Kolonia Karna nr 5 w Iwacewiecach. Zdj. postalovsky-a.livejournal.com
15 marca 2024 r. Rada Praw Człowieka ONZ opublikowała raport na temat sytuacji w zakresie praw człowieka na Białorusi przed i po wyborach prezydenckich w 2020 r. Ze wstępnej wersji wynika, że istnieją podstawy do uznania prześladowań na Białorusi za zbrodnię przeciw ludzkości – pisze Reform.by.
W raporcie zbadano naruszenia praw człowieka, informacje, które Rada zebrała, przeanalizowała i podsumowała, przedstawiając rekomendacje dla rządu i społeczności międzynarodowej.
W raporcie mowa o zamknięciu organizacji pozarządowych, zmianach w prawie, więźniach politycznych i warunkach ich przetrzymywania, w tym odosobnieniu, represjach wobec mediów, cofaniu licencji prawnikom, rozszerzaniu list „ekstremistów”, przeszukaniach, arbitralnych aresztowaniach, torturach, przypadkach śmierci w czasie protestów i w areszcie, przymusowej emigracji.
Organy egzekwowania prawa, począwszy od 2020 r. i kontynuowane w 2023 r., używały na całej Białorusi nieuzasadnionej i niewłaściwej siły. Praktyka ta była prowadzona bezkarnie, za zgodą i wsparciem najwyższego kierownictwa, i w kilkudziesięciu przypadkach doprowadziła do poważnych obrażeń, a nawet pozbawienia życia. Władze białoruskie nie zbadały żadnego z nich i nie przyznały odszkodowania – piszą autorzy.
Według oceny Rady od 1 maja 2020 r. ponad 5500 osób, w tym co najmniej 55 dzieci, zostało skazanych karnie na podstawie zarzutów o podłożu politycznym. Spośród 657 osób, z którymi przeprowadzono wywiady od 2020 r., 29% potwierdziło tortury, a 61% – złe traktowanie.
Niektóre ofiary odniosły długotrwałe obrażenia, które zmieniły ich życie. Należą do nich tętniak, utrata słuchu, ograniczona ruchomość stawów barkowych, biodrowych i kolanowych, złamania kości rąk, nóg, nosa i kręgosłupa oraz uszkodzenie nerwów. Skutki zdrowotne, takie jak wysokie ciśnienie krwi, przewlekła choroba nerek, depresja, zespół stresu pourazowego (PTSD), ataki paniki i problemy ze snem. Większość ofiar to mężczyźni, w tym jedna osoba z niepełnosprawnością.
OHCHR ustaliło, że podczas wstępnego przesłuchania i poszukiwania „dowodów” aresztowani byli poddawani intensywnej presji i przemocy, w wielu przypadkach sprowadzającej się do tortur, w 38 przypadkach w 2022 r. i 9 przypadkach w 2023 r. Do przemocy doszło po zatrzymaniu w radiowozach i/lub podczas przesłuchań w siedzibie Głównej Dyrekcji ds. Przestępczości Zorganizowanej i i Korupcji (BUBAZIiK) w Mińsku oraz na komisariatach milicji we wszystkich obwodach Białorusi.
W kilku przypadkach zatrzymani byli zmuszeni do długotrwałego przebywania w bolesnych, niewygodnych pozycjach, a w co najmniej 2 przypadkach funkcjonariusze GUBAZiK-u niemal udusili zatrzymanych, zakładając na twarz maskę lub torbę. Przemocy fizycznej towarzyszyły groźby, przymus i zastraszanie, w tym groźby śmierci, przemoc ze względu na płeć, w tym przemoc seksualna, krzywdzenie członków rodziny i/lub odebranie dzieci. Przesłuchania trwały godzinami i odbywały się bez udziału adwokata.
Autorzy raportu stwierdzają, że istnieją podstawy, aby sądzić, że białoruskie siły bezpieczeństwa dopuściły się gwałtów oraz innych form przemocy na tle seksualnym i ze względu na płeć, w tym tortur o charakterze seksualnym.
Przedstawiono przypadek, którym miał miejsce w Areszcie Śledczym nr 1 w Mińsku, gdy odmówiono kobiecie opieki położniczej pomimo wielokrotnych próśb i widocznego rozwoju ciąży.
Śledczy KGB powołali się na jej ciążę, aby wywrzeć na nią presję, i z groźbą śmierci wysłali ją do izolatki bez wentylacji. Zgłosiła, że straciła przytomność i podano jej leki, po czym zabrano ją z powrotem do zwykłej celi. Tej samej nocy, w szóstym miesiącu ciąży i bez żadnej opieki medycznej, urodziła w swojej celi martwego chłopca. Odmówiono jej oficjalnego potwierdzenia ciąży lub urodzenia martwego dziecka i grożono jej, aby milczała – czytamy w raporcie.
„OHCHR ma uzasadnione podstawy, aby sądzić, że została popełniona zbrodnia przeciwko ludzkości w postaci prześladowań oraz inne powiązane czyny, które można ustalić w konsekwencji opisanych naruszeń praw człowieka” – podsumowują autorzy.
Sytuacja w zakresie praw człowieka na Białorusi będzie omawiana 19 marca podczas 55. sesji Rady Praw Człowieka ONZ.
Planuje się, że Wysoki Komisarz ONZ ds. Praw Człowieka Volker Türk wygłosi raport „Stan praw człowieka na Białorusi w przededniu wyborów prezydenckich w 2020 r. i po nich”.
ba za reform.by/ohchr.org
Dodaj komentarz
Uwaga! Nie będą publikowane komentarze zawierające treści obraźliwe, niecenzuralne, nawołujące do przemocy czy podżegające do nienawiści!