21 wrz 20230508
1902 – w Duksztach na Litwie urodził się Tomasz Zan - uczestnik walk o Kresy z Litwinami i sowietami, żołnierz Dowbora-Muśnickiego, Września'39, 30 Poleskiej Dywizji Piechoty AK.
Był prawnukiem Tomasza Zana – "Promienistego", bratem Heleny Stankiewicz, ostatnim potomkiem w linii męskiej Zanów. W 1913 r. wstąpił do...
01 wrz 20230486
1939 – Niemcy napadły na Polskę bez uprzedzenia, rozpoczynając II wojnę światową. Lufwaffe zbombardowała także miejscowości na Kresach: Lwów, Grodno, Lidę, Kobryń, Kowel.
W pierwszym dniu wojny najbardziej na Kresach ucierpiał Lwów. Niemieckie bomby zniszczyły cerkiew grekokatolicką św. Ducha, Dworzec Główny,...
13 sie 20231703
1873 – urodził się Józef Haller - generał, minister obrony, szef ZHP, twórca Legionu Wschodniego, dowódca legendarnego II Korpusu Polskiego w Rosji i Błękitnej Armii.
W 1882 r. rodzina Hallerów przeniosła się do Lwowa, gdzie Józef uczył się w gimnazjum niemieckim. Studiował na Akademii Technicznej w Wiedniu, a...
07 sie 20230278
1655 - początek 2-dniowej bitwy pod Wilnem. Wojska polsko-litewskie daremnie próbowały powstrzymać Rosjan, którzy zniszczyli miasto i dokonali rzezi 20 tys. mieszkańców.
Był to dla ludności Wilna straszny czas - po raz pierwszy w historii miasto zostało opanowane przez wroga. Wojska polsko-litewskie pod wodzą Janusza...
03 sie 20233441
1924 – zmarł Joseph Conrad (Józef Konrad Korzeniowski) - światowej sławy angielski pisarz z polskich Kresów, autor "Lorda Jima" i wielu innych utworów o tematyce morskiej.
O twórczości Conrada nie napiszemy tu nic nowego, natomiast za swój obowiązek uważamy przypomnienie jego kresowego pochodzenia. Urodził się w...
22 maj 202301455
1659 - polski Sejm zatwierdził ugodę hadziacką z Kozakami. Rzeczpospolita stała się unią Trojga Narodów – Korony, Litwy i Rusi.
Ugoda w Hadziaczu między Rzecząpospolitą Obojga Narodów a Kozackim Wojskiem Zaporoskim reprezentowanym przez hetmana Iwana Wyhowskiego została zawarta 16 września 1658 roku. Przewidywała...
13 kwi 20230374
13 kwietnia przypada Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Jest on obchodzony w rocznicę opublikowania przez Niemców w 1943 roku informacji o odkryciu w ZSRR masowych grobów oficerów Wojska Polskiego zamordowanych przez NKWD w 1940 roku.
Wiosną 1940 roku NKWD wymordowało z motywów politycznych blisko 22 tysiące...
15 mar 20230774
1945 - rozpoczęła się wielka pacyfikacja Polaków przez sowieckie NKWD na Grodzieńszczyźnie i koło Mołodeczna. Przez 2 miesiące aresztowano 7.245 osób, z których 109 rozstrzelano na miejscu.
Zbrodni dokonały 6 i 10 dywizja NKWD. Była to już druga pacyfikacja Polaków przez NKWD na tych terenach po tzw. "wyzwoleniu"....
07 mar 20230360
1919 – w Bitwie pod Torczynem z Ukraińcami zginął Leopold Lis-Kula - polski pułkownik Legionów, harcerz, jeden z najbardziej utalentowanych polskich oficerów.
Urodził się w 1896 r. Należał do starego rodu rycerskiego Kulów, a po matce był potomkiem sławnego pisarza i podróżnika Michała Czaykowskiego. Już w...
31 sty 20230414
1985 – na emigracji w Monachium zmarł Józef Mackiewicz - czołowy polski pisarz i publicysta XX w. z Wileńszczyzny, antykomunista. "Ostatni obywatel Wielkiego Księstwa Litewskiego".
Urodził się w 1902 r. w Petersburgu w polskiej rodzinie szlacheckiej. Uczył się w gimnazjum klasycznym im. Winogradowa w Wilnie. Jako...
28 sty 20230421
1885 – urodził się Władysław Raczkiewicz - wybitny polski polityk i wojskowy II RP. Prezydent RP na Uchodźstwie.
Walczył w I wojnie światowej i w wojnie z bolszewikami. Był ministrem spraw wewnętrznych w czterech rządach II RP, senatorem i marszałkiem Senatu, wojewodą nowogródzkim, wileńskim, krakowskim i...
15 sty 20230661
1944 - 27 Wołyńska Dywizja Piechoty Armii Krajowej rozpoczęła Akcję "Burza" na Wołyniu przeciwko wojskom niemieckim.
W okresie od stycznia do czerwca 1944 r. w operacji tej wzięło udział 6,5 tys. żołnierzy AK. Dywizja stoczyła ponad 100 walk z Niemcami. Poległo ponad 600 polskich partyzantów. Straty wroga -...