14 lip 20251037
1894 – we Lwowie rozegrano pierwszy oficjalny mecz piłkarski na ziemiach polskich - "Sokoła" Lwów z "Sokołem" Kraków. Zwyciężył Lwów 1:0. Gola strzelił Włodzimierz Chomicki.
Ten pierwszy mecz w historii polskiej piłki nożnej odbył się na specjalnie do tego przygotowanym boisku w Parku Stryjskim, o...
07 lip 20251081
1944 – początek operacji "Ostra Brama" w ramach akcji "Burza". Oddziały AK podjęły próbę wyzwolenia Wilna od Niemców by wystąpić wobec sowietów w roli gospodarza terenu.
Pomysłodawcą operacji "Ostra Brama" był był szef Okręgu Nowogródzkiego AK Maciej Kalenkiewicz "Kotwicz". Plan operacji zakładał zdobycie Wilna...
21 cze 20251133
1768 – Rzeź Humańska - Kozacy i ruskie chłopstwo (tzw. koliszczyzna) wymordowali 20 tys. Polaków i Żydów, którzy schronili się w Humaniu. Wśród ofiar było wiele kobiet i dzieci.
Dziesiątki zniszczonych miast, setki spalonych wiosek i stosy trupów - to jedna z najczarniejszych kart w historii Ukrainy. Według...
12 cze 2025784
1611 - w nocy z 12 na 13 czerwca polska armia ruszyła do ostatecznego szturmu na oblegany od 20 miesięcy potężny Smoleńsk, zdobywając go następnego dnia po krwawej walce.
W tamtych czasach Smoleńsk uchodził za twierdzę nie do zdobycia - jego grube na 6 metrów, wysokie nawet na 19 metrów i ciągnące się na...
26 maj 20251045
1648 – Powstanie Chmielnickiego: w wyniku nieudolnego dowodzenia wojska polskie poniosły klęskę w bitwie z Kozakami i Tatarami pod Korsuniem.
7-tysięczna armia polska dowodzona przez hetmanów Mikołaja Potockiego i Marcina Kalinowskiego stanęła pod Korsuniem warownym obozem i została zaatakowana przez 20-tysięczne siły...
03 maj 20253169
Pamięć o tym wielkim i ważnym akcie prawnym to nie tylko deklaracje, rezolucje i manifestacje. To również konkretne upamiętnienia, mające swoją formę architektoniczną, a także nazewnictwo utrwalone w przestrzeni publicznej. Mianem Konstytucji 3 Maja nazywano ulice i place w kresowych miastach i miasteczkach: na Białorusi...
12 kwi 2025849
1908 – we Lwowie ukraiński student zastrzelił Andrzeja Kazimierza Potockiego - polskiego polityka, Namiestnika Galicji w latach 1903-1908, marszałka Sejmu Krajowego Galicji.
Andrzej Potocki urodził się w 1861 r. Był jednym z największych właścicieli ziemskich i fabryk w Galicji i Królestwie Polskim. Jako polityk...
18 mar 2025794
1921 - Polska podpisała w Rydze traktat z Rosją i Ukrainą sowiecką kończący wojnę polsko - bolszewicką i wytyczający granicę wschodnią II RP.
Traktat Ryski uregulował stosunki odrodzonej Rzeczypospolitej z jej wschodnim sąsiadem (formalnie także z Ukrainą sowiecką), przy czym Rosja sowiecka zawierała Traktat...
08 mar 2025921
1822 – urodził się Ignacy Łukasiewicz - wynalazca lampy naftowej, pionier przemysłu naftowego. To w jego lwowskiej aptece w 1853 r. po raz pierwszy na świecie rozbłysła lampa naftowa.
Nie ulega wątpliwości, że ten wielki człowiek Kresów zmienił losy ludzkiej cywilizacji. Jego lampa była kilkakrotnie wydajniejsza od...
28 lut 2025774
1944 – z niemieckiej inspiracji jeden z batalionów Galizisches SS Freiwilligen Regiment 4. wraz z oddziałem UNS dokonał masakry polskiej ludności we wsi Huta Pieniacka. Zginęło od 800 do 1200 Polaków.
W Hucie Pieniackiej ukraińscy zbrodniarze spalili 172 gospodarstwa. Ludność - dzieci, kobiety, starców - palono...
27 lut 20251142
1839 – w Wilnie Rosjanie rozstrzelali Szymona Konarskiego - działacza niepodległościowego, członka organizacji Młoda Polska i Stowarzyszenia Ludu Polskiego.
Szymon Konarski urodził się w 1808 r. we wsi Dobkiszki w pobliżu Sejn. Jego ojciec walczył w wojnie z Rosją i w Insurekcji Kościuszkowskiej, on sam z kolei w...
29 sty 20251042
1655 – krwawa bitwa pod Ochmatowem z Rosjanami i Kozakami zakończona zwycięstwem wojsk polskich pod wodzą hetmanów Stanisława "Rewery" Potockiego i Stanisława Lanckorońskiego. Poległo 9 tys. Rosjan.
Była to jedna z najstraszniejszych bitew polsko - rosyjskiej wojny z lat 1654-1667, toczona na siarczystym mrozie....