05 sie 2025626
1772 – I rozbiór Polski: w Petersburgu Rosja, Prusy i Austria podpisały traktaty rozbiorowe ustalające granice zaborów. Polska straciła 211 tys. km kw. terytorium i 4,5 mln ludności.
W wyniku I Rozbioru Austria zawłaszczyła całą południową Polskę po Zbrucz ze Lwowem, ale bez Krakowa, a już dwa lata wcześniej...
31 lip 20251033
1953 – zmarł Kornel Makuszyński - urodzony w Stryju polski prozaik, poeta i publicysta znany przede wszystkim jako autor „Przygód Koziołka Matołka”.
Ukończył filologię na Uniwersytecie we Lwowie. Był członkiem Polskiej Akademii Literatury. Pierwsze wiersze opublikował w lwowskim dzienniku „Słowo Polskie”...
27 lip 2025567
1990 – Rada Najwyższa Białorusi przyjęła deklarację o suwerenności republiki.
Zgodnie z deklaracją, Białoruś stała się suwerennym państwem, które przyznawało sobie prawo do decydowania o swoich losach i wybierania własnych przywódców. Ogłoszono, że państwowym językiem będzie białoruski. 25 sierpnia 1991 r....
25 lip 2025593
1908 – we Lwowie urodził się Stanisław Kasznica - podpułkownik i ostatni Komendant Główny Narodowych Sił Zbrojnych, zamordowany w więzieniu przez UB w 1948 roku.
Był synem Stanisława Kasznicy - wykładowcy prawa i senatora II RP, więzionego wcześniej przez carat na Pawiaku i w Cytadeli Warszawskiej, przez...
24 lip 20251067
1917 – I wojna światowa: walczący po stronie rosyjskiej polscy ułani stoczyli pod Krechowcami koło Stanisławowa bohaterską bitwę z 5-krotnie liczniejszymi Niemcami.
Polscy ułani z 1 Pułku tzw. Legionu Puławskiego, w liczbie zaledwie 400 szabel mieli rozkaz powstrzymania natarcia Niemców na Stanisławów i...
09 lip 20251228
1920 – wspaniała szarża na bolszewików 4 Pułku Ułanów Zaniemeńskich pod wsią Grebionka na Mińszczyźnie rozbiła w proch 3 sowieckie pułki.
Do bitwy doszło kiedy polska XII Brygada Piechoty została okrążona przez przeważające siły nieprzyjaciela między Mińskiem a Ihumeniem. Aby ratować piechotę dowodzący 4...
07 lip 20251081
1944 – początek operacji "Ostra Brama" w ramach akcji "Burza". Oddziały AK podjęły próbę wyzwolenia Wilna od Niemców by wystąpić wobec sowietów w roli gospodarza terenu.
Pomysłodawcą operacji "Ostra Brama" był był szef Okręgu Nowogródzkiego AK Maciej Kalenkiewicz "Kotwicz". Plan operacji zakładał zdobycie Wilna...
01 lip 20251005
1942 – śmiercią samobójczą zginął Bolesław Wieniawa-Długoszowski - generał, dyplomata, adiutant Józefa Piłsudskiego, pochodzący z Kresów i związany w młodości ze Lwowem.
Urodził się w 1881 r. w Maksymówce koło Stanisławowa. Do gimnazjum chodził we Lwowie, ale z powodu "nieokiełznanego temperamentu" był...
25 cze 20251527
1941 – litewscy zbrodniarze i niemiecka Sipo zamordowali w Kownie 3.800 Żydów. Był to największy z pogromów dokonanych z udziałem Litwinów w czasie II wojny światowej.
Inspiratorem pogromu był dowódca Einsatzgruppe A - Franz Stahlecker, zaś mordem dowodził szef miejscowych litewskich oddziałów...
22 cze 2025928
1941 – na skutek niemieckiego bombardowania w Muzeum Adama Mickiewicza w Nowogródku spłonęły unikalne pamiątki, m.in. fotel i notatki poety.
Przypomnijmy pokrótce historię tego dworu, nad którym - co nie ulega wątpliwości - wisi jakieś "pożarowe przekleństwo". Plac pod jego budowę kupił w 1803 r. za 50 rubli...
20 cze 2025988
1982 – zmarł generał Zygmunt Bohusz-Szyszko - Legionista, uczestnik walk z bolszewikami, Września, KOP-owiec, dowódca Podhalańczyków, 5 Dywizji Kresowej, wiceszef II Korpusu.
Urodził się w 1893 r. w Chełmie w rodzinie herbu Odyniec. Karierę wojskową rozpoczynał w armii carskiej w Pskowie. W czasie I wojny znalazł...
07 cze 2025665
2011 – w Mejszagole zmarł Józef Obrembski - wybitny polski ksiądz katolicki, nazywany Patriarchą Wileńszczyzny i duchowym pasterzem Polaków na Litwie.
Urodził się w 1906 r. na Ziemi Łomżyńskiej. Ukończył Seminarium Duchowne w Wilnie, kształcił się na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Stefana Batorego. W 1932 r....
