11 lut 2025730
1972 – na emigracji w Anglii zmarł Marian Hemar - polski pisarz, satyryk, komediopisarz, dramaturg, tłumacz poezji, autor tekstów piosenek, urodzony w 1901 r. we Lwowie.
Studiował medycynę i filozofię na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. W czasie II wojny walczył m.in. pod Tobrukiem. Po wojnie pozostał w Londynie,...
09 lut 20251261
1943 – banda UPA zmasakrowała polską ludność wsi Parośla I na Wołyniu. Zginęło co najmniej 150 osób, w tym kobiety, dzieci i niemowlęta. Zbrodnia ta jest uznawana za początek Rzezi Wołyńskiej.
Polacy z Parośli trudnili się przeważnie rolnictwem i pracami w lesie. Wieś liczyła 42 zagrody. Nie spodziewali się...
07 lut 2025831
1876 – w Łętowie-Dębie urodził się Romuald Jałbrzykowski - arcybiskup metropolita wileński (1926–1955). Asystował prymasowi Polski w koronacji obrazu Matki Boskiej Ostrobramskiej.
Ukończył Akademię Duchowną w Petersburgu. Posługę duszpasterską rozpoczynał w 1902 r. jako wykładowca Seminarium Duchownego w...
30 sty 2025724
1930 – we Lwowie zmarł Benedykt Dybowski - polski przyrodnik, badacz Azji, profesor Uniwersytetu Lwowskiego. Przez ludy całej Syberii nazywany Dobrym Białym Bogiem.
Urodził się w 1833 r. w Adamarynie w Guberni Mińskiej w majątku swojej matki Salomei Pszyszeckiej. Studia ukończył na Uniwersytecie Dorpackim w dzisiejszej...
29 sty 20251012
1655 – krwawa bitwa pod Ochmatowem z Rosjanami i Kozakami zakończona zwycięstwem wojsk polskich pod wodzą hetmanów Stanisława "Rewery" Potockiego i Stanisława Lanckorońskiego. Poległo 9 tys. Rosjan.
Była to jedna z najstraszniejszych bitew polsko - rosyjskiej wojny z lat 1654-1667, toczona na siarczystym mrozie....
23 sty 2025739
1889 – zmarł Ignacy Domeyko herbu Dangiel - polski geolog i mineralog światowej sławy. Badacz Ameryki Południowej. Pierwowzór Żegoty z III części "Dziadów" Adama Mickiewicza.
To zdumiewające, że postać tego wielkiego Polaka i uczonego jest o wiele lepiej znana w odległym Chile niż we własnej ojczyźnie. Urodził...
21 sty 2025587
1940 – wybuchło powstanie przeciw sowietom w Czortkowie - pierwszy zryw zbrojny Polaków na Kresach pod sowiecką okupacją. Wielu powstańców schwytało i zamordowało NKWD.
W odpowiedzi na nasilające się represje pod sowiecką okupacją, w październiku 1939 r. powstała w Czortkowie konspiracyjna polska organizacja...
16 sty 2025732
1826 - w Szostakowie na Grodzieńszczyźnie urodził się Romuald Traugutt - polski generał, przywódca Powstania Styczniowego, symbol walki Polaków o niepodległość, stracony przez Rosjan na stokach warszawskiej Cytadeli.
Wielki wpływ na jego wychowanie miała babka - Justyna Błocka, która od najmłodszych lat wpajała mu...
15 sty 20251016
1944 - 27 Wołyńska Dywizja Piechoty Armii Krajowej rozpoczęła Akcję "Burza" na Wołyniu przeciwko wojskom niemieckim.
W okresie od stycznia do czerwca 1944 r. w operacji tej wzięło udział 6,5 tys. żołnierzy AK. Dywizja stoczyła ponad 100 walk z Niemcami. Poległo ponad 600 polskich partyzantów. Straty wroga -...
11 sty 20251009
1582 – biskup wileński Jerzy Radziwiłł założył w Wilnie Seminarium Duchowne, które działało tu do likwidacji przez sowietów w 1945 r.
Przez dwa wieki seminarium mieściło się w pałacu biskupim. Nauka trwała cztery lata, a klerycy byli także słuchaczami Uniwersytetu Wileńskiego. W 1774 r. biskup Masalski...
10 sty 2025665
1919 – w Wilnie zmarł Antoni Wiwulski - polski architekt, rzeźbiarz. Autor m.in. wileńskiego Pomnika Trzech Krzyży.
Urodzony w 1877 r. Był pierwszym architektem i rzeźbiarzem pochodzącym z Litwy, który na przełomie XIX i XX wieku ukończył Wyższą Szkołę Techniczną w Wiedniu oraz Państwową Wyższą Szkołę Sztuk...
01 sty 2025789
1922 – we Lwowie urodził się Andrzej Hiolski – słynny baryton operowy.
Przed wojną ukończył VI Gimnazjum im. Stanisława Staszica we Lwowie. Studiował śpiew w Konserwatorium Polskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie pod kierunkiem Heleny Oleskiej i Adama Didura. W czasie wojny pracował fizycznie, a przed ponownym...