19 gru 202558
Tradycja wznoszenia pomników w formie kolumn pamiątkowych, upamiętniających wielkie zwycięstwa i doniosłe wydarzenia, wywodzi się ze starożytnego Rzymu. Takie pamiątki historyczne spotykamy na całym świecie. Jednak kolumny upamiętniające uchwalenie aktów konstytucyjnych nie są tak powszechne.
Na przykład, na placu...
23 lis 2025844
1793 – w Grodnie zakończył obrady ostatni Sejm I Rzeczypospolitej, trwający od 17 czerwca. W wyniku podjętych uchwał Polska straciła faktycznie suwerenność i stała się protektoratem rosyjskim.
Sejm odbywał się po przegranej wojnie z Rosją, zawiązaniu Konfederacji Targowickiej i wkroczeniu do Rzeczypospolitej wojsk...
02 paź 2025725
1413 – w Horodle zawarto unię potwierdzającą ścisły związek Litwy z Polską, zrównanie szlachty obu krajów, wspólną politykę, sejmy, zjazdy, urzędy wojewodów i kasztelanów.
Na mocy Unii w Horodle 50 rodów bojarskich zostało przyjętych do polskich herbów szlacheckich. Równocześnie wprowadzono instytucję...
28 sie 2025681
1919 – zwycięsko zakończyło się 6-dniowe Powstanie Sejneńskie - polscy powstańcy, wspierani przez polskie wojsko, wyparli wojska litewskie z Suwalszczyzny.
Przyjrzyjmy się krótko sytuacji poprzedzającej polski zryw. Po wycofaniu się wojsk niemieckich z tego regionu Rada Najwyższa Ententy wytyczyła linię...
24 cze 2025880
1838 – urodził się Jan Matejko - genialny malarz historyczny, autor wielu obrazów "kresowych" - Batory pod Pskowem, Rejtan, Unia Lubelska, Chrzest Litwy, Śluby Jana Kazimierza.
Najbardziej znane arcydzieła Matejki to oczywiście Bitwa pod Grunwaldem, Hołd pruski, Konstytucja 3 Maja, Kościuszko pod Racławicami, Sobieski...
09 cze 2025276
3 maja 1791 roku w Warszawie zapanowała euforia. Uchwalono Konstytucje 3 Maja. Upadająca Rzeczpospolita dążyła do naprawy wadliwie funkcjonującego państwa. Zniesiono liberum veto, nadano prawa polityczne mieszczanom, a chłopów wzięto w pod ochronę państwa. Rok później prorosyjsko nastawieni Stanisław Szczęsny Potocki,...
31 maj 2025733
1800 – w Słonimiu zmarł Michał Kazimierz Ogiński herbu Oginiec - generał, hetman wielki litewski, wojewoda wileński, kompozytor, poeta i literat. Autor poloneza "Pożegnanie Ojczyzny".
Słynny ów "polonez Ogińskiego" jest zazwyczaj mylnie przypisywany bratankowi Michała Kazimierza Ogińskiego - Michałowi Kleofasowi...
03 maj 2025291
— Dzisiaj czcimy wspólne dziedzictwo Konstytucji Rzeczypospolitej Obojga Narodów z 1791 roku - pierwszej w Europie - symbol dumy zarówno dla Polaków, jak i Litwinów i Białorusinów. Nasza wspólna historia z Polska i Litwą przypomina nam: wolność nie jest dana raz na zawsze - można ją zdobyć i bronić...
03 maj 20253320
Pamięć o tym wielkim i ważnym akcie prawnym to nie tylko deklaracje, rezolucje i manifestacje. To również konkretne upamiętnienia, mające swoją formę architektoniczną, a także nazewnictwo utrwalone w przestrzeni publicznej. Mianem Konstytucji 3 Maja nazywano ulice i place w kresowych miastach i miasteczkach: na Białorusi...
03 maj 2025633
234 lata temu, 3 maja 1791 r., Sejm Czteroletni przyjął ustawę rządową, która przeszła do historii jako Konstytucja 3 maja. Była to pierwsza w Europie i druga na świecie – po amerykańskiej – nowoczesna ustawa zasadnicza, która stała się dokumentem tworzącym tożsamość suwerennego narodu.
Konstytucja...
03 maj 2025659
1791 – uchwalono Konstytucję 3 Maja regulującą ustrój Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Polska i Litwa stały się oficjalnie jednym, niepodzielnym państwem.
O znaczeniu Konstytucji 3 Maja i okolicznościach jej późniejszego obalenia napisano już bardzo wiele. Przypomnijmy więc tylko, że była to pierwsza w Europie i...
29 kwi 20251196
1926 – w Grodnie urodził się Paul Baran - wybitny amerykański informatyk polskiego i żydowskiego pochodzenia, znany jako "ojciec Internetu".
Rodzina Baranów przeprowadziła się do Bostonu w 1928 roku. Przyszły twórca Internetu po zakończeniu edukacji rozpoczął pracę w RAND Corporation wykonującej zlecenia dla...
