25 maj 20232626
1948 – w więzieniu na Rakowieckiej w Warszawie UB zamordowało rotmistrza Witolda Pileckiego - wielkiego bohatera AK i podziemia antysowieckiego, obrońcę Kresów.
Urodził się w 1901 r. w Karelii, gdzie jego rodzina była przesiedlona za udział w Powstaniu Styczniowym. Wychowywał się w Wilnie, tam zdał maturę i...
21 maj 20233948
1674 – Jan Sobieski, urodzony w Olesku koło Lwowa, został wybrany na króla Polski. Geniusz militarny, przez Turków zwany Lwem Lechistanu, przez chrześcijan - Obrońcą Wiary.
Przypomnijmy, że przyszły król spędził dzieciństwo w rodowej rezydencji w Żółkwi, która i później była jego ulubioną.
Nie...
18 maj 20230333
1998 – powstał Uniwersytet Polski w Wilnie założony przy Stowarzyszeniu Naukowców Polaków Litwy jako reakcja na pełną lituanizację Uniwersytetu Wileńskiego.
Początkowo władze Litwy nie chciały zgodzić się na polską uczelnię. Ustąpiły dopiero po tym jak ówczesny premier RP uzależnił od tego polską zgodę...
11 maj 20230733
1918 - bitwa II Brygady Legionów Polskich z przeważającymi siłami niemieckimi pod Kaniowem na obecnej Ukrainie.
Do bitwy doszło po tym jak polska II Brygada - protestując przeciwko postanowieniom Traktatu Brzeskiego - przebiła się przez front austriacko-rosyjski pod Rarańczą i połączyła z polskimi formacjami w Rosji...
02 kwi 20230500
1939 - popełnił samobójstwo Walery Sławek, bliski współpracownik Piłsudskiego. Zmarł dzień później. Trzykrotny premier i marszałek Sejmu. Pochodził z kresowej Strutynki koło Niemirowa.
Jeden z czołowych polskich konspiratorów w okresie walk o niepodległość, organizator i uczestnik ryzykowanych akcji bojowych. W...
26 mar 20232901
1943 - w nocy z 26 na 27 marca banda UPA dokonała masakry 180 Polaków we wsi Lipniki na Wołyniu. Ocalał Mirosław Hermaszewski -lotnik, kosmonauta, generał brygady i pilot Wojska Polskiego. Pierwszy w historii Polak, który odbył lot w kosmos.
W Lipnikach istniała 21-osobowa polska Samoobrona pod dowództwem Marka...
23 mar 20230703
1660 – wojska rosyjskie Iwana Chowańskiego rozpoczęły oblężenie Lachowicz. Miasto dzielnie broniło się aż do 3 lipca kiedy to Chowański musiał wycofać się przed nadciągającą polską odsieczą.
Lachowicze były jedną z największych twierdz Rzeczypospolitej na terenie obecnej Białorusi. Obroną dowodził wojski...
19 mar 20230361
1887 – zmarł Józef Ignacy Kraszewski - genialny polski pisarz, historyk, wydawca, działacz społeczny i polityczny, autor największej liczby wydanych książek i wierszy w historii polskiej literatury.
Urodził się w 1812 r. Wychowywał się początkowo na Grodzieńszczyźnie w rodzinnym majątku Dołha koło Prużany,...
22 lut 20230739
1992 – zmarł Tadeusz Łomnicki - polski aktor teatralny i filmowy z Kresów, reżyser, pedagog, założyciel i dyrektor warszawskiego Teatru Na Woli. Odtwórca roli Pana Wołodyjowskiego.
Łomnicki urodził się w 1927 r. w Podhajcach. Jego ogromny dorobek artystyczny obejmuje 82 role sceniczne, 51 ról filmowych, w tym...
12 lut 20230514
1798 – w Petersburgu zmarł Stanisław August Poniatowski - ostatni władca Rzeczypospolitej, król Polski i wielki książę litewski. Urodzony w 1732 r. w Wołczynie na terenie dzisiejszej Białorusi.
Zanim został królem był stolnikiem wielkim litewskim i starostą przemyskim. Od 1777 r. należał do masonerii. Nie będziemy...
03 lut 20230571
1899 – zmarł Juliusz Kossak - wybitny polski malarz - batalista, rysownik i ilustrator. Dzieciństwo i młodość spędził we Lwowie, tutaj studiował i uczył się malarstwa.
Urodził się w 1824 r. w rodzinie Michała Kossaka, właściciela niewielkiej wsi Knihinin pod Stanisławowem, który był sędzią kolejno w...
27 sty 20231733
1527 – wojska litewskie księcia Konstantego Ostrogskiego odniosły wielkie zwycięstwo pod Olszanicą zabijając 40 tys. Tatarów i uwalniając 80 tys. osób wziętych przez nich w jasyr.
Hetman Ostrogski z racji swoich licznych zwycięstw nazywany był "Scypionem ruskim i litewskim". I trudno się dziwić, skoro to on...