09 lut 20251261
1943 – banda UPA zmasakrowała polską ludność wsi Parośla I na Wołyniu. Zginęło co najmniej 150 osób, w tym kobiety, dzieci i niemowlęta. Zbrodnia ta jest uznawana za początek Rzezi Wołyńskiej.
Polacy z Parośli trudnili się przeważnie rolnictwem i pracami w lesie. Wieś liczyła 42 zagrody. Nie spodziewali się...
08 lut 2025846
1951 – w więzieniu na warszawskim Mokotowie został rozstrzelany major Zygmunt Szendzielarz "Łupaszka" - legendarny dowódca 5 Wileńskiej Brygady AK zwanej też "Brygadą Śmierci".
Ten najbardziej chyba znany z Żołnierzy Wyklętych urodził się w 1910 r. w Stryju jako najmłodszy syn Karola Szendzielarza i Eufrozyny z...
29 sty 20251012
1655 – krwawa bitwa pod Ochmatowem z Rosjanami i Kozakami zakończona zwycięstwem wojsk polskich pod wodzą hetmanów Stanisława "Rewery" Potockiego i Stanisława Lanckorońskiego. Poległo 9 tys. Rosjan.
Była to jedna z najstraszniejszych bitew polsko - rosyjskiej wojny z lat 1654-1667, toczona na siarczystym mrozie....
25 sty 2025858
1804 – w Giejstunach koło Oszmiany urodził się Antoni Edward Odyniec - polski poeta, pamiętnikarz, tłumacz, autor "Pieśni Filaretów".
Studiował prawo na Uniwersytecie Wileńskim. W 1824 r. napisał "Pieśń Filaretów" a w następnym roku swój pierwszy zbiór utworów. Potem przez pewien czas mieszkał w Warszawie i w...
24 sty 2025843
1843 – została założona Politechnika Lwowska - najstarsza po szkole górniczej w Kielcach polska uczelnia techniczna.
Od założenia do otwarcia Politechniki Lwowskiej 4 listopada 1844 r. minęły jednak prawie dwa lata. Wtedy zresztą nazywała się inaczej - Akademia Techniczna we Lwowie i miała 6 katedr: Matematyki,...
12 sty 2025935
1915 – utworzono Legion Puławski - polski oddział liczący ok. tysiąca ochotników, walczący w czasie I wojny w składzie armii rosyjskiej przeciwko Niemcom.
Legion zaczęto tworzyć już w 1914 r. pod auspicjami Komitetu Narodowego Polskiego kierowanego przez Romana Dmowskiego, jednak w lutym 1915 r. rolę tę przejął...
11 lis 2024547
Do wolnego kraju po 123 latach niewoli wiodły procesy trwające przez pokolenia — wychowanie w duchu patriotycznym, przekazywanie historii, ale także kształcenie kadr i elit narodowych. Duże znaczenie miały także powstania – choć nieudane, zasiały ziarno, z którego kiełkowało uwielbienie wolności. Z takiego właśnie...
29 paź 2024912
1611 - Hołd Ruski - największy triumf Rzeczypospolitej. Na zamku w Warszawie car Rosji Wasyl Szujski, patriarcha Filaret, kniaziowie Dymitr i Iwan ukorzyli się przed polskim królem.
Na Zamku Królewskim w Warszawie, w czasie wspólnego posiedzenia Sejmu i Senatu, w obecności króla Zygmunta III Wazy, prymasa, biskupów i...
17 paź 2024781
1865 – w Oszmianie urodził się Lucjan Żeligowski - generał znany z tzw. Buntu Żeligowskiego w 1920 r., gdy z 1 Dywizją Litewsko - Białoruską odzyskał Wileńszczyznę dla Polski.
Jego ojciec - Gustaw był powstańcem styczniowym, który wraz z matką Lucjana - Władysławą z Traczewskich został zesłany na Syberię,...
14 paź 2024824
1942 – formalnie powstała Ukraińska Powstańcza Armia - faszystowska ludobójcza formacja zbrojna stworzona przez frakcję banderowską Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów odpowiedzialna za zamordowanie co najmniej 120 tys. cywilnych Polaków na Kresach, w tym kobiet i dzieci.
Pierwszym dowódcą UPA był Dmytro...
02 paź 2024526
1413 – w Horodle zawarto unię potwierdzającą ścisły związek Litwy z Polską, zrównanie szlachty obu krajów, wspólną politykę, sejmy, zjazdy, urzędy wojewodów i kasztelanów.
Na mocy Unii w Horodle 50 rodów bojarskich zostało przyjętych do polskich herbów szlacheckich. Równocześnie wprowadzono instytucję...
29 wrz 20241274
1951 – w więzieniu mokotowskim zmarł płk Aleksander Krzyżanowski "Wilk" - komendant Okręgu Wileńskiego AK, żołnierz Dowbora-Muśnickiego, walk z bolszewikami i Września'39.
Urodził się w 1895 r. w Briańsku w Rosji - syn Jakuba i Zofii Wilamowskiej-Knobelsdorf. Uczył się w gimnazjum w Homlu, studiował w...