Arwad – wyspa naprzeciw Tartousu (III)

Jebli i Amrit

Pragnę jeszcze dodać do mojego opracowania wspomnienie o mieście Jebli  położonym  na wybrzeżu Morza Śródziemnego, a które wznieśli – wybudowali  Arwadczycy.  Jebli leży na północ, 6 km od Tartousu, a 28 km na południe od Lataki.  W okresie wczesnego chrześcijaństwa  należało do metropolii  Antiochii i było siedzibą biskupa. W okresie panowania  cesarza Justyniana znajdowały się tu liczne kościoły. Krzyżowcy  zwali to miasto Zibel. Tradycja chrześcijańska  podaje, że głosił tu Dobrą Nowinę św. Mateusz Ewangelista (arab. Kadis Metta). Nie zachowały się tu jednak żadne zabytki  chrześcijańskie.

Stary, historyczny port  Amrit, zwany także  Marathos, Marados  w okresie  rzymskim, 3000 lat przed Chrystusem  zaamieszkiwali Amoryci, następnie  Kananejczycy.  Amrit to nazwa kananejska. Znajdują się tu wielce interesujące  obiekty archeologiczne: ruiny miasta i portu, podziemne  grobowce, słynne wieże  nekropolii  charakterystyczne dla  Amritu  (potężne, kamienne, spiralne, wrzecionowate budowle). Ponadto świątynia z ogromnym kamiennym, rzeźbionym ołtarzem  (bloki grubości  5,5 m), doskonale zachowane fragmenty glinianych  kanałów.

Największa sensacją Amritu  jest  owalny stadion sportowy z siedzeniami  dla publiczności  wykutymi  pracowicie bezpośrednio  w skale. Archeolodzy twierdzą, że właśnie on zainspirował  Greków, stając się wzorem  dla stadionu olimpijskiego.

Wykopano w Amricie  także marmurowe sarkofagi w formie ciała zmarłego z wyrzeźbioną  dokładnie jego głową  i  twarzą. Znajdują się one w  Muzeum w Tartousu, czyli w byłej historycznej katedrze  chrześcijańskiej poświęconej Matce Bożej.

W Amricie  nie ma  żadnych śladów chrześcijańskich. Dziś to słynne  stanowisko  archeologiczne w  Syrii, usytuowane 6 km na południe od Tartousu.

Teksty moje o Tartousie i okolicach  oparte są na mojej książce poświęconej starochrześcijańskiej Syrii, odpowiednio zaktualizowane i uzupełnione  aktualnymi akcentami i wydarzeniami… Książce „Aram znaczy Syria” wydanej  przez  Prowincje Chrystusa Króla SAC (Księża Pallotyni) Królowa Apostołów – Miejsca Święte, Warszawa 2003. Łącze tu serdeczne podziękowania dla Pana Mudar  Ibrahim  z  Muzeum Tartousu  za  udostępnienie mi zdjęć wyspy Arwad, gdyż  moja obecna wyprawa na wyspę musiałaby odbyć  się z odpowiednią  ochrona eskortą. Niestety!

Barbara Anna Hajjar

Tartous – Syria