27 sty 20231659
1527 – wojska litewskie księcia Konstantego Ostrogskiego odniosły wielkie zwycięstwo pod Olszanicą zabijając 40 tys. Tatarów i uwalniając 80 tys. osób wziętych przez nich w jasyr.
Hetman Ostrogski z racji swoich licznych zwycięstw nazywany był "Scypionem ruskim i litewskim". I trudno się dziwić, skoro to on...
25 sty 20231449
1804 – w Giejstunach koło Oszmiany urodził się Antoni Edward Odyniec - polski poeta, pamiętnikarz, tłumacz, autor "Pieśni Filaretów".
Studiował prawo na Uniwersytecie Wileńskim. W 1824 r. napisał "Pieśń Filaretów" a w następnym roku swój pierwszy zbiór utworów. Potem przez pewien czas mieszkał w Warszawie i w...
23 sty 20230409
1889 – zmarł Ignacy Domeyko herbu Dangiel - polski geolog i mineralog światowej sławy. Badacz Ameryki Południowej. Pierwowzór Żegoty z III części "Dziadów" Adama Mickiewicza.
To zdumiewające, że postać tego wielkiego Polaka i uczonego jest o wiele lepiej znana w odległym Chile niż we własnej ojczyźnie. Urodził...
20 sty 20231529
1616 – urodził się Jerzy Sebastian Lubomirski - marszałek wielki koronny, hetman polny koronny. Wielki wódz, który uratował Polskę przed Potopem szwedzkim.
Postać wybitna i warta przypomnienia z wielu względów. Przede wszystkim jako jedyny polski arystokrata nie złożył hołdu szwedzkiemu królowi Karolowi Gustawowi...
17 sty 20231674
1874 - żołnierze rosyjscy zastrzelili 13 unitów w Drelowie na Podlasiu i ciężko zranili 200 wiernych, którzy nie chcieli przejść na prawosławie i oddać kluczy do świątyni.
Kolejnych 10 ofiar zmarło w wyniku pobicia przez carskich Kozaków. Przebieg wydarzeń przed świątynią tak opisywał świadek:
Lud odrzekł,...
16 sty 20230346
1826 - w Szostakowie na Grodzieńszczyźnie urodził się Romuald Traugutt - polski generał, przywódca Powstania Styczniowego, symbol walki Polaków o niepodległość, stracony przez Rosjan na stokach warszawskiej Cytadeli.
Wielki wpływ na jego wychowanie miała babka - Justyna Błocka, która od najmłodszych lat wpajała...
11 sty 20230568
1582 – biskup wileński Jerzy Radziwiłł założył w Wilnie Seminarium Duchowne, które działało tu do likwidacji przez sowietów w 1945 r.
Przez dwa wieki seminarium mieściło się w pałacu biskupim. Nauka trwała cztery lata, a klerycy byli także słuchaczami Uniwersytetu Wileńskiego. W 1774 r. biskup Masalski...
06 sty 20230213
1911 – we Lwowie urodził się Jan Wasiewicz - polski piłkarz, reprezentant Polski, uczestnik Igrzysk Olimpijskich, żołnierz gen. Maczka. Grał w lwowskich klubach: RKS, Lechia, Pogoń.
Do 1939 r. reprezentował lwowską Pogoń w 102 meczach. W kadrze narodowej debiutował w 1935 r. we Wrocławiu. W 1936 r. wystąpił na...
31 gru 20221344
Stworzył wiele obrazów przedstawiających okres wojen napoleońskich i Powstania Listopadowego (m.in. dzieła "Sowiński na szańcach Woli" czy "Olszynka Grochowska"). Jego autorstwa są też słynne "Orlęta Lwowskie - obrona cmentarza", "Szarża pod Rokitną" i wiele innych ponadczasowych dzieł. Malował również scenki...
29 gru 20220335
1892 – urodziła się Jadwiga Karolina Żak - błogosławiona, zakonnica, nauczycielka i wychowawczyni Gimnazjum Nazaretanek w Stryju. Zamordowana przez gestapo pod Nowogródkiem.
Siostra Jadwiga Karolina Żak przybyła do Nowogródka w 1936 roku. Pracowała jako nauczycielka i wychowawczyni w internacie. Po wybuchu wojny...
23 gru 20220665
1884 – w warszawskim dzienniku "Słowo" ukazał się pierwszy odcinek powieści Henryka Sienkiewicza "Potop".
1596 – w Brześciu Litewskim zawarto tzw. unię brzeską. W jej wyniku w Rzeczypospolitej Obojga Narodów Cerkiew prawosławna połączyła się z Kościołem katolickim. W ramach Unii część duchownych i wyznawców...
20 gru 20220355
1834 – zmarł Maurycy Mochnacki - wybitny działacz i publicysta demokratyczny z Kresów, teoretyk polskiego romantyzmu, uczestnik i kronikarz Powstania Listopadowego.
Urodził się w 1803 r. w Bojańcu pod Żółkwią. Z rozkazu Księcia Konstantego wydalony z Uniwersytetu Warszawskiego. Więziony przez Rosjan za...
