pod Rokitną" i wiele innych ponadczasowych dzieł. Malował również scenki...
29 gru 20230551
1892 – urodziła się Jadwiga Karolina Żak - błogosławiona, zakonnica, nauczycielka i wychowawczyni Gimnazjum Nazaretanek w Stryju. Zamordowana przez gestapo pod Nowogródkiem.
Siostra Jadwiga Karolina Żak przybyła do Nowogródka w 1936 roku. Pracowała jako nauczycielka i wychowawczyni w internacie. Po wybuchu wojny...
14 gru 20231457
1547 – Radziwiłłowie uzyskali tytuł książęcy od niemieckiego cesarza, stając się w ten sposób najpotężniejszym rodem na Litwie. Przeczytaj o początkach potęgi Radziwiłłów.
1575 – Stefan Batory został obwołany królem Polski.
1701 – pod Tryszkami na Żmudzi hetman Grzegorz Antoni Ogiński zaatakował...
12 gru 20230346
1586 – w Grodnie zmarł Stefan Batory - „z Bożej łaski król Polski, wielki książę litewski, ruski, pruski, mazowiecki, żmudzki, kijowski, wołyński, podlaski, inflancki i książę siedmiogrodzki”.
Przeczytaj o wielkich czynach tego wspaniałego monarchy.
1501 – Aleksander Jagiellończyk został w katedrze na...
07 gru 20230492
1881 – w Naczy koło Nowogródka urodził się Marian Falski - polski pedagog, działacz oświatowy, autor najpopularniejszego polskiego Elementarza. Zmarł w 1974 r.
1550 – koronacja Barbary Radziwiłłówny - żony polskiego króla Zygmunta Augusta.
1863 – w Wilnie zmarł Onufry Pietraszkiewicz - polski poeta,...
06 gru 202305561520 lub 1523 – w Wilnie urodziła się Barbara Radziwiłłówna - wielka księżna litewska, druga żona Zygmunta Augusta, królowa Polski.
Warto przypomnieć, że syn królowej Bony nie był pierwszym mężem Barbary. Wcześniej, w 1537 r. poślubiła bowiem w Gieranojach starszego od siebie o 15 lat Stanisława Gasztołda -...
21 lis 20230481
1918 – na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie zginął 14-letni Jurek Bitschan - jeden z najmłodszych obrońców miasta. Pochowany w katakumbach na Cmentarzu Obrońców Lwowa.
Jurek stał nieprzerwanie na posterunku od wieczora 20 listopada do rana 21 listopada. Przez kilka ostatnich godzin życia walczył ostrzeliwany przez...
20 lis 20231467
1898 - na Wałach Hetmańskich we Lwowie odsłonięto pomnik króla Jana III Sobieskiego. Jego autorem był lwowski rzeźbiarz Tadeusza Barącz.
Do postaci króla pozował lwowski przedsiębiorca Marian Stipal. Pomnik odlała w brązie firma Krupp z Wiednia. Dla mieszkańców Lwowa pomnik ten miał szczególne znaczenie, gdyż...
19 lis 20230521
1942 – gestapowiec zastrzelił w Drohobyczu Brunona Schulza - wybitnego polskiego pisarza i awangardowego grafika pochodzenia żydowskiego.
Bruno Schulz urodził się w Drohobyczu w 1892 r. w rodzinie zasymilowanych galicyjskich Żydów (w domu mówiono wyłącznie po polsku). Wychowywał się w nieistniejącym już dziś domu...