06 kwi 20251008
1922 – Sejm Ustawodawczy przyjął ustawę "O objęciu władzy państwowej nad Ziemią Wileńską". Litwa Środkowa została włączona do Polski.
Litwa Środkowa powstała po zaaranżowanym przez Józefa Piłsudskiego w październiku 1920 r. tzw. „buncie” 1 Dywizji Litewsko-Białoruskiej gen. Lucjana Żeligowskiego złożonej...
30 mar 2025914
1857 – w Podhajcach na Wołyniu w zamożnej rodzinie ziemiańskiej urodziła się Gabriela Zapolska (Korwin-Piotrowska) - polska dramatopisarka i aktorka.
Pamiętamy jej utwory z ekranizacji "Dulscy" czy "Z biegiem lat, z biegiem dni". Zmarła w 1921 r. Zobacz artykuł Gabriela Zapolska - życie jak teatr...
1830 - Powstanie...
28 mar 2025691
1842 – otwarto Teatr Skarbkowski we Lwowie - największy teatr ówczesnej Europy. Jego widownia mieściła 1460 osób.
Siedzibą teatru był klasycystyczny gmach ufundowany przez hrabiego Stanisława Skarbka. Budynek spoczywał na 16 tysiącach bali dębowych przywiezionych z majątków hrabiego. Mieszkali także m.in. Artur...
23 mar 20251249
1660 – wojska rosyjskie Iwana Chowańskiego rozpoczęły oblężenie Lachowicz. Miasto dzielnie broniło się aż do 3 lipca kiedy to Chowański musiał wycofać się przed nadciągającą polską odsieczą.
Lachowicze były jedną z największych twierdz Rzeczypospolitej na terenie obecnej Białorusi. Obroną dowodził wojski...
17 mar 20251481
1916 – w Wilnie urodził się - wybitny aktor, jeden z czołowych amantów polskiego kina i teatru.
Pochodził z artystycznej rodziny - jego ojciec był tancerzem. Na scenie teatralnej aktor zadebiutował jesienią 1939 roku w Grodnie w sztuce “Panna Maliczewska”. W 1940 r. ukończył Studio Aktorskie przy ówczesnym...
14 mar 2025799
1801 – zmarł Ignacy Krasicki - biskup, pisarz, publicysta związany ze Lwowem. Jeden z głównych przedstawicieli polskiego Oświecenia nazywany "księciem poetów polskich".
W latach 1743-1750 Krasicki uczył się w Jezuickim Kolegium Lwowskim. Wśród licznych swoich stanowisk w różnych okresach był m.in. kanonikiem...
13 mar 20251286
1923 – w Wilnie urodził się Emil Karewicz - polski aktor. Znany przede wszystkim z roli Hermanna Brunnera w "Stawce większej niż życie".
Nie ma w Polsce osoby, która nie znałaby tego serialu, a wielu oglądało go nawet kilkanaście razy. Na całym świecie obejrzał go podobno łącznie 1 miliard osób. I chociaż -...
08 mar 2025916
1822 – urodził się Ignacy Łukasiewicz - wynalazca lampy naftowej, pionier przemysłu naftowego. To w jego lwowskiej aptece w 1853 r. po raz pierwszy na świecie rozbłysła lampa naftowa.
Nie ulega wątpliwości, że ten wielki człowiek Kresów zmienił losy ludzkiej cywilizacji. Jego lampa była kilkakrotnie wydajniejsza od...
01 mar 2025836
2011 – w Polsce po raz pierwszy obchodzono nowe święto państwowe: Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych.
Inicjatywę w sprawie ustanowienia tego święta podjęły w 2009 r. organizacje skupione w Porozumieniu Organizacji Kombatanckich i Niepodległościowych reprezentujące m.in. Zrzeszenie „Wolność i...
27 lut 20251135
1839 – w Wilnie Rosjanie rozstrzelali Szymona Konarskiego - działacza niepodległościowego, członka organizacji Młoda Polska i Stowarzyszenia Ludu Polskiego.
Szymon Konarski urodził się w 1808 r. we wsi Dobkiszki w pobliżu Sejn. Jego ojciec walczył w wojnie z Rosją i w Insurekcji Kościuszkowskiej, on sam z kolei w...
25 lut 20251714
1634 – wojna polsko-rosyjska: kapitulacja Rosjan w Bitwie pod Smoleńskiem - jedno z największych polskich zwycięstw nad Rosją.
Armia rosyjska zaatakowała Rzeczpospolitą w 1632 r. Miał to być odwet za głębokie upokorzenie, jakiego Rosja doznała w czasie poprzedniej wojny z Polską w latach 1609-1618, kiedy to m.in....
22 lut 20251383
1992 – zmarł Tadeusz Łomnicki - polski aktor teatralny i filmowy z Kresów, reżyser, pedagog, założyciel i dyrektor warszawskiego Teatru Na Woli. Odtwórca roli Pana Wołodyjowskiego.
Łomnicki urodził się w 1927 r. w Podhajcach. Jego ogromny dorobek artystyczny obejmuje 82 role sceniczne, 51 ról filmowych, w tym...
