13 listopada w Historii Kresów

13 listopada 2013

1817 – we Lwowie powstał Zakład Narodowy im. Ossolińskich (Ossolineum). Ufundowany dla Narodu Polskiego przez Józefa Maksymiliana Ossolińskiego, został otwarty w 1827 r.

Do 1939 r. Zakład łączył w sobie Bibliotekę, Wydawnictwo i Muzeum Książąt Lubomirskich. Był to jeden z najważniejszych ośrodków kultury polskiej, głównie dzięki niezwykle bogatym zbiorom bibliotecznym, pod względem wartości drugim w kraju po Bibliotece Jagiellońskiej. Od 1947 r. na bazie części zbiorów lwowskiego Ossolineum, które udało się Polsce odzyskać od sowietów, reaktywowano Bibliotekę Ossolineum we Wrocławiu.

1806 – w Wilnie urodziła się Emilia Plater – bohaterka narodowa Polski, Białorusi i Litwy, kapitan Wojska Polskiego w czasie Powstania Listopadowego, hrabianka. Zmarła z wyczerpania w 1831 r. w Justianowie koło Kopciowa na Litwie.

1836 – w Żytomierzu urodził się Jarosław Dąbrowski – polski dowódca wojskowy, generał, uczestnik Komuny Paryskiej. Zmarł w 1871 r. z ran odniesionych w czasie walk na barykadach w Paryżu.

1870 – w Tarnopolu urodził się Stanisław Dnistrianski – ukraiński działacz polityczny, prawnik, wykładowca Wolnego Uniwersytetu Ukraińskiego pochodzący z rodziny o korzeniach i tradycjach polsko – ukraińskich. Ceniony przez polskich naukowców. Zmarł w 1935 r.

1889 – w Twerze urodziła się Jadwiga Falkowska – polska harcmistrzyni, jedna z twórczyń polskiego harcerstwa żeńskiego, żołnierz AK. Studiowała we Lwowie. Pracowała na Uniwersytecie w Wilnie. Objęła po Oldze Drahonowskiej III Lwowską Drużynę Skautową im. Emilii Plater. Przed wybuchem I wojny światowej organizowała żeńskie drużyny w Wilnie, Poznaniu, Warszawie oraz żeńskie kursy skautowe. Poległa w Powstaniu Warszawskim 1944 r.

1899 – odbyło się pierwsze publiczne wykonanie hymnu Litwy.

1905 – w Szenderowie na Podolu urodził się Romuald Nałęcz-Tymiński – polski kontradmirał, dowódca ORP „Conrad”. Zmarł w 2003 r.

1918 – uchwalono tymczasową konstytucję Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej.

1982 – zmarł Włodzimierz Trzebiatowski – polski chemik, profesor Uniwersytetu Lwowskiego i Wrocławskiego. Urodzony w 1906 r.

Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe – 13 listopada