22 lipca w Historii Kresów

1654 – armia carska zdobyła broniony przez Rzeczpospolitą Mścisław dokonując tzw. Rzezi Trubeckiego. Rosjanie wymordowali 15 tys. mieszkańców, w tym kobiety i dzieci.

Wydarzenie to miało miejsce podczas wojny polsko-rosyjskiej z lat 1654-1667. Główne siły moskiewskie szły na Mińsk, a na południu wojska kniazia Aleksego Nikitycza Trubeckiego przystąpiły do szturmu Mścisławia. Miasta broniła okoliczna polska szlachta i mieszczanie pod wodzą Jana Statkiewicza. Część załogi miasta uciekła. Wśród obrońców poległ m.in. Aleksander Iwicki herbu Kuszaba.

Po zdobyciu Mścisławia Rosjanie wymordowali 15 tys. mieszkańców. Przy życiu pozostawili tylko 700 rzemieślników, których przesiedlono potem wgłąb Rosji. Po tej zbrodni pozostałych przy życiu mścisławian nazywano potem często „niedosiekami”. Wkrótce pod naporem wojsk moskiewskich padły także Witebsk i Mohylew.

1018 – Wyprawa Kijowska: w bitwie pod Wołyniem (obecnie Gródek) Bolesław Chrobry pokonał Jarosława Mądrego.

1727 – w Olekszycach niedaleko Grodna urodził się Ignacy Jakub Massalski – biskup wileński, działacz polityczny i religijny Wielkiego Księstwa Litewskiego, fizjokrata – krzewił naukę wśród chłopów, mecenas nauki i sztuki. Jego staraniami i za jego środki została zrekonstruowana katedra wileńska. Targowiczanin. W 1794 r. wywleczony z więzienia i powieszony bez sądu przez tłum warszawiaków.

1793 – II rozbiór Polski: deputacja sejmu grodzieńskiego obradującego pod lufami armat wojsk rosyjskich podpisała traktat z Rosją, w którym Rzeczpospolita zrzekła się województw mińskiego, kijowskiego, bracławskiego i podolskiego oraz części wileńskiego, nowogródzkiego, brzeskolitewskiego i wołyńskiego – łącznie 250 tys. km kw.

1881 – w Maksymówce koło Stanisławowa urodził się Bolesław Wieniawa-Długoszowski – polski generał, dyplomata, adiutant Józefa Piłsudskiego. Brał udział w przygotowaniu wyprawy wileńskiej w 1919 r. i kampanii kijowskiej w 1920 r., uczestniczył w Bitwie Warszawskiej. W trakcie wojny polsko – bolszewickiej dowodził także jednostkami kawalerii. Zginął śmiercią samobójczą w 1942 r. Przeczytaj więcej o tej barwnej postaci.

1917 – po tzw. kryzysie przysięgowym Niemcy aresztowali Józefa Piłsudskiego i Kazimierza Sosnkowskiego.

1921 – we Lwowie urodził się Michał Witwicki – polski architekt, konserwator zabytków. Ukończył szkołę we Lwowie. W 1939 r. uczestniczył w 6-dniowych walkach w obronie Lwowa jako członek ochotniczego oddziału dowodzonego przez gen. Mariana Januszajtisa-Żegotę. Uczestnik Powstania Warszawskiego. Zmarł w 2007 r.

1927 – w Drohobyczu urodził się Feliks Milan – polski wojskowy, żołnierz AK, współzałożyciel Związku Sybiraków, wiceprezes Stowarzyszenia Żołnierzy Kresowych Armii Krajowej „Wiano”. W 1945 r. był skazany na 15 lat katorgi za działalność na rzecz polskiej niepodległości. Do Polski wrócił w 1955 r. Zmarł w 2010 r.

1944 – Armia Krajowa rozpoczęła Akcję „Burza” we Lwowie. Celem akcji było opanowanie Lwowa polskimi siłami zbrojnymi przed wkroczeniem wojsk sowieckich, aby w ten sposób wystąpić w roli gospodarza terenu i zająć stanowisko liczącego się partnera w rozmowach z przedstawicielami wojsk sowieckich. Rozkazem z 5 lipca 1944 r. oddziały AK we Lwowie miały wyznaczone szczegółowe zadania i miejsca koncentracji.

Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe – 22 lipca