13 sierpnia w Historii Kresów

Generał Józef Haller/Fot: Domena publiczna

1873 – urodził się Józef Haller – generał, minister obrony, szef ZHP, twórca Legionu Wschodniego, dowódca legendarnego II Korpusu Polskiego w Rosji i Błękitnej Armii.

W 1882 r. rodzina Hallerów przeniosła się do Lwowa, gdzie Józef uczył się w gimnazjum niemieckim. Studiował na Akademii Technicznej w Wiedniu, a potem do 1910 r. służył w wojsku austriackim, m.in. we Lwowie i Stanisławowie. Następnie rozwijał ruch skautowy i Towarzystwo Gimnastyczne “Sokół”, które przekształcał w polską organizację paramilitarną – organizował tajne kursy żołnierskie i oficerskie, opracował wzory terminów i oznak harcerskich, stworzył Krzyż Harcerski.

Po wybuchu I wojny światowej formował we Lwowie Legion Wschodni, a następnie walczył w Legionach Polskich, najpierw jako dowódca 3 Pułku Legionów, a potem – II Brygady Legionów. Brał udział w bitwach pod Rafajłową, Stanisławowem, Nadwórną, Mołotkowem.

15 lutego 1918 r., protestując przeciwko postanowieniom Traktatu Brzeskiego, Haller wraz z II Brygadą przebił się przez front austriacko-rosyjski pod Rarańczą i połączył z polskimi formacjami w Rosji, zostając dowódcą nowo sformowanej 5 Dywizji Strzelców Polskich. Od 28 marca 1918 r. dowodził – już jako generał – całym II Korpusem Polskim. W nocy z 10 na 11 maja 1918 r. stoczył bohaterską bitwę z Niemcami pod Kaniowem.

W lipcu 1918 r. dotarł do Francji, gdzie Komitet Narodowy Polski powierzył mu dowództwo nad powstajacą armią polską, tzw. Błękitną Armią. Walczyła ona z Niemcami na froncie zachodnim, a po przedostaniu sie do Polski – toczyła boje o polskie granice z Ukraińcami, w zwycięskich walkach przez Galicję Wschodnią i Wołyń docierając do linii rzeki Zbrucz.

W czasie wojny polsko-bolszewickiej Józef Haller pełnił funkcję Generalnego Inspektora Armii Ochotniczej, a w czasie Bitwy Warszawskiej dowodził obroną przedpola stolicy. Wchodził też do Rady Obrony Państwa i dowodził Frontem Północno-Wschodnim.

Szeroka działalność Józefa Hallera w okresie międzywojennym i emigracyjna w czasie II wojny światowej nie była już bezpośrednio związania z Kresami. Generał zmarł w 1960 r. Był kawalerem Orderu Orła Białego i Virtuti Militari.

1902 – w Kowlu urodził się Waldemar Babinicz – polski pisarz. Zmarł w 1969 r.

1920 – wojna polsko-bolszewicka: Armia Czerwona pod wodzą Michaiła Tuchaczewskiego uderzyła na Warszawę.

1923 – żaglowiec “Lwów” w trakcie rejsu do Brazylii jako pierwsza jednostka pod polską banderą przepłynął równik.

1942 – w lesie koło wsi Tylawa Niemcy rozstrzelali 500 Żydów z Dukli, Jaślisk i Rymanowa.

Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe – 13 sierpnia

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na:

Powiązane wiadomości:

7 marca w Historii Kresów 12 stycznia w Historii Kresów 1 sierpnia w Historii Kresów 25 maja w Historii Kresów 11 maja w Historii Kresów