02 paź 20230312
1413 – w Horodle zawarto unię potwierdzającą ścisły związek Litwy z Polską, zrównanie szlachty obu krajów, wspólną politykę, sejmy, zjazdy, urzędy wojewodów i kasztelanów.
Na mocy Unii w Horodle 50 rodów bojarskich zostało przyjętych do polskich herbów szlacheckich. Równocześnie wprowadzono instytucję...
01 paź 20231682
1653 - car Aleksy I zwołał Sobór Ziemski, który zerwał traktat pokojowy z Polską i ogłosił przyłączenie Ukrainy do Rosji. Rozpoczęło to krwawą 13-letnią wojnę polsko-rosyjską.
Już w 1648 roku - po klęsce wojsk polskich w bitwie z Kozakami Chmielnickiego pod Korsuniem i śmierci króla Władysława IV - rosyjski...
21 wrz 20230509
1902 – w Duksztach na Litwie urodził się Tomasz Zan - uczestnik walk o Kresy z Litwinami i sowietami, żołnierz Dowbora-Muśnickiego, Września'39, 30 Poleskiej Dywizji Piechoty AK.
Był prawnukiem Tomasza Zana – "Promienistego", bratem Heleny Stankiewicz, ostatnim potomkiem w linii męskiej Zanów. W 1913 r. wstąpił do...
20 wrz 20233663
1920 – rozpoczęła się Bitwa nad Niemnem - ostatnie wielkie starcie w wojnie polsko-bolszewickiej, zakończone ostatecznym rozgromieniem sowietów przez Wojsko Polskie.
Dziś kiedy mówi się o wojnie 1920 roku z bolszewikami przed oczami staje zazwyczaj obraz Bitwy Warszawskiej. Warto jednak pamiętać, że choć pod...
15 wrz 20233422
1941 – w Lipnikach na Wołyniu urodził się Mirosław Hermaszewski - pierwszy i dotychczas jedyny polskojęzyczny kosmonauta, generał brygady WP, pilot.
Jest synem Romana i Kamili z d. Bielańskiej. Dziadek Sylwester herbu Zaremby był szlachcicem zagrodowym, miał 12 dzieci. Rodzina Hermaszewskich była wychowana w...
14 wrz 20230277
2000 – w Maisons-Laffitte pod Paryżem zmarł Jerzy Giedroyć - pochodzący z Kresów polski publicysta i działacz emigracyjny, legendarny redaktor paryskiej "Kultury".
Urodził się w Mińsku w 1906 r. w książęcym rodzie herbu Hippocentaurus. Był synem farmaceuty Ignacego Giedroycia i Franciszki Starzyckiej....
11 wrz 20230259
1932 – w katastrofie lotniczej zginęli por. Franciszek Żwirko - wybitny pilot wojskowy i sportowy z Kresów oraz inżynier Stanisław Wigura, zwycięzcy zawodów Challenge 1932.
Franciszek Żwirko urodził się w 1895 r. w Święcianach. Szkołę średnią ukończył w Wilnie. W czasie I wojny światowej walczył z Niemcami w...
04 wrz 20230466
1809 – w Krzemieńcu urodził się Juliusz Słowacki herbu Leliwa - jeden z trzech najwybitniejszych polskich poetów romantycznych i Wieszczów Narodowych, dramaturg i filozof.
Był synem Euzebiusza Słowackiego, profesora literatury w Liceum Krzemienieckim i na Uniwersytecie Wileńskim. Matką poety była Salomea z...
01 wrz 20230486
1939 – Niemcy napadły na Polskę bez uprzedzenia, rozpoczynając II wojnę światową. Lufwaffe zbombardowała także miejscowości na Kresach: Lwów, Grodno, Lidę, Kobryń, Kowel.
W pierwszym dniu wojny najbardziej na Kresach ucierpiał Lwów. Niemieckie bomby zniszczyły cerkiew grekokatolicką św. Ducha, Dworzec Główny,...
31 sie 20231583
1920 – pod Komarowem polscy ułani pod wodzą Juliusza Rómmla rozgromili wielokrotnie liczniejszą bolszewicką Armię Konną Budionnego.
Historycy zwracają uwagę, że bitwa ta miała przełomowe znaczenie dla południowego frontu w czasie wojny polsko-bolszewickiej, porównywalne z Bitwą Warszawską. Siły polskie były...
13 sie 20231703
1873 – urodził się Józef Haller - generał, minister obrony, szef ZHP, twórca Legionu Wschodniego, dowódca legendarnego II Korpusu Polskiego w Rosji i Błękitnej Armii.
W 1882 r. rodzina Hallerów przeniosła się do Lwowa, gdzie Józef uczył się w gimnazjum niemieckim. Studiował na Akademii Technicznej w Wiedniu, a...
11 sie 20233826
1937 - szef NKWD Nikołaj Jeżow wydał rozkaz 00485 rozpoczęcia Operacji Polskiej - zgładzenia Polaków z Ukrainy i Białorusi sowieckiej. Zamordowano 111 tys., wywieziono 130 tys.
Operacja Polska NKWD była pierwszą w historii centralnie zaplanowaną zbrodnią ludobójczą w stosunku do jednego narodu....