16 wrz 20242785
1920 – bohaterska bitwa polskiego batalionu z dwoma brygadami bolszewickimi pod Dytiatynem na północ od Stanisławowa. Jedna z bitew nazwanych Polskimi Termopilami.
Bitwa rozegrała się w czasie ofensywy 6 Armii gen. Stanisława Hallera w Galicji Wschodniej. Wycofujący się sowieci stawiali zaciekły opór i kontratakowali....
09 wrz 20240667
1698 – hetman Feliks Kazimierz Potocki pokonał ponad dwukrotnie liczniejszych Tatarów pod Podhajcami. Była to ostatnia zwycięska bitwa wojska polskiego z Tatarami.
Wiedząc o planowanej wyprawie polskiego króla Augusta II Mocnego na Mołdawię przeciwko Turkom, 14-tysięczna armia tatarska Kapłana-Gireja uderzyła jako...
27 sie 20240862
1672 – po 10-dniowej walce broniony przez nieliczną polską załogę Kamieniec Podolski skapitulował przed 120-tysięczną armią turecką. Rzeczpospolita utraciła twierdzę na 27 lat.
W czasie wojny polsko-tureckiej z lat 1672-76 potężne siły tureckie pod wodzą Wielkiego Wezyra Mehmeda IV obległy...
20 sie 20240843
1651 – pod Pawołoczą zmarł książę Jeremi Wiśniowiecki herbu Korybut - wojewoda ruski, ojciec króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego, zwany Jaremą lub Młotem na Kozaków.
Urodził się w 1612 r. w Łubniach. Kształcił się w kolegium jezuitów, a po jego ukończeniu przeszedł z prawosławia na katolicyzm,...
18 sie 20240571
1941 - gen. Władysław Anders objął dowództwo Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR nazywanych Armią Andersa. Dzięki niej z sowieckich łagrów uratowano 115 tys. polskich obywateli.
Przypomnijmy, że utworzenie armii polskiej w ZSRR stało się możliwe po zawarciu przez polskie władze na uchodźstwie z sowietami tzw. układu...
18 lip 202401219
1570 – w Wilnie otwarto Kolegium Jezuitów przekształcone przez króla Batorego w Akademię i Uniwersytet Wileński - jedyną przez lata wyższą szkołę Wielkiego Księstwa Litewskiego.
Jezuici przybyli do Wilna na zaproszenie biskupa Waleriana Protasewicza. Organiztorem Kolegium był Stanisław Warszewicki, a budynki uczelni...
09 cze 20241742
1595 – urodził się Władysław IV Waza - król Polski, wielki książę litewski, ruski, pruski, mazowiecki, żmudzki, inflancki, smoleński, siewierski, czernihowski. Wybrany carem Rosji.
Dodajmy, że Władysław IV - syn Zygmunta III Wazy - był także dziedzicznym królem Szwecji, Gotów i Wandalów. I chociaż carskiego...
03 cze 20243593
1605 – zmarł Jan Zamoyski - kanclerz wielki koronny, hetman wielki koronny, wybitny mąż stanu, założyciel Zamościa.
Zwycięzca w wojnach z Rosją, m.in. w zastępstwie króla dowodził całą polską armią podczas oblężenia Pskowa. Walczył też w Inflantach i Mołdawii - po zwycięstwie nad Turkami i Tatarami pod...
21 maj 202431448
1674 – Jan Sobieski, urodzony w Olesku koło Lwowa, został wybrany na króla Polski. Geniusz militarny, przez Turków zwany Lwem Lechistanu, przez chrześcijan - Obrońcą Wiary.
Przypomnijmy, że przyszły król spędził dzieciństwo w rodowej rezydencji w Żółkwi, która i później była jego ulubioną.
Nie...
11 mar 20241863
1646 – w Brodach zmarł książę Stanisław Koniecpolski herbu Pobóg - hetman wielki koronny, wcześniej hetman polny koronny. Jeden z największych wodzów I Rzeczypospolitej.
Urodził się w 1591 r. Po ojcu był potomkiem samego Zawiszy Czarnego. Walczył w wojnie polsko-rosyjskiej w latach 1609-1618, w wyprawie na...
W odróżnieniu od ugody perejasławskiej, która w historii Ukrainy jest raczej wstydliwą dla niej kartą, zawarta 16 września 1658 roku Unia hadziacka ma bardzo pozytywne oceny i zasługuje na nieco więcej uwagi. Była ona efektem rozsądnej inicjatywy obronnej Rzeczypospolitej w związku z tak zwaną wojną polsko-rosyjską i...Podróże po Kresach
Dziś wraz z autorem książki "Polskie zamki i rezydencje Ukrainy" - znanym ukraińskim podróżnikiem Dmytro Antoniukiem gościmy w Szarogrodzie i Barze w Obwodzie Winnickim, dwóch bardzo polskich miasteczkach.
Z Murowanych Kuryłowiec wracamy na winnicką trasę, skręcamy tam w lewo, a za 5 km w prawo, na Szarogród, w...