14 sty 20250712
1770 - urodził się książę Adam Jerzy Czartoryski - mąż stanu Królestwa Polskiego i Powstania Listopadowego, zasłużony dla polskich szkół na Kresach.
Pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych Rosji (1804-1806) i senatora-wojewody Królestwa Polskiego. W 1803 r. car Aleksander I mianował go kuratorem wileńskiego...
09 sty 20250395
Cztery dni później sowieci przypuścili szturm na wieżę telewizyjną bronioną przez cywilów litewskich, skąd nadawano program niepodległej Litwy. Zginęło wtedy 14 osób.
1801 – we wsi Brzostowica Wielka koło Grodna urodził się Józef Kowalewski - polski orientalista, badacz języka mongolskiego i lamaizmu....
21 gru 20240695
1939 – na terenach RP zajętych przez ZSRR wycofano z obiegu polskiego złotego bez możliwości wymiany na nowo wprowadzonego rubla. Miliony Polaków straciły oszczędności.
1574 – urodził się Piotr Mohyła - prawosławny metropolita kijowski uznany za świętego.
1686 – król Jan III Sobieski zaprzysiągł we...
07 gru 20240651
1881 – w Naczy koło Nowogródka urodził się Marian Falski - polski pedagog, działacz oświatowy, autor najpopularniejszego polskiego Elementarza. Zmarł w 1974 r.
1550 – koronacja Barbary Radziwiłłówny - żony polskiego króla Zygmunta Augusta.
1863 – w Wilnie zmarł Onufry Pietraszkiewicz - polski poeta,...
07 lis 20240355
1790 – w Żyrmunach (dzisiejsza Białoruś) urodził się Karol Podczaszyński - polski architekt, profesor Uniwersytetu Wileńskiego. Studiował na Cesarskim Uniwersytecie Wileńskim.
Podczaszyński był także pierwszym Polakiem studiującym architekturę w Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu. Autor m.in. przebudowy...
10 wrz 20240362
Muzeum Adama Mickiewicza przy Uniwersytecie Wileńskim zostało zamknięte. Ale spokojnie, tylko na czas remontu. Miejsce, w którym polski wieszcz mieszkał i pisał poemat „Grażyna” jest w złym stanie technicznym. Ostatni remont przeprowadzono prawie 50 lat temu.
Założone w 1911 roku Muzeum Adama Mickiewicza przy...
11 sie 202431295
1937 - szef NKWD Nikołaj Jeżow wydał rozkaz 00485 rozpoczęcia Operacji Polskiej - zgładzenia Polaków z Ukrainy i Białorusi sowieckiej. Zamordowano 111 tys., wywieziono 130 tys.
Operacja Polska NKWD była pierwszą w historii centralnie zaplanowaną zbrodnią ludobójczą w stosunku do jednego narodu....
31 lip 20240868
1953 – zmarł Kornel Makuszyński - urodzony w Stryju polski prozaik, poeta i publicysta znany przede wszystkim jako autor „Przygód Koziołka Matołka”.
Ukończył filologię na Uniwersytecie we Lwowie. Był członkiem Polskiej Akademii Literatury. Pierwsze wiersze opublikował w lwowskim dzienniku „Słowo Polskie”...
19 lip 20240708
1855 – w Kochaczynie pod Orszą zmarł Tomasz Zan - polski poeta i przyrodnik, współzałożyciel Towarzystwa Filomatów, Związku Promienistych, prezes Zgromadzenia Filaretów.
Urodził się w 1796 r. w Miasocie koło Mołodeczna. Jego dziadek był burmistrzem Radoszkowicz. Przez 5 lat Tomasz Zan uczył się w gimnazjum w...
15 lip 20240708
1410 – pod Grunwaldem armia polsko-litewska króla Władysława II Jagiełły rozgromiła Krzyżaków, łamiąc na zawsze potęgę tego rycerskiego zakonu.
W centrum obrazu Jana Matejki widzimy jednak nie Jagiełłę tylko Wielkiego Księcia Witolda. Jest to zgodne z prawdą historyczną o tyle, że faktycznie brał on...
07 lip 20240901
1944 – początek operacji "Ostra Brama" w ramach akcji "Burza". Oddziały AK podjęły próbę wyzwolenia Wilna od Niemców by wystąpić wobec sowietów w roli gospodarza terenu.
Pomysłodawcą operacji "Ostra Brama" był był szef Okręgu Nowogródzkiego AK Maciej Kalenkiewicz "Kotwicz". Plan operacji zakładał zdobycie Wilna...
24 cze 20242704
1838 – urodził się Jan Matejko - genialny malarz historyczny, autor wielu obrazów "kresowych" - Batory pod Pskowem, Rejtan, Unia Lubelska, Chrzest Litwy, Śluby Jana Kazimierza.
Najbardziej znane arcydzieła Matejki to oczywiście Bitwa pod Grunwaldem, Hołd pruski, Konstytucja 3 Maja, Kościuszko pod Racławicami, Sobieski...