08 lis 20233660
1992 – zmarła Hanna Skarżanka - urodzona w Mińsku polska aktorka związana z Wilnem. Walczyła w Armii Krajowej. Jako pierwsza w historii polskiego filmu pojawiła się w scenie topless.
Urodziła się w 1917 r. Ukończyła Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie. Od grudnia 1940 r. do marca 1941 r. była w zespole...
04 lis 20231465
1861 – ruszyła linia kolejowa Wiedeń-Lwów. Tego dnia uroczyście otwarto pierwszy dworzec we Lwowie, na który przybył pierwszy pociąg z Wiednia.
Kolej Galicyjską im. Karola Ludwika wybudowano w 5 lat pod kierownictwem Leona Sapiehy zaś dworzec na Przedmieściu Gródeckim powstał według planu inż. Ludwika...
29 paź 20232646
1611 - Hołd Ruski - największy triumf Rzeczypospolitej. Na zamku w Warszawie car Rosji Wasyl Szujski, patriarcha Filaret, kniaziowie Dymitr i Iwan ukorzyli się przed polskim królem.
Na Zamku Królewskim w Warszawie, w czasie wspólnego posiedzenia Sejmu i Senatu, w obecności króla Zygmunta III Wazy, prymasa, biskupów i...
18 paź 20231789
1632 – wojna polsko-rosyjska: rozpoczęło się rosyjskie oblężenie Smoleńska, które trwało półtora roku i zakończyło się kapitulacją Rosjan otoczonych przez polską odsiecz.
Przez cały ten czas licząca ok. 2.200 ludzi polska załoga Smoleńska, uzbrojona w 170 dział stawiała opór 30-tysięcznej armii rosyjskiej...
09 paź 20231772
1610 - zwycięskie polskie chorągwie pod wodzą hetmana Stanisława Żółkiewskiego wkroczyły na Kreml. Rozpoczęła się dwuletnia okupacja Moskwy przez armię Rzeczypospolitej.
Hetman Stanisław Żółkiewski, po rozgromieniu 5-krotnie liczniejszej armii rosyjskiej w bitwie pod Kłuszynem 4 lipca 1610 r., wkroczył...
08 paź 20230354
2007 – zmarł ksiądz Zdzisław Peszkowski - kapelan Jana Pawła II, Rodzin Katyńskich i pomordowanych na Wschodzie. Był w grupie jeńców, którzy uniknęli śmierci w Katyniu.
Urodził się w 1918 r. w Sanoku. W Kampanii Wrześniowej dowodził plutonem 20 Pułku Ułanów. Po ataku ZSRR na Polskę jego szwadron został 23...
07 paź 20231895
1620 – podczas odwrotu po bitwie pod Cecorą zginął pod Mohylowem hetman Stanisław Żółkiewski - wybitny wódz w wojnach przeciwko Rosji, Szwecji, Turkom i Tatarom, pisarz.
Trudno zliczyć wszystkie kampanie i bitwy, które stoczył ten Wielki Polak. Był pierwszym Europejczykiem, który zdobył Moskwę i jedynym, który...
06 paź 20231661
1672 – Turcy w zamian za wielki okup zakończyli 17-dniowe oblężenie Lwowa. Wcześniej 1500-osobowa polska załoga odparła ataki 50-tysięcznej armii kozacko-tureckiej.
W czasie wojny polsko-tureckiej 1672-1676, po upadku Kamieńca Podolskiego, potężna armia złożona z Turków, Tatarów i Kozaków ruszyła w głąb Polski,...
05 paź 20230666
1580 – wojsko polskie rozpoczęło oblężenie Zawołocza. Była to ostatnia walka II zwycięskiej kampanii Stefana Batorego przeciw Rosji. Zdobyliśmy w niej Wielkie Łuki, Wieliż i Uświat.
W tej kampanii Batory poprowadził przeciwko carowi Iwanowi Groźnemu 48 tys. żołnierzy i 70 dział. 5 września zdobył Wielkie Łuki,...
04 paź 20230811
1569 – zmarł Mikołaj Rej - urodzony na Kresach ojciec polskiej literatury i języka literackiego, nasz pierwszy humanista, poeta i prozaik Renesansu, polityk i teolog.
Data śmierci Mikołaja Reja jest umowna - zmarł między 8 września a 5 października. Wiemy natomiast, że urodził się 4 lutego 1505 r. w Żurawnie pod...
03 paź 20231355
1882 – we wsi Tymoszówka na Ukrainie Naddnieprzańskiej urodził się Karol Szymanowski - najwybitniejszy, obok Chopina i Moniuszki polski kompozytor, a także pianista i pedagog.
Szymanowscy mieszkali na Kresach od XVIII wieku. Rodzina matki kompozytora, z domu Taube, pochodziła z Kurlandii. Tymoszówkę Karol...
01 paź 20231712
1653 - car Aleksy I zwołał Sobór Ziemski, który zerwał traktat pokojowy z Polską i ogłosił przyłączenie Ukrainy do Rosji. Rozpoczęło to krwawą 13-letnią wojnę polsko-rosyjską.
Już w 1648 roku - po klęsce wojsk polskich w bitwie z Kozakami Chmielnickiego pod Korsuniem i śmierci króla Władysława IV - rosyjski...
