20 sie 2025998
1651 – pod Pawołoczą zmarł książę Jeremi Wiśniowiecki herbu Korybut - wojewoda ruski, ojciec króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego, zwany Jaremą lub Młotem na Kozaków.
Urodził się w 1612 r. w Łubniach. Kształcił się w kolegium jezuitów, a po jego ukończeniu przeszedł z prawosławia na katolicyzm,...
18 sie 2025695
1941 - gen. Władysław Anders objął dowództwo Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR nazywanych Armią Andersa. Dzięki niej z sowieckich łagrów uratowano 115 tys. polskich obywateli.
Przypomnijmy, że utworzenie armii polskiej w ZSRR stało się możliwe po zawarciu przez polskie władze na uchodźstwie z sowietami tzw. układu...
17 sie 20251102
1920 – pod Zadwórzem 330 polskich obrońców Lwowa dowodzonych przez kapitana Bolesława Zajączkowskiego stoczyło heroiczną bitwę z 10-krotnie liczniejszymi bolszewikami.
Bitwa pod Zadwórzem rozegrała się 33 kilometry od Lwowa. Celem młodych obrońców za zgrupowania Romana Abrahama było opóźnienie marszu na miasto...
18 lip 20251470
1570 – w Wilnie otwarto Kolegium Jezuitów przekształcone przez króla Batorego w Akademię i Uniwersytet Wileński - jedyną przez lata wyższą szkołę Wielkiego Księstwa Litewskiego.
Jezuici przybyli do Wilna na zaproszenie biskupa Waleriana Protasewicza. Organiztorem Kolegium był Stanisław Warszewicki, a budynki uczelni...
24 cze 2025842
1838 – urodził się Jan Matejko - genialny malarz historyczny, autor wielu obrazów "kresowych" - Batory pod Pskowem, Rejtan, Unia Lubelska, Chrzest Litwy, Śluby Jana Kazimierza.
Najbardziej znane arcydzieła Matejki to oczywiście Bitwa pod Grunwaldem, Hołd pruski, Konstytucja 3 Maja, Kościuszko pod Racławicami, Sobieski...
13 cze 20251235
1915 – 2 szwadron ułanów II Brygady Legionów brawurową szarżą przełamał trzy linie rosyjskiej obrony pod wsią Rokitna. Poległ dowódca - rotmistrz Zbigniew Dunin-Wąsowicz.
Atak miał na celu zdobycie pozycji w okolicy wsi Rokitna, zaciekle bronionych przez Rosjan. Rotmistrz Dunin-Wąsowicz osobiście poprowadził...
12 cze 2025792
1611 - w nocy z 12 na 13 czerwca polska armia ruszyła do ostatecznego szturmu na oblegany od 20 miesięcy potężny Smoleńsk, zdobywając go następnego dnia po krwawej walce.
W tamtych czasach Smoleńsk uchodził za twierdzę nie do zdobycia - jego grube na 6 metrów, wysokie nawet na 19 metrów i ciągnące się na...
06 cze 20251074
1841 – w Milkowszczyźnie na Grodzieńszczyźnie urodziła się Eliza Orzeszkowa - wybitna polska pisarka, autorka m.in. powieści "Nad Niemnem", społeczniczka.
Zawsze wierna Grodzieńszczyźnie, Eliza Orzeszkowa - z domu Korwin-Pawłowska - była jedną z najwybitniejszych postaci polskiej literatury z Kresów, a jej...
05 maj 2025753
1846 – urodził się Henryk Sienkiewicz - największy polski powieściopisarz historyczny, nowelista i publicysta, laureat Nagrody Nobla. Autor "Potopu", "Krzyżaków", "Ogniem i Mieczem".
Jeden z tych klasyków literatury, których powieści polska młodzież czyta z własnej woli, często po kilka razy. To właśnie jego...
02 maj 2025555
1860 – we Lwowie urodził się Zygmunt Jasiński - inżynier, minister kolei żelaznych, projektant i budowniczy wielu linii kolejowych i dworców na terenie Galicji.
Studiował na Politechnice Lwowskiej i w Wiedniu. Po studiach wrócił do Lwowa, gdzie uzyskał nominację na budowniczego miejskiego. Zaprojektował i zbudował...
23 lut 2025746
2003 – w Kamieńcu Podolskim zmarł Jan Olszański - biskup diecezji kamieniecko - podolskiej zasłużony dla przetrwania katolików na Wschodzie w czasach komunizmu.
Urodzony w 1919 r. w Huciskach koło Tarnopola. Ukończył seminarium duchowne we Lwowie. Pracował m.in. w parafii w Gródku Podolskim, był wikariuszem i...
11 lut 2025747
1972 – na emigracji w Anglii zmarł Marian Hemar - polski pisarz, satyryk, komediopisarz, dramaturg, tłumacz poezji, autor tekstów piosenek, urodzony w 1901 r. we Lwowie.
Studiował medycynę i filozofię na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. W czasie II wojny walczył m.in. pod Tobrukiem. Po wojnie pozostał w Londynie,...
