20 lip 202441307
1926 – zmarł Feliks Dzierżyński - polski i radziecki komunista z Kresów, twórca i szef pierwszych sowieckich organów bezpieczeństwa: Czeka, GPU i OGPU. Symbol krwawego terroru.
To, że był psychopatycznym zbrodniarzem - "Żelaznym Feliksem", "Czerwonym Katem" - wiedzą wszyscy i niewiele mamy w tej sprawie do...
25 maj 20243927
1948 – w więzieniu na Rakowieckiej w Warszawie UB zamordowało rotmistrza Witolda Pileckiego - wielkiego bohatera AK i podziemia antysowieckiego, obrońcę Kresów.
Urodził się w 1901 r. w Karelii, gdzie jego rodzina była przesiedlona za udział w Powstaniu Styczniowym. Wychowywał się w Wilnie, tam zdał maturę i...
24 maj 20240602
1878 – w majątku Kurczyce na Wołyniu urodziła się Helena Mniszkówna - polska pisarka, autorka m.in. "Trędowatej" i "Ordynata Michorowskiego".
Po ślubie Mniszkówna przeprowadziła się do Platerowa na Litwie, gdzie zrodził się pomysł "Trędowatej". Drukiem książka ukazała się w 1909 r. i od razu wzbudziła furorę....
06 maj 20240648
1801 – magistrat Wilna zalegalizował Cmentarz na Rossie. Dziś to jedna z czterech polskich nekropolii narodowych, z mauzoleum, gdzie spoczywa matka i serce Józefa Piłsudskiego.
Zespół cmentarny w dzielnicy Rossa w Wilnie został wprawdzie założony znacznie wcześniej - w 1769 roku. Jednak to właśnie rok 1801 uznaje...
29 sty 20240874
1655 – krwawa bitwa pod Ochmatowem z Rosjanami i Kozakami zakończona zwycięstwem wojsk polskich pod wodzą hetmanów Stanisława "Rewery" Potockiego i Stanisława Lanckorońskiego. Poległo 9 tys. Rosjan.
Była to jedna z najstraszniejszych bitew polsko - rosyjskiej wojny z lat 1654-1667, toczona na siarczystym mrozie....
02 gru 20230486
1861 – urodził się Franciszek Stefczyk - polski ekonomista, działacz spółdzielczości. Przyczynił się do upowszechnienia wiejskich kas spółdzielczych i osłabienia lichwy na wsi galicyjskiej.
W 1907 r. współorganizował Krajową Centralną Kasę dla Spółek Rolniczych we Lwowie. Poseł do Sejmu Krajowego we Lwowie....
01 gru 20230341
1867 – urodził się Ignacy Mościcki - Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1926–1939. Chemik, profesor i rektor Politechniki Lwowskiej. Członek czynny Towarzystwa Naukowego we Lwowie. Zmarł w 1946 r.
1415 – urodził się Jan Długosz - polski duchowny katolicki, historyk, kronikarz, twórca jednego z...
28 paź 20230412
1845 – w Grodnie urodził się Zygmunt Wróblewski - polski fizyk, który wspólnie z Karolem Olszewskim jako pierwszy w historii skroplił tlen i azot.
Studia rozpoczął w Kijowie, jednak przerwał je kiedy w wieku 18 lat przystąpił do Powstania Styczniowego. Schwytany przez Rosjan, został na pewien czas...
15 paź 20231380
1833 – zmarł książę Michał Kleofas Ogiński - polski kompozytor, podskarbi i miecznik wielki litewski, członek konfederacji targowickiej i grodzieńskiej, uczestnik Insurekcji Kościuszkowskiej na Litwie, działacz niepodległościowy i emigracyjny, senator rosyjski.
Urodzony w 1765 r. Najbardziej znany jest z czegoś,...
10 paź 20230335
1982 - papież Jan Paweł II kanonizował Maksymiliana Kolbe - polskiego franciszkanina, męczennika, założyciela Rycerstwa Niepokalanej, związanego także z Kresami.
Przypomnijmy, że ojciec Kolbe zaczynał naukę w seminarium franciszkanów we Lwowie w 1907 r., zaś w 1910 r. rozpoczął nowicjat w zakonie...
02 paź 20230362
1413 – w Horodle zawarto unię potwierdzającą ścisły związek Litwy z Polską, zrównanie szlachty obu krajów, wspólną politykę, sejmy, zjazdy, urzędy wojewodów i kasztelanów.
Na mocy Unii w Horodle 50 rodów bojarskich zostało przyjętych do polskich herbów szlacheckich. Równocześnie wprowadzono instytucję...
20 wrz 20234879
1920 – rozpoczęła się Bitwa nad Niemnem - ostatnie wielkie starcie w wojnie polsko-bolszewickiej, zakończone ostatecznym rozgromieniem sowietów przez Wojsko Polskie.
Dziś kiedy mówi się o wojnie 1920 roku z bolszewikami przed oczami staje zazwyczaj obraz Bitwy Warszawskiej. Warto jednak pamiętać, że choć pod...