09 cze 2025884
1595 – urodził się Władysław IV Waza - król Polski, wielki książę litewski, ruski, pruski, mazowiecki, żmudzki, inflancki, smoleński, siewierski, czernihowski. Wybrany carem Rosji.
Dodajmy, że Władysław IV - syn Zygmunta III Wazy - był także dziedzicznym królem Szwecji, Gotów i Wandalów. I chociaż carskiego...
12 maj 2025925
1935 – w Belwederze zmarł Józef Piłsudski - najwybitniejszy polski polityk XX wieku, Marszałek, Naczelnik Państwa, premier. Urodzony w 1867 r. w Zułowie na Wileńszczyźnie.
Przyczyną śmierci Marszałka w wieku 68 lat był rak wątroby. W kraju ogłoszono sześciotygodniową żałobę narodową. Na wniosek Prezydenta...
06 maj 2025858
1801 – magistrat Wilna zalegalizował Cmentarz na Rossie. Dziś to jedna z czterech polskich nekropolii narodowych, z mauzoleum, gdzie spoczywa matka i serce Józefa Piłsudskiego.
Zespół cmentarny w dzielnicy Rossa w Wilnie został wprawdzie założony znacznie wcześniej - w 1769 roku. Jednak to właśnie rok 1801 uznaje...
03 maj 2025623
1791 – uchwalono Konstytucję 3 Maja regulującą ustrój Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Polska i Litwa stały się oficjalnie jednym, niepodzielnym państwem.
O znaczeniu Konstytucji 3 Maja i okolicznościach jej późniejszego obalenia napisano już bardzo wiele. Przypomnijmy więc tylko, że była to pierwsza w Europie i...
19 kwi 2025787
1831 – Powstanie Listopadowe: Bitwa pod Boremlem na Wołyniu. Zwycięstwo nad Rosjanami polskich wojsk dowodzonych przez generała Józefa Dwernickiego.
Było to kolejne błyskotliwe zwycięstwo tego wybitnego dowódcy. Na czele 7 tys. żołnierzy i mając do dyspozycji 12 dział otrzymał on od rządu powstańczego zadanie...
06 kwi 20251007
1922 – Sejm Ustawodawczy przyjął ustawę "O objęciu władzy państwowej nad Ziemią Wileńską". Litwa Środkowa została włączona do Polski.
Litwa Środkowa powstała po zaaranżowanym przez Józefa Piłsudskiego w październiku 1920 r. tzw. „buncie” 1 Dywizji Litewsko-Białoruskiej gen. Lucjana Żeligowskiego złożonej...
22 mar 2025759
Fot: Ivengo. pl.wikipedia.org/wiki1943 – Niemcy spacyfikowali wieś Chatyń koło Mińska mordując 149 osób, w tym wiele polskich rodzin. Według innej wersji, zbrodni dokonali sowieci w mundurach niemieckich.
Według głównej wersji wydarzeń, niemiecka kompania z SS-Sonderbataillon Dirlewanger dowodzona przez...
20 lut 2025768
1963 – zmarł książę Eustachy Sapieha - minister spraw zagranicznych II RP, polityk konserwatywny. Urodzony w 1881 r. w Biłce Szlacheckiej pod Lwowem.
W listopadzie 1918 r. stał na czele Komitetu Obrony Kresów Wschodnich. Potem walczył w wojnie polsko - bolszewickiej. Był przedstawicielem Polski na rokowania z Litwą w...
07 gru 2024669
1881 – w Naczy koło Nowogródka urodził się Marian Falski - polski pedagog, działacz oświatowy, autor najpopularniejszego polskiego Elementarza. Zmarł w 1974 r.
1550 – koronacja Barbary Radziwiłłówny - żony polskiego króla Zygmunta Augusta.
1863 – w Wilnie zmarł Onufry Pietraszkiewicz - polski poeta,...
20 lis 2024757
1898 - na Wałach Hetmańskich we Lwowie odsłonięto pomnik króla Jana III Sobieskiego. Jego autorem był lwowski rzeźbiarz Tadeusza Barącz.
Do postaci króla pozował lwowski przedsiębiorca Marian Stipal. Pomnik odlała w brązie firma Krupp z Wiednia. Dla mieszkańców Lwowa pomnik ten miał szczególne znaczenie, gdyż...
15 lis 2024660
1907 – zmarł Rafał Kalinowski - święty, polski duchowny katolicki, karmelita. Urodzony w 1835 r. w Wilnie. Po licznych aresztowaniach objął dowodzenie Powstaniem Styczniowym na Litwie, za co był represjonowany.
Za udział w Powstaniu został aresztowany 24 marca 1864 r. i skazany na karę śmierci. W wyniku starań...
10 lis 2024592
1909 – w Symbirsku urodził się Paweł Jasienica (właściwie Leon Lech Beynar) – polski pisarz, publicysta, historyk, żołnierz Armii Krajowej.
Ukończył historię na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. Należał do Klubu Intelektualistów i Akademickiego Klubu Włóczęgów w Wilnie. Pracował w szkole w Grodnie,...
