25 sie 2025847
2002 – zmarła hrabina Karolina Lanckorońska herbu Zadora - polska historyk sztuki związana z Kresami, działaczka polonijna niezwykle zasłużona dla polskiej kultury narodowej.
Urodziła się w 1898 r. Była córką hrabiego Karola Lanckorońskiego i jego trzeciej żony Małgorzaty von Lichnowsky. Studiowała w Wiedniu,...
21 sie 2025422
1944 - w Surkontach na skraju Puszczy Bersztowskiej zginął w walce z Armią Czerwoną ppłk Maciej Kalenkiewicz "Kotwicz" - dowódca Nowogródzkiego Okręgu AK.
Urodził się w 1906 r. w Pacewiczach koło Wołkowyska w rodzinie późniejszego posła na Sejm Jana Kalenkiewicza i Heleny z Zawadzkich. Ukończył m.in. Gimnazjum...
17 sie 20251110
1920 – pod Zadwórzem 330 polskich obrońców Lwowa dowodzonych przez kapitana Bolesława Zajączkowskiego stoczyło heroiczną bitwę z 10-krotnie liczniejszymi bolszewikami.
Bitwa pod Zadwórzem rozegrała się 33 kilometry od Lwowa. Celem młodych obrońców za zgrupowania Romana Abrahama było opóźnienie marszu na miasto...
06 sie 20251165
1657 – w Czehryniu zmarł Bohdan Chmielnicki - ukraiński hetman kozacki, przywódca powstania przeciwko Rzeczypospolitej w latach 1648-1654, bohater narodowy Ukrainy.
O kolejnych bitewnych epizodach Powstania Chmielnickiego piszemy przy okazji innych dat w naszym kalendarium. Tu zaś pokrótce streścimy tylko drogę...
25 cze 20251542
1941 – litewscy zbrodniarze i niemiecka Sipo zamordowali w Kownie 3.800 Żydów. Był to największy z pogromów dokonanych z udziałem Litwinów w czasie II wojny światowej.
Inspiratorem pogromu był dowódca Einsatzgruppe A - Franz Stahlecker, zaś mordem dowodził szef miejscowych litewskich oddziałów...
25 maj 20251411
1948 – w więzieniu na Rakowieckiej w Warszawie UB zamordowało rotmistrza Witolda Pileckiego - wielkiego bohatera AK i podziemia antysowieckiego, obrońcę Kresów.
Urodził się w 1901 r. w Karelii, gdzie jego rodzina była przesiedlona za udział w Powstaniu Styczniowym. Wychowywał się w Wilnie, tam zdał maturę i...
13 maj 20251669
1944 – w bitwie pod Murowaną Oszmianką Armia Krajowa rozgromiła kolaboracyjny Litewski Korpus Lokalny biorąc do niewoli blisko 400 jeńców.
Atak na garnizon litewski był reakcją AK na liczne zbrodnie popełniane przez oddziały litewskie na polskiej ludności Wileńszczyzny. W nocy z 13 na 14 maja 1944 r. 600-osobowe...
07 kwi 2025768
1962 – zmarł Walerian Czuma - generał, legionista, dowódca obrony Warszawy w 1939 r. Walczył pod Kaniowem i wspólnie z admirałem Kołczakiem przeciwko bolszewikom na Syberii.
Urodził się w 1890 r. W młodości wstąpił do polskich Drużyn Strzeleckich. W czasie I wojny dowodził batalionem Legionów, z którym w 1918...
07 mar 2025645
1919 – w Bitwie pod Torczynem z Ukraińcami zginął Leopold Lis-Kula - polski pułkownik Legionów, harcerz, jeden z najbardziej utalentowanych polskich oficerów.
Urodził się w 1896 r. Należał do starego rodu rycerskiego Kulów, a po matce był potomkiem sławnego pisarza i podróżnika Michała Czaykowskiego. Już w...
06 mar 2025578
1909 - w Mostach Wielkich koło Lwowa urodził się Włodzimierz Puchalski - przyrodnik, podróżnik, fotograf, reżyser filmów przyrodniczych, autor określenia "bezkrwawe łowy".
Jak czytamy w Wikipedii, swój pierwszy aparat fotograficzny Włodzimierz Puchalski otrzymał w wieku 14 lat od dziadka. Pasję fotografowania...
16 sty 2025790
1826 - w Szostakowie na Grodzieńszczyźnie urodził się Romuald Traugutt - polski generał, przywódca Powstania Styczniowego, symbol walki Polaków o niepodległość, stracony przez Rosjan na stokach warszawskiej Cytadeli.
Wielki wpływ na jego wychowanie miała babka - Justyna Błocka, która od najmłodszych lat wpajała mu...
24 gru 2024699
1798 - w Zaosiu lub w Nowogródku urodził się Adam Bernard Mickiewicz - największy polski poeta, wieszcz narodowy.
Jego ojcem był Mikołaj Mickiewicz herbu Poraj, adwokat sądowy w Nowogródku i komornik miński, matka - Barbara z Majewskich, córka ekonoma z pobliskiego Czombrowa, pochodząca z konwertowanej na...
