„Mały Aniołek”

Niemiecki artysta, rzeźbiarz i rysownik Joachim Karsch  w latach 1933 – 1945 pracował i  tworzył w Gross Gandern (Gądków Wielki) na Ziemi Lubuskiej.

Wraz z żoną Lizbeth mieszkał wśród lasów, pól i łąk na kolonii u rolnika Regina. Zimową porą przebywał w Berlinie, gdzie  pracował jako nauczyciel w szkole zawodowej Textilschule i artystycznie tworzył w swoim atelier.

Oboje z żoną Lizbeth, która nazywała go „Jochen” bardzo lubili przebywać w Gross Gandern.

Joachim Karsch pochodził z Breslau (Wrocław), gdzie zamieszkiwała jego rodzina którą odwiedzał od czasu do czasu. Lizbeth natomiast jeździła do swojej mamy w Ostpreusen (Prusy Wschodnie).

Obserwując przyrodę i dużo czytając ( np. Ranke, Dostojewski), artysta znajdował w Gross Gandern inspirację swojej  twórczości.

Jego zaimprowizowane atelier znajdowało się w zaadoptowanym w tym celu zwierzęcym chlewie.

Artysta rzeźbił w drewnie, glinie i gipsie. Na podstawie glinianych i gipsowych rzeźb, przy wykorzystaniu wosku dokonywano w miejscowej cegielni wypalania z brązu i cynku. „Meine Lehmskizzen sind im Ziegeleiofen in Gandern”.

Oprócz rzeźb dużych rozmiarów, wykonywał małe, takie jak „Mały Aniołek“. „Ich arbeite kleine Lemskizzen die ich am 1 August, wenn in der Ziegelei wider gebracht wird, mitbrennen lassen will” (rok 1936).

Bardzo dużo szkicował węglem i ołówkiem.

Według oficjalnej wersji Joachim Karsch i jego żona Lizbeth popełnili samobójstwo w nocy z 10/11 lutego 1945 r. w Gross Gandern, nie chcąc rzekomo być wywiezionymi do ZSRR. Jego rzeźby miały ulec zniszczeniu. Czy rzeczywiście tak było, jak mówił niemiecki historyk Ranke, czy wszystko przepadło ?

Czy  pochodzący z Gądkowa Wielkiego (Gross Gandern)  „Mały Aniołek” to dzieło Joachima Karscha ?

Wykorzystano opracowanie udostępnione przez Piotra Skrzyńskiego:

„Briefe des Bildhauers Joachim Karsch aus den Jahren 1933 – 45. Herausgegeben von Fritz Sonntag, Berlin 1948. Gebr. Mann Verlag.

 

Stanisław Karlik