03 paź 2024581
1882 – we wsi Tymoszówka na Ukrainie Naddnieprzańskiej urodził się Karol Szymanowski - najwybitniejszy, obok Chopina i Moniuszki polski kompozytor, a także pianista i pedagog.
Szymanowscy mieszkali na Kresach od XVIII wieku. Rodzina matki kompozytora, z domu Taube, pochodziła z Kurlandii. Tymoszówkę Karol...
02 paź 2024527
1413 – w Horodle zawarto unię potwierdzającą ścisły związek Litwy z Polską, zrównanie szlachty obu krajów, wspólną politykę, sejmy, zjazdy, urzędy wojewodów i kasztelanów.
Na mocy Unii w Horodle 50 rodów bojarskich zostało przyjętych do polskich herbów szlacheckich. Równocześnie wprowadzono instytucję...
28 wrz 2024696
1939 - pod Szackiem na Wołyniu rozpoczęła się 3-dniowa zwycięska bitwa polskich żołnierzy z grupy KOP gen. Wilhelma Orlika-Rückemanna z sowiecką 52 Dywizją Strzelecką.
W chwili agresji sowieckiej na Polskę 17 września 1939 r. gen. Orlik-Rückemann dowodził nielicznymi siłami Korpusu Ochrony Pogranicza dozorującymi...
27 wrz 2024803
1605 – siły polsko-litewskie hetmana Jana Karola Chodkiewicza rozgromiły Szwedów w bitwie pod Kircholmem. To jedno z największych zwycięstw w historii Rzeczypospolitej.
Bitwa ta miała miejsce 25 km od Rygi, podczas wojny toczonej w latach 1600-1611 o Inflanty i tron Szwecji między polskim królem Zygmuntem III Wazą i...
25 wrz 2024659
1676 – rozpoczęła się 20-dniowa bitwa pod Żurawnem, ostatnie starcie wielkiej wojny polsko-tureckiej z lat 1672-76, zakończone polskim zwycięstwem i rozejmem 14 października.
20-tysięcznymi polskimi siłami dowodził król Jan III Sobieski, a 50-tysięcznymi siłami turecko-tatarskimi - Selim I Girej oraz Ibrahim...
24 wrz 2024965
Bitwa, a raczej kampania chocimska trwająca sześć tygodni, w której połączone siły polsko- kozackie skutecznie zagrodziły drogę armii turecko- tatarskiej, chcącej najechać Rzeczpospolitą.
1621 – w oblężonym przez Turków obozie pod Chocimiem zmarł hetman Jan Karol Chodkiewicz - jeden z wybitniejszych dowódców w...
20 wrz 20241252
1920 – rozpoczęła się Bitwa nad Niemnem - ostatnie wielkie starcie w wojnie polsko-bolszewickiej, zakończone ostatecznym rozgromieniem sowietów przez Wojsko Polskie.
Dziś kiedy mówi się o wojnie 1920 roku z bolszewikami przed oczami staje zazwyczaj obraz Bitwy Warszawskiej. Warto jednak pamiętać, że choć pod...
19 wrz 2024713
1939 - armia sowiecka zajęła Wilno po dwudniowej obronie miasta przez Polaków. Wziętych do niewoli obrońców wymordowano. 3 tygodnie później sowieci przekazali miasto Litwie.
Początkowo polska załoga Wilna liczyła ok. 14 tys. żołnierzy, z czego jedynie połowa miała broń. Pozostali to ochotnicy, zmobilizowani...
16 wrz 2024814
1920 – bohaterska bitwa polskiego batalionu z dwoma brygadami bolszewickimi pod Dytiatynem na północ od Stanisławowa. Jedna z bitew nazwanych Polskimi Termopilami.
Bitwa rozegrała się w czasie ofensywy 6 Armii gen. Stanisława Hallera w Galicji Wschodniej. Wycofujący się sowieci stawiali zaciekły opór i kontratakowali....
14 wrz 2024365
2000 – w Maisons-Laffitte pod Paryżem zmarł Jerzy Giedroyć - pochodzący z Kresów polski publicysta i działacz emigracyjny, legendarny redaktor paryskiej "Kultury".
Urodził się w Mińsku w 1906 r. w książęcym rodzie herbu Hippocentaurus. Był synem farmaceuty Ignacego Giedroycia i Franciszki Starzyckiej....
13 wrz 2024503
1854 – w Krzywonosach na Wileńszczyźnie urodził się Napoleon Nikodem Cybulski - polski lekarz, wybitny fizjolog, twórca elektroencefalografii i endokrynologii, odkrywca adrenaliny.
Był synem Józefa Napoleona herbu Prawdzic i Marcjanny z Hutorowiczów. Ukończył gimnazjum w Mińsku, studiował medycynę w Petersburgu. W...
10 wrz 2024993
1974 – zmarł Melchior Wańkowicz - wybitny pisarz i dziennikarz, ojciec polskiego reportażu. Pochodził z rodziny ziemiańskiej herbu Lis zasłużonej dla obrony polskości na Kresach.
Urodził się w 1892 r. w Kałużycach w powiecie ihumeńskim na Mińszczyźnie. Jego ojciec za udział w Powstaniu Styczniowym został zesłany na...