28 maj 20231323
1565 – (lub 29.05) zmarł Mikołaj Krzysztof Radziwiłł herbu Trąby - marszałek i kanclerz wielki litewski, wojewoda wileński, twórca potęgi Radziwiłłów i propagator kalwinizmu na Litwie.
Urodził się w 1515 r. w Nieświeżu. W młodości uzyskał staranne wykształcenie. Z czasem kumulując najwyższe urzędy w...
17 maj 20230515
1863 – Powstanie Styczniowe: rozpoczęła się bitwa pod Horkami w guberni grodzieńskiej - seria potyczek stoczonych z Rosjanami przez oddział Romualda Traugutta.
Pod koniec kwietnia Traugutt objął komendę nad 160-osobowym oddziałem powstańczym w rejonie wsi Horki w powiecie kobryńskim. Wkrótce dołączyło do niego 32...
11 maj 20230732
1918 - bitwa II Brygady Legionów Polskich z przeważającymi siłami niemieckimi pod Kaniowem na obecnej Ukrainie.
Do bitwy doszło po tym jak polska II Brygada - protestując przeciwko postanowieniom Traktatu Brzeskiego - przebiła się przez front austriacko-rosyjski pod Rarańczą i połączyła z polskimi formacjami w Rosji...
02 kwi 20230500
1939 - popełnił samobójstwo Walery Sławek, bliski współpracownik Piłsudskiego. Zmarł dzień później. Trzykrotny premier i marszałek Sejmu. Pochodził z kresowej Strutynki koło Niemirowa.
Jeden z czołowych polskich konspiratorów w okresie walk o niepodległość, organizator i uczestnik ryzykowanych akcji bojowych. W...
22 mar 20230411
1943 – Niemcy spacyfikowali wieś Chatyń koło Mińska mordując 149 osób, w tym wiele polskich rodzin. Według innej wersji, zbrodni dokonali sowieci w mundurach niemieckich.
Według głównej wersji wydarzeń, niemiecka kompania z SS-Sonderbataillon Dirlewanger dowodzona przez SS-Obesturmbannführera Oskara...
07 mar 20230346
1919 – w Bitwie pod Torczynem z Ukraińcami zginął Leopold Lis-Kula - polski pułkownik Legionów, harcerz, jeden z najbardziej utalentowanych polskich oficerów.
Urodził się w 1896 r. Należał do starego rodu rycerskiego Kulów, a po matce był potomkiem sławnego pisarza i podróżnika Michała Czaykowskiego. Już w...
03 mar 20230305
1882 - we Lwowie urodził się Kazimierz Bartel - polski matematyk i polityk, premier Polski w latach 1926-30, rektor Politechniki Lwowskiej.
Ukończył szkołę podstawową w Stryju, potem Państwową Szkołę Przemysłową we Lwowie i Szkołę Realną. Studiował na Politechnice Lwowskiej, gdzie później podjął pracę. W 1913...
27 lut 20230577
1839 – w Wilnie Rosjanie rozstrzelali Szymona Konarskiego - działacza niepodległościowego, członka organizacji Młoda Polska i Stowarzyszenia Ludu Polskiego.
Szymon Konarski urodził się w 1808 r. we wsi Dobkiszki w pobliżu Sejn. Jego ojciec walczył w wojnie z Rosją i w Insurekcji Kościuszkowskiej, on sam z kolei w...
20 lut 20230411
1963 – zmarł książę Eustachy Sapieha - minister spraw zagranicznych II RP, polityk konserwatywny. Urodzony w 1881 r. w Biłce Szlacheckiej pod Lwowem.
W listopadzie 1918 r. stał na czele Komitetu Obrony Kresów Wschodnich. Potem walczył w wojnie polsko - bolszewickiej. Był przedstawicielem Polski na rokowania z Litwą w...
18 lut 20230547
1966 – zmarł Stanisław "Cat" Mackiewicz - publicysta, polityk, premier RP na uchodźstwie, konserwatysta ze stronnictwa "Żubrów Kresowych", monarchista.
Urodzony w 1896 r. Starszy brat pisarza Józefa Mackiewicza. Członek ZET i POW. Podczas wojny polsko - bolszewickiej 1919–1920 wstąpił ochotniczo do partyzanckiego...
14 lut 20230560
1919 – bitwa koło miasta Mosty (dziś Białoruś) rozpoczęła wojnę z bolszewikami. Polskie wojsko zatrzymało tu marsz na zachód oddziałów Armii Czerwonej.
Bolszewickie wojska podążały w ślad za wycofującymi się na zachód oddziałami niemieckimi. Polskie wojska w liczbie 12 szwadronów kawalerii, 12 batalionów...
09 lut 20235672
1943 – banda UPA zmasakrowała polską ludność wsi Parośla I na Wołyniu. Zginęło co najmniej 150 osób, w tym kobiety, dzieci i niemowlęta. Zbrodnia ta jest uznawana za początek Rzezi Wołyńskiej.
Polacy z Parośli trudnili się przeważnie rolnictwem i pracami w lesie. Wieś liczyła 42 zagrody. Nie spodziewali się...
