27 kwi 2025917
1584 – w Wilnie zmarł Mikołaj Radziwiłł Rudy herbu Trąby - hetman i kanclerz wielki litewski, świetny wódz - odniósł aż cztery wielkie zwycięstwa nad armią rosyjską.
Mikołaj Radziwiłł urodził się w 1512 r., był bratem królowej Polski Barbary Radziwiłłówny. W 1547 r. otrzymał od cesarza Karola V tytuł...
22 kwi 2025842
1794 - wybuchła Insurekcja Wileńska podczas Powstania Kościuszkowskiego. Na jej czele stanął Jakub Jasiński. Po zaciętej walce Polacy zdobyli miasto.
W Wilnie stacjonował silny garnizon rosyjski - 2 tys. żołnierzy i 19 armat. Wojsko polskie w mieście liczyło tylko ok. 400 ludzi. Mimo to, powstanie zakończyło się...
13 kwi 2025566
13 kwietnia przypada Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Jest on obchodzony w rocznicę opublikowania przez Niemców w 1943 roku informacji o odkryciu w ZSRR masowych grobów oficerów Wojska Polskiego zamordowanych przez NKWD w 1940 roku.
Wiosną 1940 roku NKWD wymordowało z motywów politycznych blisko 22 tysiące...
08 kwi 2025765
1909 – zmarła Helena Modrzejewska - aktorka uważana za jedną z najpiękniejszych kobiet swojej epoki. Na dużej scenie debiutowała we Lwowie, występowała też w innych kresowych teatrach.
Urodziła się w 1840 r. w Krakowie. Właściwie nazywała się Jadwiga Helena Misel, a po ślubie Chłapowska. Na Kresach występowała...
05 kwi 2025885
1934 – w Wilnie urodził się Bohdan (Jerzy Bogusław) Poręba - reżyser filmowy i teatralny, polityk, publicysta. Autor słynnych filmów "Hubal", "Polonia Restituta", "Gniewko, syn Rybaka".
Ojciec Bohdana Poręby był oficerem Legionów Polskich, a potem Wojska Polskiego i Armii Krajowej, matka była nauczycielką. W 1945 r....
29 mar 2025946
1943 - Niemcy rozpoczęli prace ekshumacyjne w Katyniu. Kierował nimi wrocławski profesor Gerhard Buhtz.
Przypomnijmy, że masowe groby ofiar sowieckich zbrodni na polskich oficerach w Katyniu odkryli już w październiku 1941 roku dwaj polscy robotnicy przymusowi z niemieckiej Organizacji Todt na podstawie informacji od...
28 mar 2025687
1842 – otwarto Teatr Skarbkowski we Lwowie - największy teatr ówczesnej Europy. Jego widownia mieściła 1460 osób.
Siedzibą teatru był klasycystyczny gmach ufundowany przez hrabiego Stanisława Skarbka. Budynek spoczywał na 16 tysiącach bali dębowych przywiezionych z majątków hrabiego. Mieszkali także m.in. Artur...
27 mar 2025539
1806 – w Krechowicach urodził się August Bielowski - poeta i historyk. Dyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Zmarł w 1876 r. we Lwowie. Pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim.
Często podróżował do Rosji, Austrii i Niemiec, gdzie w archiwach i bibliotekach wyszukiwał źródła do dziejów Polski. Był...
21 mar 2025672
1799 – w Pawołoczy koło Berdyczowa urodził się Franciszek Kowalski - polski poeta, walczył w Powstaniu Listopadowym w Legii Litewsko-Wołyńskiej.
W czasie Powstania brał udział w obronie Zamościa, po jego upadku więziony w Kamieńcu Podolskim. Autor tekstu pieśni "Tam na błoniu błyszczy kwiecie" ("Ułan na...
15 mar 20251135
1945 - rozpoczęła się wielka pacyfikacja Polaków przez sowieckie NKWD na Grodzieńszczyźnie i koło Mołodeczna. Przez 2 miesiące aresztowano 7.245 osób, z których 109 rozstrzelano na miejscu.
Zbrodni dokonały 6 i 10 dywizja NKWD. Była to już druga pacyfikacja Polaków przez NKWD na tych terenach po tzw. "wyzwoleniu"....
07 mar 2025644
1919 – w Bitwie pod Torczynem z Ukraińcami zginął Leopold Lis-Kula - polski pułkownik Legionów, harcerz, jeden z najbardziej utalentowanych polskich oficerów.
Urodził się w 1896 r. Należał do starego rodu rycerskiego Kulów, a po matce był potomkiem sławnego pisarza i podróżnika Michała Czaykowskiego. Już w...
06 mar 2025567
1909 - w Mostach Wielkich koło Lwowa urodził się Włodzimierz Puchalski - przyrodnik, podróżnik, fotograf, reżyser filmów przyrodniczych, autor określenia "bezkrwawe łowy".
Jak czytamy w Wikipedii, swój pierwszy aparat fotograficzny Włodzimierz Puchalski otrzymał w wieku 14 lat od dziadka. Pasję fotografowania...
