19 wrz 2025822
1939 - armia sowiecka zajęła Wilno po dwudniowej obronie miasta przez Polaków. Wziętych do niewoli obrońców wymordowano. 3 tygodnie później sowieci przekazali miasto Litwie.
Początkowo polska załoga Wilna liczyła ok. 14 tys. żołnierzy, z czego jedynie połowa miała broń. Pozostali to ochotnicy, zmobilizowani...
16 wrz 2025963
1920 – bohaterska bitwa polskiego batalionu z dwoma brygadami bolszewickimi pod Dytiatynem na północ od Stanisławowa. Jedna z bitew nazwanych Polskimi Termopilami.
Bitwa rozegrała się w czasie ofensywy 6 Armii gen. Stanisława Hallera w Galicji Wschodniej. Wycofujący się sowieci stawiali zaciekły opór i kontratakowali....
14 wrz 2025500
2000 – w Maisons-Laffitte pod Paryżem zmarł Jerzy Giedroyć - pochodzący z Kresów polski publicysta i działacz emigracyjny, legendarny redaktor paryskiej "Kultury".
Urodził się w Mińsku w 1906 r. w książęcym rodzie herbu Hippocentaurus. Był synem farmaceuty Ignacego Giedroycia i Franciszki Starzyckiej....
13 wrz 2025692
1854 – w Krzywonosach na Wileńszczyźnie urodził się Napoleon Nikodem Cybulski - polski lekarz, wybitny fizjolog, twórca elektroencefalografii i endokrynologii, odkrywca adrenaliny.
Był synem Józefa Napoleona herbu Prawdzic i Marcjanny z Hutorowiczów. Ukończył gimnazjum w Mińsku, studiował medycynę w Petersburgu. W...
10 wrz 20251171
1974 – zmarł Melchior Wańkowicz - wybitny pisarz i dziennikarz, ojciec polskiego reportażu. Pochodził z rodziny ziemiańskiej herbu Lis zasłużonej dla obrony polskości na Kresach.
Urodził się w 1892 r. w Kałużycach w powiecie ihumeńskim na Mińszczyźnie. Jego ojciec za udział w Powstaniu Styczniowym został zesłany na...
09 wrz 2025302
Odbierając nam Kresy Wschodnie, dokonano operacji na żywym organizmie, wycinając Polsce część mózgu. Kto wie, czy nie tę najlepszą. Straciliśmy pół geniuszu, pół pamięci i większość wyobraźni.
Wyobraźmy sobie dawną Polskę bez Lwowa, Wilna i Grodna. Bez Mickiewicza i Słowackiego. Bez Banacha, Ulama, Lema....
09 wrz 20251029
Ambasador Ukrainy w Polsce Wasyl Bodnar oczekuje, że w polskich szkoła język ukraiński będzie nauczany jako język obcy.
Jak podkreśla w obszernym artykule na Facebooku Bodnar, w ostatnich tygodniach w polskim dyskursie publicznym nasiliła się retoryka niechętna wobec Ukraińców. Jak zauważa, coraz częściej dotyczy to nie...
09 wrz 2025806
1698 – hetman Feliks Kazimierz Potocki pokonał ponad dwukrotnie liczniejszych Tatarów pod Podhajcami. Była to ostatnia zwycięska bitwa wojska polskiego z Tatarami.
Wiedząc o planowanej wyprawie polskiego króla Augusta II Mocnego na Mołdawię przeciwko Turkom, 14-tysięczna armia tatarska Kapłana-Gireja uderzyła jako...
08 wrz 2025948
1514 – pod Orszą wojska Polski i Litwy pod wodzą Konstantego Ostrogskiego rozgromiły 3-krotnie liczniejszych Rosjan. To jedno z największych zwycięstw w historii polskiego oręża.
Ta pamiętna bitwa - jedna z trzech zwycięskich bitew, które w XVI w. stoczyliśmy pod Orszą z Rosjanami (1508, 1514, 1564) - miała miejsce...
07 wrz 20251195
1929 – terroryści z Ukraińskiej Organizacji Wojskowej wysadzili w powietrze budynek dyrekcji lwowskich Targów Wschodnich. Trzy osoby zostały ranne.
Targi Wschodnie były coroczną wystawą przemysłu polskiego i zagranicznego organizowaną we Lwowie w latach 1921-1938. Dzięki nim Lwów stał się ważnym centrum...
04 wrz 20251136
1809 – w Krzemieńcu urodził się Juliusz Słowacki herbu Leliwa - jeden z trzech najwybitniejszych polskich poetów romantycznych i Wieszczów Narodowych, dramaturg i filozof.
Był synem Euzebiusza Słowackiego, profesora literatury w Liceum Krzemienieckim i na Uniwersytecie Wileńskim. Matką poety była Salomea z...
02 wrz 2025600
1883 – urodził się Rudolf Weigl - polski biolog, profesor Uniwersytetu Lwowskiego, wynalazca pierwszej skutecznej szczepionki przeciw tyfusowi plamistemu.
Profesor Weigl był prekursorem zastosowania owadów, głównie wszy odzieżowej, jako zwierzęcia laboratoryjnego do hodowli zarazka tyfusu. Sławę przyniosła mu akcja...