05 paź 20251080
1580 – wojsko polskie rozpoczęło oblężenie Zawołocza. Była to ostatnia walka II zwycięskiej kampanii Stefana Batorego przeciw Rosji. Zdobyliśmy w niej Wielkie Łuki, Wieliż i Uświat.
W tej kampanii Batory poprowadził przeciwko carowi Iwanowi Groźnemu 48 tys. żołnierzy i 70 dział. 5 września zdobył Wielkie Łuki,...
01 paź 20251396
1653 - car Aleksy I zwołał Sobór Ziemski, który zerwał traktat pokojowy z Polską i ogłosił przyłączenie Ukrainy do Rosji. Rozpoczęło to krwawą 13-letnią wojnę polsko-rosyjską.
Już w 1648 roku - po klęsce wojsk polskich w bitwie z Kozakami Chmielnickiego pod Korsuniem i śmierci króla Władysława IV - rosyjski...
09 wrz 2025811
1698 – hetman Feliks Kazimierz Potocki pokonał ponad dwukrotnie liczniejszych Tatarów pod Podhajcami. Była to ostatnia zwycięska bitwa wojska polskiego z Tatarami.
Wiedząc o planowanej wyprawie polskiego króla Augusta II Mocnego na Mołdawię przeciwko Turkom, 14-tysięczna armia tatarska Kapłana-Gireja uderzyła jako...
02 wrz 2025606
1883 – urodził się Rudolf Weigl - polski biolog, profesor Uniwersytetu Lwowskiego, wynalazca pierwszej skutecznej szczepionki przeciw tyfusowi plamistemu.
Profesor Weigl był prekursorem zastosowania owadów, głównie wszy odzieżowej, jako zwierzęcia laboratoryjnego do hodowli zarazka tyfusu. Sławę przyniosła mu akcja...
11 sie 20251546
1937 - szef NKWD Nikołaj Jeżow wydał rozkaz 00485 rozpoczęcia Operacji Polskiej - zgładzenia Polaków z Ukrainy i Białorusi sowieckiej. Zamordowano 111 tys., wywieziono 130 tys.
Operacja Polska NKWD była pierwszą w historii centralnie zaplanowaną zbrodnią ludobójczą w stosunku do jednego narodu....
28 lip 2025786
1998 – zmarł Zbigniew Herbert - wybitny poeta, eseista, dramatopisarz, autor słuchowisk. Kawaler Orderu Orła Białego. Pochodzeniem i twórczością blisko związany ze Lwowem.
Urodził się we Lwowie w 1924 r. Rodzina Herbertów była prawdopodobnie pochodzenia angielskiego, ojciec - Bolesław był także półkrwi...
28 maj 2025683
1565 – (lub 29.05) zmarł Mikołaj Krzysztof Radziwiłł herbu Trąby - marszałek i kanclerz wielki litewski, wojewoda wileński, twórca potęgi Radziwiłłów i propagator kalwinizmu na Litwie.
Urodził się w 1515 r. w Nieświeżu. W młodości uzyskał staranne wykształcenie. Z czasem kumulując najwyższe urzędy w...
25 maj 20251439
1948 – w więzieniu na Rakowieckiej w Warszawie UB zamordowało rotmistrza Witolda Pileckiego - wielkiego bohatera AK i podziemia antysowieckiego, obrońcę Kresów.
Urodził się w 1901 r. w Karelii, gdzie jego rodzina była przesiedlona za udział w Powstaniu Styczniowym. Wychowywał się w Wilnie, tam zdał maturę i...
30 kwi 20251740
1940 – koło Anielina pod Opocznem poległ Henryk Dobrzański "Hubal" - legendarny major polskiej kawalerii, uczestnik walk o Lwów, wojny 1920 r. i obrony Grodna przed sowietami w 1939 r.
Urodzony w 1897 r. Według niektórych badaczy, był w linii prostej potomkiem słynnego rycerza Zawiszy Czarnego z Garbowa i to zarówno od...
20 kwi 2025791
1807 – urodził się Wincenty Pol - wybitny polski poeta i geograf związany z Kresami. To właśnie on jako pierwszy użył pojęcia Kresy w swoim poemacie "Mohort" z 1854 roku.
Wychował się we Lwowie, ukończył kolegium jezuickie w Tarnopolu, następnie Uniwersytet Lwowski. Wykładał na Uniwersytecie Wileńskim. Brał...
04 kwi 2025725
1557 – w Ostrownie (ob. Białoruś) urodził się Lew Sapieha - hetman i kanclerz wielki litewski, marszałek Sejmu, wojewoda wileński, starosta słonimski, brzeski, mohylewski.
Był bez wątpienia jedną z najwybitniejszych postaci w historii Wielkiego Księstwa Litewskiego i jedną z najbardziej wpływowych osób w dawnej...
31 sty 2025745
1985 – na emigracji w Monachium zmarł Józef Mackiewicz - czołowy polski pisarz i publicysta XX w. z Wileńszczyzny, antykomunista. "Ostatni obywatel Wielkiego Księstwa Litewskiego".
Urodził się w 1902 r. w Petersburgu w polskiej rodzinie szlacheckiej. Uczył się w gimnazjum klasycznym im. Winogradowa w Wilnie. Jako...