11 sie 20251474
1937 - szef NKWD Nikołaj Jeżow wydał rozkaz 00485 rozpoczęcia Operacji Polskiej - zgładzenia Polaków z Ukrainy i Białorusi sowieckiej. Zamordowano 111 tys., wywieziono 130 tys.
Operacja Polska NKWD była pierwszą w historii centralnie zaplanowaną zbrodnią ludobójczą w stosunku do jednego narodu....
09 sie 2025622
1883 - we Lwowie urodził się Roman Longchamps de Bérier - prawnik, członek Komisji Kodyfikacyjnej RP, ostatni rektor Uniwersytetu Jana Kazimierza. Zamordowany przez Niemców.
Pochodził ze znanej rodziny lwowskiej pochodzenia francuskiego. W 1901 r. ukończył gimnazjum we Lwowie, a potem Wydział Prawa i Umiejętności...
04 sie 2025918
1924 – sowieccy terroryści napadli w nocy z 4 na 5 sierpnia na miasto Stołpce w Województwie Nowogródzkim. Był to największy atak dywersyjny sowietów na przedwojenne Kresy.
Pomimo zakończenia wojny polsko-bolszewickiej z lat 1919-20, uzbrojone bandy kierowane przez Zarząd Wywiadu Sztabu Generalnego Armii Czerwonej...
15 lip 2025822
1410 – pod Grunwaldem armia polsko-litewska króla Władysława II Jagiełły rozgromiła Krzyżaków, łamiąc na zawsze potęgę tego rycerskiego zakonu.
W centrum obrazu Jana Matejki widzimy jednak nie Jagiełłę tylko Wielkiego Księcia Witolda. Jest to zgodne z prawdą historyczną o tyle, że faktycznie brał on...
14 lip 20251044
1894 – we Lwowie rozegrano pierwszy oficjalny mecz piłkarski na ziemiach polskich - "Sokoła" Lwów z "Sokołem" Kraków. Zwyciężył Lwów 1:0. Gola strzelił Włodzimierz Chomicki.
Ten pierwszy mecz w historii polskiej piłki nożnej odbył się na specjalnie do tego przygotowanym boisku w Parku Stryjskim, o...
29 cze 20251287
1941 - drugi dzień masakry dokonanej przez sowietów we Lwowie na 7 tys. Polaków. Tego samego dnia Niemcy zajęli miasto i rozpoczęli wraz z Ukraińcami masowe mordy Żydów.
Mordy i wywózki ludności polskiej Lwowa trwały od samego początku okupacji sowieckiej we wrześniu 1939 r. Jednak po ataku Niemiec na Sowiety -...
20 cze 2025990
1982 – zmarł generał Zygmunt Bohusz-Szyszko - Legionista, uczestnik walk z bolszewikami, Września, KOP-owiec, dowódca Podhalańczyków, 5 Dywizji Kresowej, wiceszef II Korpusu.
Urodził się w 1893 r. w Chełmie w rodzinie herbu Odyniec. Karierę wojskową rozpoczynał w armii carskiej w Pskowie. W czasie I wojny znalazł...
04 cze 2025963
1872 – zmarł Stanisław Moniuszko herbu Krzywda - polski kompozytor z Kresów, dyrygent, pedagog, autor 268 pieśni, operetek, baletów i oper, w tym "Halki" i "Strasznego dworu".
Wielki twórca urodził się w 1819 r. w Ubielu - dziś jest to wyludniona wieś na Białorusi, nad Wołmą, w obwodzie mińskim. Muzyki uczyła go...
29 maj 2025611
1861 – w Paryżu zmarł Joachim Lelewel - wielki polski historyk i działacz polityczny, profesor Uniwersytetu Wileńskiego, poliglota - władał 12 językami.
Urodzony w 1786 r. W 1815 r. założył "Tygodnik Wileński" - pismo naukowo - literackie, w którym debiutował Adam Mickiewicz. Był posłem na Sejm Królestwa...
12 maj 2025932
1935 – w Belwederze zmarł Józef Piłsudski - najwybitniejszy polski polityk XX wieku, Marszałek, Naczelnik Państwa, premier. Urodzony w 1867 r. w Zułowie na Wileńszczyźnie.
Przyczyną śmierci Marszałka w wieku 68 lat był rak wątroby. W kraju ogłoszono sześciotygodniową żałobę narodową. Na wniosek Prezydenta...
17 kwi 2025759
1926 – w zamachu zginął Hubert Linde - polski działacz państwowy i gospodarczy, minister poczty i telegrafów oraz skarbu pochodzący z Kresów.
Urodził się w 1867 r. Stanisławowie. Ukończył Uniwersytet Lwowski. Był m.in. dyrektorem urzędu pocztowego w Samborze. Działał w polskich organizacjach społecznych,...
16 mar 2025842
1927 – we Lwowie urodził się Stanisław Dulz - polski reżyser filmów animowanych. Twórca "Bolka i Lolka" i "Porwania Baltazara Gąbki".
Pochodził z rodziny, która na skutek sowieckich wysiedleń wyjechała w 1946 r. ze Lwowa, osiadając w Wałbrzychu. Początkowo Stanisław Dulz pracował jako górnik. Talent plastyczny...