
Trybuna honorowa usytuowana przed gmachami Urzędu Wojewódzkiego i Banku Polskiego, Brześć nad Bugiem, 22 września 1939 r.
Archiwum Autorów
Brześć nad Bugiem (Brześć Litewski) wraz ze znajdującą się tam twierdzą był ważnym ośrodkiem wojskowym w II Rzeczypospolitej. Po obronie twierdzy w dniach 14–16 września 1939 roku polskie oddziały musiały wycofać się z miasta i poddać je Niemcom. Jednak na mocy paktu Ribbentrop-Mołotow 22 września Wehrmacht przekazał Brześć Armii Czerwonej, co stało się pretekstem do uroczystej defilady sojuszniczych wojsk…
Defiladę przyjmowali niemiecki generał Heinz Guderian (dowódca XIX Korpusu Pancernego) i sowiecki kombryg Siemion Kriwoszein (dowódca 29. Brygady Pancernej) z trybuny usytuowanej przed budynkami Urzędu Wojewódzkiego i Banku Polskiego.

Niemiecko-sowieckie przygotowania do przekazania miasta – kombryg Siemion Kriwoszein w rozmowie z niemieckimi oficerami, Brześć nad Bugiem, 22 września 1939 r.
Archiwum Autorów
Jednostki sowieckie dotarły na defiladę spóźnione o trzy godziny – z powodu odbicia Kobrynia przez polskie oddziały, po czym okazało się, iż większość czołgów Armii Czerwonej nie jest w stanie wziąć udziału w przemarszu…

Sowiecki pancerniak w wieżyczce samochodu pancernego BA-20 i jego niemieccy koledzy z Panzerwaffe…, Brześć nad Bugiem, 22 września 1939 r.
Archiwum Autorów
O godz. 16:45 z masztu opuszczono niemiecką flagę i Brześć został oficjalnie przekazany Sowietom. Niemiecki korespondent wojenny Kurt Frowein tak opisywał te wydarzenia:
„Pod łopoczącą na wietrze w rześki jesienny dzień flagą wojenną Rzeszy stali generałowie – niemiecki i sowiecki. […] Niemiecka orkiestra wojskowa, która uplasowała się na wprost trybuny, obok orkiestry sowieckiej, zaintonowała niemieckiego marsza. […] Następnie niemiecki generał z upoważnienia Führera przekazał Sowietom w krótkich żołnierskich słowach miasto oraz twierdzę Brześć nad Bugiem. Obaj podali sobie dłonie. […] uścisk dłoni z Brześcia nad Bugiem stał się symbolem przyjacielskiego spotkania dwóch narodów. Ów uścisk dłoni stwierdzał, że Niemcy i Rosja jednoczą się, aby wspólnie decydować o losach Europy Wschodniej. […]”.
II wojna światowa. Obrona Polski, tom II, Warszawa 2009, s. 103

Kombryg Siemion Kriwoszein (z prawej) i gen. Heinz Guderian (w środku) na trybunie honorowej odbierają „defiladą przyjaźni”, Brześć nad Bugiem, 22 września 1939 r.
Archiwum Autorów

Defiluje Wehrmacht! Brześć nad Bugiem, 22 września 1939 r.
Bundesarchiv (Koblenz, Niemcy)
W odpowiedzi kombryg Siemion Kriwoszein życzył generałowi Heinzowi Guderianowi (z którym porozumiewał się w języku francuskim) „szybkiego zwycięstwa nad kapitalistyczną Anglią” i zaprosił go do Moskwy po tym zwycięstwie…
RES
Dodaj komentarz
Uwaga! Nie będą publikowane komentarze zawierające treści obraźliwe, niecenzuralne, nawołujące do przemocy czy podżegające do nienawiści!