22 października w Historii Kresów

22 października 2013

1633 – wojna polsko-turecka: wojska hetmana polnego koronnego Stanisława Koniecpolskiego zatrzymały szturm Turków na Kamieniec Podolski.

Starcie to – zwane także Bitwą pod Paniowcami – było częścią wojny polsko – tureckiej, w której Turcy chcieli wykorzystać osłabienie Rzeczypospolitej, prowadzącej w tym czasie wojnę z Rosją. Tym razem czoła najeźdźcy musiał stawić hetman Stanisław Koniecpolski. I zrobił to skutecznie, rozbijając 4 lipca 1633 r. pod Sasowym Rogiem wspierające Turków oddziały tatarskie. Przy okazji odebrał im uprowadzonych wcześniej przez Tatarów polskich jeńców i sam z kolei wziął do niewoli wielu znacznych dowódców tatarskich.

Decydujące starcie nastąpiło jednak pod Kamieńcem Podolskim. Salwy polskiej artylerii zaskoczyły przeciwników i załamały ich szturm na warowny obóz polski. Po pewnym czasie Turcy i Tatarzy ponownie uderzyli na lewe skrzydło polskie, a wspierający ich Wołosi na prawe. Udało im się nawet wedrzeć na polskie pozycje, jednak w wyniku zaciekłej obrony zostali wyparci przez polskie wojska i ponieśli duże straty. Nie mogąc przełamać polskiej obrony dowodzący turecką armią Abazy-Pasza postanowił wycofać się w kierunku Dniestru. Tym samym kolejny najazd turecki na Polskę został odparty.

1772 – w Krystynopolu zmarł Franciszek Salezy Potocki – krajczy wielki koronny, wojewoda kijowski i wołyński. Najbogatszy magnat swego czasu, właściciel ogromnych dóbr na Ukrainie naddnieprzańskiej, stąd zwany „królikiem Rusi”. Urodzony w 1700 r. w Krystynopolu.

1914 – Józef Piłsudski wystąpił z inicjatywą powołania w Królestwie Polskim konspiracyjnej organizacji niepodległościowej: Polskiej Organizacji Wojskowej (POW).

1919 – w Prużanie urodziła się Raisa Żuk-Hryszkiewicz – białoruska działaczka niepodległościowa, żona Wincenta Hryszkiewicza. Ukończyła Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie. Zmarła w 2009 r.

1924 – zmarł Witold Jodko-Narkiewicz – polski działacz socjalistyczny, publicysta. W 1908 r. współorganizował z Władysławem Sikorskim Związek Walki Czynnej we Lwowie. W 1912 r. zakładał, a potem był sekretarzem Komisji Tymczasowej Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych – organizacji politycznej skupiającej partie działające w Galicji, opowiadające się za odzyskaniem przez Polskę niepodległości drogą czynnej walki. Był jednym z czterech polskich delegatów, obok Romana Dmowskiego, Ignacego Jana Paderewskiego i Władysława Grabskiego, którzy złożyli podpis pod Traktatem Wersalskim. Urodzony w 1864 r.

1939 – na okupowanych terenach wschodniej Polski władze sowieckie zorganizowały sfałszowane wybory do zgromadzeń ludowych Zachodniej Białorusi i Zachodniej Ukrainy.

1945 – napad UPA na Kuźminę i Birczę.

Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe – 22 października